RECONSTRUCTIE Aanslagen Parijs
De avond dat Parijs in het hart getroffen werd
Honderddertig doden en driehonderdvijftig gewonden. Een golf van nietsontziende terreur trok de avond van 13 november 2015 door Parijs. Het trieste dieptepunt van de terreurcampagne van IS in Europa. De drie auto’s met de tien zelfmoordterroristen, onder wie de broers Salah en Brahim Abdeslam en Abdelhamid Abaaoud, waren op 12 november uit België vertrokken.
Zeventigduizend toeschouwers waren er die vrijdagavond 13 november in het Stade de France in Saint Denis (Parijs) waar ‘Les Bleus’ om 21.00 uur voetbalden tegen Duitsland. Onder hen ook de Franse president François Hollande. Om exact 21.16 uur hoorden die zeventigduizend samen met miljoenen televisiekijkers een enorme explosie.
Niemand die toen kon vermoeden dat Parijs aan het begin stond van een nooit geziene urenlange explosie van geweld, dood en vernieling. Franse en Belgische speurders maakten na de aanslagen een minutieuze reconstructie van het verloop van de aanslagen.
Op camerabeelden achteraf uit de buurt van het Stade de France was te zien hoe de Iraakse zelfmoordterrorist Ahmad al Mohammad, een Duitse vlag over zijn schouders gedrapeerd, zich om 21.16 uur opblies aan ingangspoort D, vlakbij café Events. Gelukkig was het terras van het café op dat moment leeg. De match was al een kwartier bezig. Alle toeschouwers waren het stadion al binnen.
Chaos in het Stade de France na de explosies. getty images
De drie zelfmoordterroristen waren minuten te laat voor wat eigenlijk hun plan was: zoveel mogelijk doden maken midden in de mensenmassa. En omdat ze geen tickets hadden voor de match, was het stadion binnenraken langs de controles geen optie.
Een dienster van het café Events raakte bij die eerste explosie zwaargewond. Manuel Colado Dias, een buschauffeur die net een groep supporters had afgezet, stierf op het terras.
Vier minuten later volgde een tweede explosie aan poort H. De Irakees Mohammad Almahmod, gekleed in een T-shirt van Bayern München, liet er zijn bommengordel ontploffen, maar hij doodde alleen zichzelf.
Om 21.53 uur was er een derde explosie, de hevigste. Vlak bij de McDonald’s aan poort B raakten 53 mensen gewond toen de Brusselse Syriëstrijder Bilal Hadfi zichzelf liet ontploffen. Uit het onderzoek nadien bleek dat Hadfi kort voordien had gebeld met Abdelhamid Abaaoud, de coördinator van de reeks aanslagen.
Salah Abdeslam (links) en Mohamed Abrini (rechts) op bewakingsbeelden van een tankstation in de omgeving van Parijs, enkele dagen voor de aanslagen. afp
Achtergelaten bommengordel
De drie zelfmoordterroristen werden kort voor 21 uur vlak bij het Stade de France afgezet door een zwarte Renault Clio, met aan het stuur Salah Abdeslam. Abdeslam reed vervolgens van het Stade de France naar het 18e arrondissement van Parijs en liet de wagen daar achter.
Hij belde naar vrienden uit Molenbeek Hamza Attou en Mohammed Amri die hem in de loop van de nacht kwamen ophalen. Tot op vandaag is niet helemaal duidelijk of Abdeslam zich die avond ook had moeten opblazen.
Op 23 november werd de bommengordel die hij had achterlaten, ontdekt in een vuilnisbak bij Montrouge. Er was een defect aan het ontstekingsmechanisme. Allicht was het niet de bedoeling dat Salah Abdeslam die nacht de moordpartij zou overleven, als enige van de tien zelfmoordterroristen.
Konvooi van de dood
Een dag voor de aanslagen, op 12 november, waren de tien IS-terroristen die de aanslagen zouden plegen samen richting Parijs vertrokken vanuit hun safehouse in de Rue du Fort in Charleroi.
‘Het konvooi van de dood’ noemde Mohamed Abrini, alias ‘de man met het hoedje, het tijdens zijn ondervragingen. Hij hielp op 12 november de terroristen naar Parijs overbrengen.
Sommige van de tien hadden elkaar nog nooit gezien. Ze waren alleen of in kleine groepjes teruggekeerd vanuit Syrië en ze hadden verspreid gezeten over een hele reeks safehouses in Brussel.
Het waren de broers Salah en Brahim Abdeslam die samen met Mohamed Abrini de drie auto’s huurden om hen vanuit ons land naar Parijs te brengen. De nacht voor de aanslagen verbleven de terroristen verspreid over een hotel en een huurhuisje in Alfortville en Bobigny, vlak bij Parijs.
Tientallen getuigen beschreven de terroristen allemaal op dezelfde manier: ze waren koud, kalm en vastberaden.
Raid op volle terrassen
Kort na de tweede explosie van 21.20 uur aan het Stade de France barstte de hel los in het tiende en elfde arrondissement van Parijs. De terrassen zaten die zachte herfstavond vol met mensen.
Een Seat Leon met aan boord Abdelhamid Abaaoud, Brahim Abdeslam en Chakib Akrouh – alle drie Syriëstrijders uit Sint-Jans-Molenbeek – stopte om 21.24 uur voor het restaurant Petit Cambodge en café Le Carillon 1. De drie kwamen uit hun auto en openden het vuur met hun Zastava-machinegeweren. Honderddertig kogels vuurden ze af. Dertien mensen werden gedood.
Daarna stapten de drie terroristen in hun auto. Ze reden een halve kilometer verder. Daar stapten ze opnieuw uit en openden ze om 21.26 uur het vuur op de mensen die op de terrassen van restaurant Cosa Nostra en La Bonne Bière 2 zaten. Honderdvijfentwintig kogels vuurden ze af. Er vielen vijf doden en tientallen gewonden.
Twee kilometer verder – om 21.36 uur – sloegen de drie terroristen opnieuw toe. Op het terras van café La Belle Equipe 3 vielen de meeste doden: 21 doden na een kogelregen van 164 kogels. En het einde was nog niet in zicht. Om 21.41 uur stopte de zwarte Seat voor bar Comptoir Voltaire 4. Brahim Abdeslam stapte uit, ging de bar binnen en activeerde zijn bommengordel.
Brahim Abdeslam, de oudere broer van Salah, bracht zichzelf tot ontploffing in de bar Comptoir Voltaire. info m6
Er vielen geen doden, maar een vijftiental mensen raakte zwaar gewond door de scherven. Tientallen getuigen beschreven de terroristen allemaal op dezelfde manier: ze waren koud, kalm en vastberaden.
Abdelhamid Abaaoud en Chakib Akrouh parkeerden de Seat om 22.04 uur vier kilometer verder in Montreuil en sloegen te voet op de vlucht. In de wagen lieten ze de drie machinegeweren achter.
Ze zouden later, in de nacht van 17 op 18 november doodgeschoten worden door de politie in Saint-Denis bij de belegering van het appartement waar ze zich hadden verscholen.
De derde terrorist wachtte achter aan de zaal de mensen op die wilden vluchten via de nooduitgang. Hij schoot hen daar neer.
Terreur in de Bataclan
De nachtmerrie was na de raid op de terrassen niet ten einde. Het ergste moest nog komen. Videobeelden van de bewakingscamera’s toonden hoe drie mannen om 21.47 uur aan de Avenue Voltaire in het hartje van Parijs uit een zwarte VW Polo stapten en de concertzaal Bataclan binnengingen. Ze baanden zich al schietend een weg naar binnen in de zaal waar de Amerikaanse rockgroep Eagles of Death Metal hun concert speelden.
In de zaal stonden geen camera’s. Tot op vandaag is het daardoor niet helemaal duidelijk wat zich exact heeft afgespeeld. Getuigen en slachtoffers gaven vaak tegenstrijdige verklaringen, gevolg van de paniek en de chaos in de zaal.
Zeker is wel dat de Franse terroristen Foued Mohamed-Aggad en Ismaël Omar Mostefai vanaf de eerste verdieping het vuur openden op de mensen beneden hen in de zaal.
De derde terrorist Samy Amimour wachtte achteraan de zaal de mensen op die wilden vluchten via de nooduitgang. Hij schoot hen daar neer.
Om 21.57 uur drongen een politiecommissaris en een andere agent die eerst ter plaatse waren de Bataclan binnen. Ze openden het vuur op Amimour, die neerviel en zijn bommengordel deed afgaan. Maar onder het vuur van de twee andere terroristen moesten de twee agenten naar buiten vluchten. Om 22.20 uur trokken de twee overlevende terroristen zich terug met een tiental gijzelaars in een gangetje op de eerste verdieping. Na meer dan een uur lang vruchteloos onderhandelen, zetten de Franse antiterreureenheden om 00.18 uur de aanval in.
Eén van de twee terroristen werd neergeschoten, de tweede activeerde zijn bommengordel. De vloer van de concertzaal was bezaaid met lijken, zwaargewonde mensen en concertgangers die zich muisstil en onbeweeglijk hadden gehouden tussen de doden. In de Bataclan vielen 85 doden, nog eens vijf anderen overleden in het ziekenhuis.
De zwartste terreurnacht uit de Franse geschiedenis was eindelijk voorbij.