Avond

  1. De tien nieuwsfeiten van de dag

    Akkoord over Zorgfonds

    Een werkgroep in de Kamer heeft een akkoord bereikt over het Zorgfonds, dat moet dienen om extra geld naar de zorgsector te laten vloeien. Alle verpleegkundigen die voor het federale niveau werken, zowel in de ziekenhuizen als in de thuisverzorging, vallen onder het akkoord.

    Het Zorgfonds werd in het leven geroepen via een amendement op de wet op de voorlopige twaalfden. Voor de uitvoering van dat amendement, dat er kwam op voorzet van PVDA, was een wettekst nodig om de verdeling te verzekeren van de voorziene 67 miljoen euro voor dit jaar en de 402 miljoen euro nadien op jaarbasis.

    Volgens Marc Goblet (PS), die de werkgroep voorzit, neemt het akkoord de belangen van de volledige sector in rekening. Het krijgt de steun van de socialisten, groenen, liberalen, communisten, het CDH en CD&V en neemt alle verpleegkundigen op zich die onder het federale echelon vallen. Het gaat niet alleen om verpleegkundigen in de ziekenhuizen, maar ook verpleegkundigen die aan huis werken, zowel in loondienst als zelfstandig.

    Bestuurster Hongkong dreigt verkiezingen af te gelasten als straf voor protest

      afp

    Vier van de vijf universiteiten die sinds vorige week bezet werden in een grootschalig protest voor democratisch bestuur in Hongkong, zijn al ‘gevallen’. Alleen in de Polytechnic University (PolyU) weigert een honderdtal gewonde studenten zich over te geven aan de politie. Ze lijken bereid tot het einde door te gaan.

    Bestuurster Carrie Lam grijpt de campusoorlog aan om de verkiezingen in twijfel te trekken. ‘Of die zondag doorgaan, hangt af van de betogers. De overheid zit niet meer aan het stuur: wij zijn niet degenen die geweld gebruiken.’ Nog volgens Lam bedreigt de onrust ‘nu het leven van iedere burger’.

    1,2 ton cocaïne gevonden in Antwerpse haven

    In de haven van Antwerpen is een partij cocaïne van 1,2 ton gevonden. De drugs zaten verstopt in een container met limoenen. Een 53-jarige Belg werd gearresteerd en is ook aangehouden door de onderzoeksrechter.

    De drugs zaten verstopt in een container op een schip dat vanuit het Braziliaanse Itaguai naar Antwerpen was gevaren. De vijftiger die werd gearresteerd, zou de chauffeur zijn die de afhaling moest doen.

    Syrië, Egypte en Jordanië veroordelen VS-bocht over nederzettingen

    Revava, een Israëlische nederzetting op de Westelijke Jordaanoever.  afp

    Syrië, Egypte en Jordanië hebben de verklaring van Washington veroordeeld dat het de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever niet langer in strijd met het internationale recht beschouwt.

    Er leven meer dan 600.000 Israëliërs in de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem.

    De VN-Veiligheidsraad vroeg in 2016 een volledige stopzetting van de bouw van de nederzettingen en keurde een resolutie goed die ze een schending van het internationale recht noemt.

    Europese Commissie beoordeelt morgen begrotingen van lidstaten

    De Europese Commissie velt morgen haar oordeel over de ontwerpbegrotingen van de eurolanden voor volgend jaar. Dat wordt alweer een ongemakkelijk moment voor België, dat wegens het uitblijven van een nieuwe volwaardige federale regering alleen een voorlopige begroting kon indienen. Een nieuwe waarschuwing over een ontsporing van de openbare financiën hangt in de lucht.

    Sinds de eurocrisis moeten alle eurolanden tegen 15 oktober een ontwerpbegroting voor het volgende jaar indienen bij de Commissie. De procedure moet vermijden dat er te laat wordt ingegrepen wanneer de openbare financiën in de één of andere lidstaat aan het afglijden zijn. De Griekse crisis toonde immers aan dat zo’n situatie de hele monetaire unie kan ondermijnen.

    Verdachten in zaak-Ruinerwold in januari voor de rechter

      Wilbert Bijzitter

    De twee verdachten in de zaak-Ruinerwold (de Nederlandse plek waar een ‘gezin’ werd gevonden dat afgescheiden van de wereld leefde) verschijnen op 21 januari voor de rechter in het Nederlandse Assen. Het gaat nog niet om een inhoudelijke behandeling van de zaak. De 67-jarige Gerrit-Jan van D. en de 58-jarige Josef B. worden verdacht van vrijheidsberoving, het benadelen van de gezondheid van anderen (mishandeling) en witwassen.

    Van D. geldt vooralsnog als de vader van de zes jongvolwassenen met wie hij een teruggetrokken leven leidde in de boerderij. Het Openbaar Ministerie (OM) wil aan de hand van een DNA-onderzoek vaststellen of het gezelschap ook daadwerkelijk familie van elkaar is. Josef B. is de huurder van de boerderij en wordt de klusjesman genoemd.

    Half oktober kwam de zaak aan het rollen nadat de 25-jarige zoon enkele keren was opgedoken in een dorpskroeg in Ruinerwold. Toen hij zijn verhaal deed aan de barman, schakelde die de politie in.

    Officieel negen doden bij brandstofprotest in Iran

    Bij het protest dat vorige week in Iran is uitgebroken tegen hogere brandstofprijzen (DS 18 november), zijn negen mensen omgekomen, zo hebben Iraanse media gemeld.

    De dodelijke slachtoffers zijn vier betogers, drie leden van de Revolutionaire Garde en twee politieagenten, zeggen meerdere door de staat gecontroleerde media. Voorheen hadden de autoriteiten de dood toegegeven van twee politiemensen en één demonstrant.

    De Verenigde Naties zeggen zich zorgen te maken omdat er uit andere media is op te maken dat er tientallen dodelijke slachtoffers en gewonden in acht provincies zouden zijn. De volkerenorganisatie is ook ‘gealarmeerd door gerapporteerde schendingen van internationale normen en standaarden omtrent gebruik van geweld, met inbegrip van het gebruik van munitie op scherp tegen demonstranten.’

    Zweden vervolgt Assange niet langer voor verkrachting

      afp

    De Zweedse aanklagers hebben hun onderzoek naar de Wikileaks-oprichter Julian Assange voor verkrachting stopgezet. Een vrouw had hem ervan beschuldigd haar te hebben aangevallen in Zweden in 2010. Assange zit in Groot-Brittannië in de cel, waar hij zijn uitlevering aan de Verenigde Staten aanvecht.

    Eva-Marie Persson, procureur-generaal, had de Zweedse verkrachtingszaak in mei weer opgestart op vraag van een vrouw die zei dat ze in 2010 was verkracht door Assange, toen hij Zweden bezocht. Assange ontkent de beschuldiging.

    Ook de VS vragen de uitlevering van Assange wegens andere veronderstelde misdaden. De VS verdenken hem van samenzwering met de voormalige inlichtingenofficier Chelsea Manning met het oog op het lekken van militaire geheimen. In februari volgt een zitting omtrent uitlevering aan de VS.

    Kleine Ring Brussel wordt op 8 december mensenketting voor klimaat

    Goed een jaar na de start van de eerste klimaatacties in ons land, plannen Climate Express en de Klimaatcoalitie een mensenketting op de kleine ring in Brussel. Op zondag 8 december, dus tijdens de VN-klimaattop in Madrid, willen de organisaties de hele kleine ring innemen met ‘een feestelijke en vastberaden mensenketting’, klinkt het. Een week eerder, op vrijdag 29 november, is er op een aantal plaatsen wereldwijd een vierde global strike for future.

    ‘Het afgelopen jaar was historisch’, klinkt het op het Facebookevenement van de mensenketting. ‘Sinds Claim the Climate in december 2018 kwamen honderdduizenden Belgen de straat op voor het klimaat. Jongeren, grootouders, werknemers, leraren, studenten, wetenschappers, dokters ... Nog nooit lieten zoveel mensen hun stem horen om keer op keer hetzelfde te eisen: dringend meer ambitie voor het klimaat en een eerlijke transitie voor iedereen.’

    De betrokken organisaties wijzen erop dat de eis van de betogers verre van vervuld is, en dat er ondanks de ‘mooie woorden van politici’ nog altijd geen actie ondernomen is.

    Taliban laat twee westerse gijzelaars vrij

      ap

    De taliban heeft twee westerse gijzelaars vrijgelaten in Afghanistan, in ruil voor de vrijlating van drie leiders van de radicale groep. Dat bericht de Amerikaanse krant The New York Times. Het Franse persagentschap AFP heeft het nieuws over de vrijlating vernomen bij bronnen bij de politie en de talibanrebellen.

    De taliban liet de Amerikaan Kevin C. King (63) en de Australiër Timothy J. Weeks (50) vrij, die in 2016 in Kaboel waren ontvoerd. Zij waren professoren aan de Amerikaanse universiteit in de Afghaanse hoofdstad. Volgens de krant zal in ruil onder meer Anas Haqqani vrijkomen, de jongere broer van de leider van de militaire operaties bij de taliban.

    De Afghaanse president Ashraf Ghani had de gevangenenruil aangekondigd. Volgens hem moet die directe vredesonderhandelingen tussen de Afghaanse regering en de taliban mogelijk maken.

  2. OPENBAAR VERVOER

    Topman Roger Kesteloot: ‘Ghelamco vroeg plots een veel te hoge vergoeding voor een laadpaal op haar grond.’ belga

    Geldkwestie nekt proef elektrische bussen in Gent

    De Lijn wilde de prijs niet betalen die Ghelamco vroeg voor een laadpunt op zijn grond naast het stadion. En dus gaan de e-bussen naar Antwerpen en Leuven. Minister van Mobiliteit Peeters zoekt een oplossing.

    Tom Ysebaert

    Een proefproject met elektrische bussen dat weldra van start zou gaan in Gent, gaat niet door. De aanleg van een laadpunt aan de Ghelamco Arena strandde op financiële eisen van het vastgoedbedrijf Ghelamco, dat eigenaar is van de grond. ‘Na tien maanden onderhandelen over de plaatsing van een laadpunt aan de busperrons van het stadion, vroeg Ghelamco plots een veel te hoge vergoeding’, zegt Roger Kesteloot, topman van De Lijn. ‘Daar konden wij onmogelijk op ingaan.’

    Volgens onze informatie vroeg het bedrijf 50.000 euro per jaar, gedurende vijftien jaar. Ter vergelijking: de hele installatie (paal, cabine, aansluiting) werd op net geen 541.000 euro begroot.

    Bij Ghelamco wil bestuurder Philip Neyt dit bedrag niet bevestigen of ontkennen. ‘De vraag van De Lijn was niet in een afgewerkt dossier gegoten, we hebben daar nooit serieus over onderhandeld. Het leek ons een van de vele pistes te zijn. Er komt wel wat meer bij kijken: stroomvoorziening, veiligheid. Het laadpunt ligt op onze grond, dus wij blijven aansprakelijk. Neen, iets ander dan amateuristisch kan ik de handelwijze van De Lijn niet noemen. Mag ik erop wijzen dat wij de bushalte aan het stadion zelf betaald hebben?’

    Na het afspringen van het Ghelamco-scenario zocht De Lijn naar een alternatief aan de Blaarmeersen, maar daar was geen stroomvoorziening aanwezig en extra kabels aanleggen zou te veel kosten en te veel tijd in beslag nemen. ‘De timing was inmiddels zo krap dat een alternatief zoeken in Gent geen optie meer was,’ aldus Kesteloot. Een locatie kiezen en uitrusten duurt al gauw zes maanden tot een jaar.

    Campus

    Aangezien de openbaarvervoermaatschappij de twintig aangekochte e-bussen niet werkeloos wil laten staan, verhuizen ze naar Antwerpen en Leuven. Daar zijn er laadpunten op privéterreinen van respectievelijk het Universitair Ziekenhuis in Edegem en de universitaire campus in Heverlee. In Leuven rijden ze vanaf januari met reizigers, in Antwerpen in de lente.

    In eerdere mediaberichten was vanuit De Lijn de indruk gewekt dat de stad Gent vergunningen voor de laadpalen had geweigerd, maar dat bleek niet te kloppen. Er zijn geen vergunningen nodig voor laadpalen, wel voor de elektriciteitscabines die er gepaard mee gaan. Maar dat was niet het knelpunt. De cabine aan het stadion had al in januari dit jaar groen licht gekregen van het schepencollege.

    Geen signaal

    Een ontstemde Filip Watteeuw (Groen), de schepen van Mobiliteit, noemt het een ‘erg vreemde gang van zaken’. ‘In april krijgen we een mail van De Lijn met de vraag om de koppen bij elkaar te steken. In november horen we dat het plan niet doorgaat. In de tussentijd hebben nooit een signaal gekregen dat er een probleem was. Terwijl wij bereid waren te bemiddelen tussen De Lijn en Ghelamco, of mee wilden zoeken naar alternatieven.’

    De schepen zegt nog te zullen proberen de beslissing ongedaan te maken. Hij zal er De Lijn en de minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) over aanspreken. ‘Wij blijven vragende partij om die bussen in de stad te krijgen.’ ’s Avonds liet Peeters weten dat ‘De Lijn tot een oplossing wil komen’.

    Het wegvallen van het busproject komt in elk geval erg ongelegen. In januari gaat in Gent de Lage Emissiezone (LEZ) in en mogen oudere, vervuilende voertuigen de stad niet meer in. De komst van elektrische bussen paste mooi in dat plaatje.

    Eindhaltes

    De Lijn kan laadpunten installeren op zijn stelplaatsen, maar opdat de elektrische bussen goed zouden functioneren, is er behoefte aan extra laadfaciliteit onderweg, in casu aan de eindhaltes van de bediende lijnen. In dit geval was dat dus aanvankelijk de Ghelamco Arena en nadien de Blaarmeersen, alletwee eindhaltes van de buslijnen die De Lijn het best geschikt achtte voor het proefproject.

    Het afspringen van de proef betekent niet dat er een kruis gemaakt wordt over elektrische bussen in Gent. Tegen 2025 moeten er in alle dertien de Vlaamse centrumsteden elektrische bussen rondrijden, zo staat het ook in het Vlaamse regeerakkoord. ‘Dat is nog vijf jaar, tijd genoeg om een oplossing te vinden op het terrein’, zegt De Lijn-woordvoerster Annelies Meynaerts.

    Aanvulling. Dit stuk werd na 17 uur nog aangevuld met een reactie van het kabinet van de minister en van Ghelamco.

  3. historisch

    Wijlen de Cyriel Verschaevestraat in Marke (Kortrijk). Alexander Meeus

    Cyriel Verschaeve: een doodlopend straatje

    Het Kortrijkse stadsbestuur gunt priester Cyriel Verschaeve geen plaats meer in de Vlaamse canon. De naar hem vernoemde straat in de deelgemeente Marke krijgt een andere naamgever.

    Marc Reynebeau

    Wat de Kortrijkse burgemeester Vincent Van Quickenborne (Open VLD) in 2014 nog uitdrukkelijk uitsloot, is nu toch gebeurd. De gemeenteraad stemde ermee in om de straat in de deelgemeente Marke die vernoemd is naar Cyriel Verschaeve, een andere naam te geven. Desgevraagd stelde hij indertijd nog dat hij daar niet over piekerde. Een naamsverandering zou de bewoners van de straat te veel praktische problemen opleveren. De kwalijke reputatie van Verschaeve vond hij toen een geringer bezwaar.

     

    ‘Haatprediker’

    Priester Cyriel Verschaeve (1874-1949) kreeg tijdens de Eerste Wereldoorlog een reputatie als flamingant, maar hij radicaleerde snel. In het interbellum vond hij zelfs de IJzerbedevaart een te makke bedoening. In de collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog ontpopte hij zich als een volbloed nazi. Hij riep jonge Vlamingen op om, ondanks de pacifistische Vlaamse traditie (‘nooit meer oorlog’) in Duitse rangen aan het Oostfront te gaan vechten. Historicus Bruno De Wever (UGent) noemde hem daarom ‘een haatprediker’.

    Na de Tweede Wereldoorlog werd hij ter dood veroordeeld, maar terwijl veel van zijn volgelingen de repressie ondergingen, sloeg hij op de vlucht en stierf hij rustig in ballingschap in Oostenrijk. Zijn geestelijke erflaters verdoezelden zijn verleden door in stilte zijn postume publicaties te censureren door er de fascistische ideologie uit weg te gummen. Met de zeer degelijke biografie Kapelaan Verschaeve (1998) van Romain Vanlandschoot begon de beeldvorming te kantelen.

    Nog vier straten

    In de jaren 30 was, via zijn poëzie, toneelstukken en essays (en de eredoctoraten die hij kreeg), rond hem een cultus als ‘genie’ en ‘ziener’ ontstaan. Maar al in zijn eigen tijd en milieu stuitte de romantische verblinding in zijn werk op scepsis. ‘Men verwarre toch niet de schijn met het wezen, ’t gebaar met de daad, de woedende oppervlakte met de zwangere diepte’, schreef de jezuïet Jozef Van Mierlo.

    De naoorlogse Vlaamse elite vergat snel het kwalijke verleden van Verschaeve. Dat paste in het brede goedpraten en minimaliseren van de collaboratie. In de zoektocht naar een canon van eigen boegbeelden, dreef zijn naam weer boven. Vooral in de jaren 60 en 70, niet toevallig toen de Vlaamse autonomie gestalte begon te krijgen, werden meerdere straten en pleinen naar hem genoemd – vooral in nieuwe verkavelingswijken. Vandaag zijn er nog vijf, straks nog vier: in Breendonk, Zoersel, Kapelle-op-den-Bos en ‘zijn’ Alveringem.

    Leopold II

    In 2017 deed Van Quickenbornes partijgenoot Marino Keulen het hem als burgemeester van Lanaken nog voor: daar werd de Verschaevestraat herdoopt tot Anne Frankstraat. Ook dat gebeurde niet zonder slag of stoot. De N-VA ‘betreurde’ Keulens beslissing, extreemrechtse organisaties protesteerden met een fluitconcert. Met een ‘ludieke’ actie vorig jaar vervingen onbekenden de nieuwe straatnaamborden om er weer even een Verschaevestraat van te maken.

    De discussie rond de straten die de naam van Cyriel Verschaeve dragen, riep ook vragen op rond andere historische figuren, vooral rond koning Leopold II, wegens de gruwelen tijdens diens vroegste kolonisatie van Congo. Ook de Kortrijkse straat die diens naam draagt, zal worden herdoopt. Welke de nieuwe straatnamen worden, is nog niet bekend.

  4. uittredingsvergoeding

    Het wetsvoorstel komt van Kamervoorzitter Patrick Dewael (Open VLD). Thierry Roge/belga

    Werken in parlement eindelijk beter beloond dan niet werken

    Wie als burgemeester of schepen een parlementaire uittredingsvergoeding krijgt, kan nu meer verdienen dan een burgemeester die nog effectief werkt in het parlement. Er is een Kamerbrede meerderheid om dat in de toekomst te vermijden.

    Christof Vanschoubroek

    De Kamer neemt over de kwestie een wetsvoorstel in overweging van Kamervoorzitter Patrick Dewael (Open VLD). Zo meldt La Libre. ‘Dat is een anomalie die in de vorige bestuursperiode in de werkgroep politieke vernieuwing over het hoofd is gezien’, zegt Dewael.

    Een parlementslid dat naast zijn parlementaire wedde ook nog een inkomen heeft uit andere publieke functies – vaak als burgemeester of schepen, maar evengoed als bestuurder bij een intercommunale – mag in totaliteit niet meer verdienen dan 150 procent van de parlementaire wedde. Daardoor ligt de grens in totaal op ruim 190.000 euro bruto per jaar. Een parlementslid dat tegelijk burgemeester is van een gemeente met meer dan 15.000 inwoners doorbreekt die grens al.

    Maar door een gat in de wetgeving geldt dat plafond niet voor parlementsleden die een uittredingsvergoeding genieten. Niet-verkozen parlementsleden krijgen normaal hun volledige parlementaire wedde nog maximaal twee jaar verder uitbetaald, ook als ze daarnaast bijvoorbeeld burgemeester of schepen zijn.

    Raf Terwingen (CD&V): ‘Geen probleem mee.’  belga

    Graaiers

    Het is de bedoeling om het wetsvoorstel nog dit jaar goed te keuren. Het treedt dan in principe in werking de maand nadat het in het Belgische Staatsblad is verschenen. ‘Ik heb daar geen probleem mee’, zegt Raf Terwingen (CD&V), voormalig Kamerlid en burgemeester in Maasmechelen. ‘Ik weet nu niet precies of ik in die situatie zit, maar het is de logica zelve dat als het plafond gold toen ik nog parlementslid was, dat ook geldt voor de periode dat ik mijn uittredingsvergoeding krijg.’

    ‘Ik lig daar niet wakker van’, zegt voormalig Kamerlid en Vilvoords burgemeester Hans Bonte

    Hans Bonte (SP.A): ‘Lig er niet wakker van.’  Patrick Hattori

    (SP.A). ‘Maar we moeten toch oppassen dat we niet in een opbod terechtkomen waarbij we politici alsmaar meer wegzetten als graaiers. Als men toch anomalieën wil aanpakken, dat men dan ook de 150-procent-regel toepast voor parlementsleden of voormalige parlementsleden die bijverdienen als advocaat of arts. Een arts wordt onrechtstreeks toch ook voor een flink stuk met belastinggeld betaald.’

    De diensten van de Kamer hebben nog geen precies zicht op hoeveel van de zeventigtal uitgetreden parlementsleden het nieuwe plafond van toepassing zal zijn.

    Cordon sanitair

    ‘Er is een Kamerbrede consensus om die anomalie weg te werken’, zegt Dewael. Toch staan op zijn wetsvoorstel alleen de handtekeningen van Open VLD, CD&V, N-VA, Défi en Vlaams Belang. De linkse en Franstalige partijen willen hun handtekening niet zetten op een wetsvoorstel waarop ook de handtekening van Vlaams Belang-Kamerlid Barbara Pas staat.

    ‘Ze zien daar een doorbreken van het cordon sanitair in’, zegt Dewael. Maar dat wil niet zeggen dat die partijen het wetsvoorstel niet zullen meestemmen. ‘Wij zullen principieel nooit samen een voorstel indienen met Vlaams Belang’, zegt Jonas Dutordoir, de woordvoerder van de Groen/Ecolofractie. ‘Maar we zullen het wetsvoorstel wel steunen in het parlement. Voor ons mag dat cumulverbod trouwens nog verder gaan.’

    In Vlaanderen kan het nog altijd

    Zodra het voorstel wet is, geldt de nieuwe regeling voor de voormalige federale Kamerleden. Maar ze geldt dan nog niet in de regionale parlementen. ‘Ik zal de parlementsvoorzitters van in de regio’s op de hoogte brengen van de aanpassing die wij maken en hen vragen of zij die ook wensen’, zegt Patrick Dewael. ‘Om die anomalie ook daar weg te werken is een bijzondere wet nodig, en dat vraagt een tweederdemeerderheid in de Kamer.’

  5. wonderingrediënt of gimmick?

    Het cannabisbrood van Carrefour. la Wetterenoise

    Ook dit is cannabis

    Smeren we binnenkort onze choco op een brood gemaakt van cannabis? Als het aan Carrefour ligt, wel. De supermarktketen introduceerde begin deze maand het Cannabrood. Lesley-Ann Poppe brengt binnenkort dan weer een cosmeticalijn uit op basis van cannabis, en meerdere kledingmerken hebben al hennephemden of hennepshirts in de rekken hangen. Maar is dat brood echt gezonder? En is cannabis een meerwaarde in al die producten?

    Sofie Geusens

    Cannabis uit Amsterdam.  getty

    Cannabis om te smeren

    Een dag- en nachtcrème, een gelaatsmasker of oogcrème. Bij Lesley-Ann Poppe kun je ze allemaal kopen op basis van cannabis. Of beter gezegd: op basis van CBD, een niet-psychoactieve stof die voorkomt in de hennepplant. Volgens Poppe zou die ontstekingsremmend, ontsmettend en hydraterend werken.

    Of dat allemaal klopt, is niet zeker. ‘Voorlopig missen we het bewijs dat die stof dat allemaal doet’, zegt toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven). ‘Er zal wel een grond van waarheid inzitten. Uit enkele steekproeven weten we dat sommige mensen er een effect van merken. Die producten zijn dus zeker geen placebo’s. Maar echt gefundeerd wetenschappelijk onderzoek is er nog niet.’

     rr

    Volgens Tytgat moeten we opletten met de hype rond de stof. ‘We gaan er geen kanker mee oplossen. We moeten nog uitzoeken welke combinaties werken en voor wat ze precies een hulpmiddel kunnen zijn. En dan kan het ook zijn dat er combinaties gemaakt moeten worden met THC. Want die stof is wél psychoactief. Maar vergelijk het met cocaïne en morfine: in een pijnkliniek mogen die ook gebruikt worden. In de toekomst zullen zulke producten dus zeker nog opduiken, maar eerst is er voldoende onderzoek nodig.’

    Conclusie: meer onderzoek nodig.

    Cannabis om te dragen

    Van de vezels van de hennepplant kan ook textiel gemaakt worden, en dat is goed nieuws voor wie graag ecologisch en duurzaam shopt. ‘Hennep is de meest duurzame natuurlijke vezel die we kennen. De plant groeit heel gemakkelijk en snel. En er zijn geen onkruidbestrijders nodig, want onder de plant groeit helemaal niks. Uit ecologisch standpunt is het dus zeker een goede vezel’, zegt Lieva Van Langenhove, professor textielkunde (UGent).

    Maar het is niet alleen goed voor het milieu, kleding uit hennepvezels zíét er ook goed uit. ‘Het is een hoogwaardige vezel die te vergelijken is met vlas. Kleding glanst daardoor mooi en zal ook comfortabel aanvoelen. Maar echt grote verschillen met bijvoorbeeld katoen zijn er niet.’

    Het grootste probleem met hennep is dat de markt nog erg klein is. De hele textielwereld is voornamelijk gefocust op katoen, er zijn simpelweg niet zo veel hennepkwekerijen. ‘En meestal worden die planten voor iets anders gebruikt. Het is een kwestie van tijd voor hennep op grotere schaal geproduceerd zal worden, al zal dat nog niet voor morgen zijn.’

    Conclusie: mooi en duurzaam, maar ook zeldzaam.

      rr

    Cannabis om te eten

    Brood, ijs, frisdrank, olie, vleesvervangers en koekjes. Allemaal met cannabis. Of beter: hennep, zoals de plant eigenlijk heet. Keuze genoeg voor wie graag eens een alternatief uitprobeert. Maar veel verschil met de ‘normale’ variant is er niet.

    ‘Als we de voedingswaarde van hennepzaad bekijken, is die niet slecht. Op het vlak van eiwitten en vetten zit het goed. Maar er zijn geen grote verschillen te merken met andere zaden zoals pitten van pompoen, zonnebloem of lijnzaad’, zegt Koen Vanherle, voedingsdeskundige aan AP Hogeschool. ‘Ook de vitaminen en mineralen zijn oké, maar niet echt bijzonder. Hennepzaad draagt natuurlijk wel bij aan de smaak, kleur en textuur van bijvoorbeeld brood, en dat kunnen redenen zijn waarom iemand ervoor kiest.’

    Hennepzaad wordt geregeld gepromoot als superfood en zou een hoop voordelen hebben, maar veel wetenschappelijk bewijs bestaat daar niet voor. ‘Het zijn vooral veronderstellingen die nog niet echt getest zijn. Dat het bijvoorbeeld goed is voor de cholesterol klopt wel, want er zijn weinig verzadigde vetten. Maar dat is bij andere zaden ook zo. Voorlopig lijkt het vooral op een hype, zoals chiazaad dat enkele jaren geleden ook was. Op zich niet slecht, maar ook niet zo bijzonder.’

    Conclusie: gezond, maar ook (en vooral) een hype.

  7. China

    Een politieagent trapt een paraplu, en zo een symbool van de pro-democratische betogers, plat. epa

    Is de protestbeweging in Hongkong nu geknakt?

    Nog zo’n honderd studenten zouden stand houden in de bezette Polytechnic University in Hongkong. Carrie Lam grijpt de campusoorlog aan om verkiezingen in twijfel te trekken. Een politiek breekpunt is in de maak, maar het zijn niet de betogers die kraken.

    Giselle Nath

    Vier van de vijf universiteiten die sinds vorige week bezet werden in een grootschalig protest voor democratisch bestuur, zijn al ‘gevallen’. Alleen in de Polytechnic University (PolyU) weigert een honderdtal gewonde studenten zich over te geven aan de politie, die hen omsingelde op de campus en aanviel met traangas en rubberkogels. De confrontatie was dinsdagnamiddag bijna twee dagen aan de gang en de laatste overblijvende studenten hebben geen voeding, drinkwater of medisch materiaal meer. Rond 17 uur (Belgische tijd) zaten de studenten er nog steeds.

    ‘SOS’ op de campus van PolyU  epa

    De moraal is niet dood

    Hebben de bloederige scènes in PolyU de protestbeweging geknakt? Het tegendeel lijkt waar. Op het sociale netwerk LIHKG, waar betogers overleggen, klinkt het dat ‘we ons zullen aanpassen aan dit nieuwe niveau van politiegeweld’. ‘Wat er nu gebeurt, ligt binnen onze verwachtingen’, zegt een sociaal werker vanuit Hongkong.

    De jongeren wisten vanaf het begin dat er geen genade zou zijn (DS 7 september) en lijken bereid om tot het bittere eind door te gaan. Niet voor niets is de slogan: ‘Wees als water, want water geraakt overal’. ‘Vroeger hadden we nog interne discussies of het gebruik van molotovcocktails wel legitiem was’, zegt de sociaal werker. ‘Maar gisteren kwamen tienduizenden mensen op straat en vormden zonder aarzelen een menselijke ketting om de bommetjes door te geven. Soms zelfs erg jonge tieners. In Hongkong waren er twee types burgeractivisten: wat wij de “rationele en niet-gewelddadige betogers” noemen en de “helden” die de politie confronteerden. Naar mijn aanvoelen zijn veel betogers uit het vreedzame kamp overgegaan naar de aanpak van de “helden”.’

    Een van de studenten probeert te ontsnappen via het riool van de universiteit.  reuters

    ‘Vanavond zullen mensen weer buitenkomen’, voorspelt ook prominent activist Mo-Yik Wong. ‘De studenten die nu binnen zitten, worden als muizen opgejaagd door een kat. Maar buitenkomen is toegeven aan totalitair bestuur.’ Verschillende Hongkongers nemen het woord ‘guerrilla’ in de mond: ze vinden dat de overheid het onmogelijk heeft gemaakt om vreedzaam te betogen. Maar wanhoop klinkt ook door. ‘Duizend mensen van de frontlijn zijn gearresteerd, dat is ons grootste verlies tot nu toe’, zegt een ICT’er.

    De politie heeft de Hongkongse jongeren uitzonderlijk hard aangepakt, maar ook de omstanders die in solidariteit mee kwamen betogen buiten de campussen. Zo doken beelden op van witte politiebussen die inreden op de menigte, politieagenten die rechtstreeks op journalisten schoten of een voet op het hoofd van een getroffen betoger zette. ‘Wat probeert de politie hier in godsnaam te bereiken?’ tweette Antony Dapiran, auteur van City of protest: a recent history of dissent in Hong Kong. ‘Ze vallen een universiteit aan alsof het een soort strategisch militair doelwit is.’ In twee dagen tijd rapporteerden de ziekenhuizen 221 gewonden en 12 mensen in kritieke toestand.

    De lege kantine van de studenten van PolyU. epa

    Politiek staartje

    Het voedt de speculaties dat Peking en bestuurster Carrie Lam aansturen op een drastische omkering van de politieke normaliteit: te beginnen met het afzeggen van de districtsverkiezingen van komende zondag. Daar hintte Mo-Yik Wong eerder al op in De Standaard (DS 19 november). Vandaag herhaalde Lam die bedreiging in eigen persoon. ‘Of die (verkiezingen, red.) zondag doorgaan, hangt af van de betogers. De overheid zit niet meer aan het stuur: wij zijn niet degenen die geweld gebruiken.’ Nog volgens Lam bedreigt de onrust ‘nu het leven van iedere burger’. Dat zou een excuus kunnen zijn om nog krachtiger bestaande vrijheden in te perken, te beginnen met de stembusgang.

    Het lijkt klein bier, maar de verkiezing van 400 leden in 18 districtsraden in Hongkong is een fundamentele bouwsteen van de democratie, aldus Steve Vickers, voormalig functionaris in Hongkong. Districtsleden hebben een adviesrol. Ze helpen ook de leden kiezen van het Hongkongse miniparlementje en wegen zo zelfs op de keuze voor de chief executive (of bestuurder). Een golf van pro-democratiekandidaten maakt dus een echt verschil.

    Ook is de verkiezing een barometer voor de publieke opinie en een ventiel voor het activisme. Als het pro-democratische kamp de pas wordt afgesneden, dan zullen ze hun geloof in de politiek volledig opgeven. Dat wenkt de volledige radicalisering. ‘Verkiezingen afzeggen zou een ramp zijn omdat mensen hun problemen dan niet meer kunnen aankaarten bij het establishment’, zei Tommy Cheun, pro-democratiekandidaat in Yuen Long tegen Voice of America.

    De Hongkongers hebben ook reikhalzend uitgekeken naar zondag. Een recordaantal kiezers

    Politieagenten arresteren een betoger nabij de universiteit. epa

    registreerde zich, vooral in de leeftijdsgroep 18-35. In het verleden hadden tot wel zestig Pekinggezinde kandidaten geen tegenkandidaat, maar ook dat is niet langer het geval.

    ‘Een land twee systemen’ voorbij

    In de komende uren wordt beslist of Peking de normale gang van zaken in Hongkong laat doorgaan. Verkiezingen afgelasten, een algemene noodtoestand uitroepen of zelfs een nieuwe ‘vrijwillige’ actie van het leger in de straten van Hongkong zoals zaterdag… het zijn allemaal realistische beleidsopties met groot symbolisch belang. Allemaal gaan ze namelijk in tegen het raamwerk van ‘een land, twee systemen’, waarbij communistisch China zich niet moeit met het democratische Hongkongse bestuur. Niet het voortbestaan van de protestbeweging hangt nu aan een zijden draadje, wel die Chinese beloftes uit 1997 rond ‘een land, twee systemen’.

  8. Fotoverhaal

    reuters

    Priester/verpleger

    Hij is priester, maar bij de protesten in Hongkong is dat bijzaak. In eerste instantie staat hij er de betogers bij als die worden geraakt door projectielen. Hij mengt zich onder hen met een zoutoplossing die helpt tegen traangas. Hij is de 28-jarige priester Alan Keung.

    Alan Keung maakt zich op om alweer een dag van manifestaties te gaan volgen. reuters

    Cheung heeft een aantal ‘volgelingen’. Hij checkt na een gebedssessie nog even hun uniform. reuters

    Keung ‘in actie’. U herkent hem aan de zwarte helm. reuters

    Op die helm, maar dat ziet u hieronder, staat een kruisje zodat iedereen weet dat hij priester is. reuters

    Niet dat hij wordt ontzien. Soms moet Keung ook wegduiken. reuters

    Soms wordt Alan Keung zelf geraakt. reuters

    Keung kent de betogers, de betogers kennen hem. reuters

    Een betoger neemt even de tijd voor een kort moment van gebed met Alan Keung. reuters

    Keung helpt een betoger die het slachtoffer werd van een aanval met traangas. reuters

    Er is werk genoeg voor de priester om betogers te helpen. reuters

  9. DS Audio

    Een jaar gele hesjes: ‘De ogen zijn opengegaan’

    De gele hesjes bestaan een jaar. Een jaar vol protesten, geweld en afkalvende steun.

    Frankrijk-correspondente Jolien De Bouw volgt de gele hesjes vanaf het begin. Ze zag hoe rotondes van het ene op het andere moment volstroomden, hoe steeds meer automobilisten gele hesjes op hun dashboard legden en hoe het geweld tijdens de protesten toenam. Hoe staat de beweging er een jaar na haar ontstaan voor?

  10. cold cases

    Rodney Reed zou normaal morgen om het leven gebracht worden. Ricardo Brazziell /ap

    Ontsnapt aan de doodstraf dankzij supersterren

    Normaal gezien zou Rodney Reed (51) morgen de doodstraf krijgen in een Texaanse gevangenis, voor de moord op de blanke Stacey Stites in 1996. Maar na luid protest van Amerikaanse super­sterren als Kim Kardas­hian en Rihanna, is de executie op het allerlaatste nippertje afgeblazen. Na 23 jaar moet de moord helemaal ­opnieuw ­onderzocht worden.

    Cedric Lagast

    Kim Kardashian. Zangeres Rihanna. Rappers LL Cool J en Busta Rhymes, maar ook talkshowsterren Oprah Winfrey en Dr. Phil riepen de afgelopen weken op om Rodney Reed niet te executeren. Het lijstje met Amerikaanse sterren dat zich al publiekelijk heeft gemengd in de discussie, is stilaan indrukwekkend. Dr. Phil mocht Reed één uur lang interviewen in de gevangenis, en besloot daarna: ‘Deze man heeft géén eerlijk proces gekregen.’

    Al bijna drie miljoen Amerikanen tekenden op aandringen van de sterren een petitie om Reed van de doodstraf te redden en hem vrij te laten.

      ap

    Reed zou normaal gezien morgen worden gedood. Superster Kim Kardashian was bij Reed in de gevangenis afgelopen vrijdag, toen op de valreep de beslissing van het hoogste Amerikaanse rechtscollege bekendgemaakt werd. Reed kreeg 120 dagen uitstel van executie zodat zijn zaak opnieuw onderzocht zou kunnen worden. Die periode is ondertussen met onbepaalde tijd verlengd.

    ‘Er zijn geen woorden om de opluchting en de hoop te beschrijven die op dat moment door de kamer golfden’, schreef Kardashian op Instagram.

    De 19-jarige Stacey Stites vertrok op 23 april 1996 om 3 uur ’s ochtends in haar appartement in Giddings, een dorpje in de staat Texas, tussen Austin en Houston. Ze moest die ochtend om 3.30 uur beginnen te werken in een kruidenierswinkeltje in Bastrop, een dorpje een halfuur verderop.

    Haar verloofde Jimmy Fennell, een politieman, had er nog even aan getwijfeld om haar naar haar werk te brengen. ‘Maar ze is uiteindelijk zelf met mijn auto vertrokken’, vertelde Fennell later.

    Stites zou nooit op haar werk aankomen. Enkele uren later vond ­iemand haar lichaam aan de kant van de weg, enkele kilometers buiten Bastrop. Ze lag op haar rug. Ze was gedeeltelijk ontkleed en verkracht. Ze werd gewurgd met een lederen riem die naast haar lag.

    DNA-bewijs

    De moord bleef een jaar lang onopgelost, tot de speurders de toen 28-jarige Rodney Reed in het vizier kregen.

    Waarom hij een verdachte werd, hebben de onderzoekers nooit duidelijk gemaakt. Reed zat op dat moment in de cel op verdenking van een andere verkrachting, een zaak waar hij uiteindelijk nooit voor veroordeeld werd. Speurders vergeleken het DNA dat op het lichaam van Stites was gevonden met dat van Reed, en dat leverde een match op.

    Aanvankelijk ontkende Reed dat hij Stites ooit gezien had. Pas na enige tijd ver­anderde hij zijn verhaal: hij had al enige tijd stiekem een affaire met haar. Ze hadden enkele dagen eerder seks gehad, wat het DNA-spoor kon verklaren.

    Op death row

    De relatie tussen een zwarte man en een blanke vrouw was niet evident in het landelijke Texas midden jaren 90. Bovendien was haar verloofde, de man die ze bedroog, een agent. Dat was volgens Reed de reden waarom hij gelogen had over hun relatie.

    Reed werd niet geloofd. Hoewel er behalve het DNA geen ander hard bewijs tegen hem was, werd hij in 1998 door een jury schuldig bevonden aan de moord en verkrachting van Stites, en veroordeeld tot de doodstraf. Sindsdien zit hij op death row.

    Al twintig jaar probeert Reed zijn onschuld te bewijzen. Zo kon de aanklager nooit aan­tonen hoe hij een vrouw in een ­auto had kunnen overmeesteren. Er werden geen sporen of vingerafdrukken van Reed in de auto gevonden. Ook niet op de riem, want die werd nooit onderzocht.

    Volgens sommige pathologen die het dossier bestudeerden, moet Stites eigenlijk al vóór middernacht vermoord geweest zijn. Dat suggereren althans de lijkvlekken, zeggen de wetenschappers. Op dat moment zat de vrouw nog bij haar verloofde, agent Fennell.

    Tien jaar cel

    Al meteen na de moord verklaarden familieleden van ­Stites dat ze zich zorgen hadden gemaakt over haar relatie met Fennell, omdat de agent gewelddadig uit de hoek kon komen.

    Fennell was even een verdachte en slaagde niet in een test met de leugendetector, maar werd nooit vervolgd voor de moord op Stites. Ondertussen heeft Fennell, nu een ex-agent, wel een tien jaar lange celstraf uitgezeten voor de ontvoering en verkrachting van een andere vrouw.

    Vorige maand stapten plots twee agenten naar het gerecht, met elk een erg belastende getuigenis tegen Fennell. Jim Clampit, een hulpsheriff, vertelde dat hij in 1996 naar de wake van Stacey Stites was geweest, en dat hij Fennell bij de kist had zien staan. Daardoor hoorde hij wat Fennell zijn vermoorde verloofde toefluisterde: ‘Je hebt gekregen wat je verdiende.’

    Charles Fletcher, ook een hulpsheriff, was indertijd bevriend met zowel Fennell als Stites, en hij wist dat de relatie tussen het koppel verslechterd was. Op een barbecue had Fennell hem verteld dat hij dacht dat zijn verloofde hem bedroog. ‘Hij zei me: “Ze heeft seks gehad met een zwarte man”.’

    Meer dan twintig jaar hadden ze allebei gezwegen, naar eigen zeggen uit vrees voor re­presailles uit het politiekorps.

    Op 30 oktober kwamen de advocaten van Reed met een derde belastende getuigenis. Dit keer van Arthur Snow Jr, een gedetineerde en lid van de gevangenisbende The ­Arian Brotherhood. In de gevangenis had Fennell hem om bescherming gevraagd. ‘Als hij over zijn ex-verloofde sprak, werd hij woedend. Hij wist dat ze hem bedroog met een zwarte man. Uiteindelijk zei hij: “Ik moest haar wel doden”.’

    De moeder van Reed is nu vol vertrouwen: ‘Als mijn zoon een nieuw proces krijgt, zal hij worden vrijgesproken.’

  11. Het beeld

     afp

    Visboer Kim

    (kdw)

    Foto’s van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un zijn altijd fascinerend. Omdat de fotograaf nooit vrij is. De gelegenheden zijn door het regime gekozen en geregisseerd, de foto’s die naar de buitenwereld worden gestuurd, zijn eerst door het regime goedgekeurd. Alle foto’s worden dus geacht een geloofwaardig en positief beeld van de grote leider te geven.

    En toch is dat niet de indruk die ze bij ons achterlaten.

    Hier is Kim Jong-un op bezoek in een visverwerkingsfabriek. Tegen een muur van ingevroren vis, altijd omringd door officieren met notaboekjes. Klaar om minutieus alles te noteren wat de grote leider zegt, en dus ook om vallende vis op te vangen. Maar dat zal niet nodig zijn, want de grote leider verliest nooit zijn cool.

  13. Weg ermee

    De Handelsbeurs in Antwerpen: een nuttige invulling. Victoriano Moreno

    Steden stoten erfgoed af

    Veel steden hebben historische gebouwen in hun beheer. En die willen al eens duur uitvallen in onderhoud. Afstoten dan maar? ‘Van een beschermd gebouw weet je dat je er minder voor krijgt op de markt.’

    Geert Sels

    Niet dat de grote ramsj bij de steden ingezet is. Maar de meerjarenplanning is dat wel. En in het licht daarvan wegen steden af of het nog houdbaar is om alle gebouwen in portefeuille te houden. Zoals de Oostendse schepen Björn Anseeuw (N-VA) zegt: ‘Het is een oefening in rationaliseren. Je moet een evenwicht zoeken tussen de noden die er zijn en de investeringen die vereist zijn. Veel hangt af van de toestand van het gebouw en of het geschikt is voor zijn invulling.’

    Oostende zal dus niet alles op de markt gooien. En in Leuven zal het alleen maar met de grootste omzichtigheid gebeuren. ‘We zijn aan een inventaris bezig’, zegt schepen Carl Devlies (CD&V). ‘Op basis daarvan maken we een beleidsplan. We zullen telkens nagaan wat de erfgoedwaarde van het gebouw is en welk gemeenschappelijk belang het heeft. Woningen zijn misschien makkelijker op de markt te brengen. Momenteel onderzoeken we of we op termijn twee kasteeltjes op de markt zouden brengen. Dat zal onder strikte voorwaarden gebeuren.’

    Leuven bekijkt of het Kasteel Heiberg op de markt brengt. rr 

    Leuven heeft niet zo veel patrimonium in beheer. ‘Enkele tientallen gebouwen’, schat Devlies. In Oostende is het ook nogal te overzien. ‘Een groot deel van ons patrimonium is in slechte staat’, zegt Anseeuw. ‘Momenteel komen een paar doorsneegebouwen in beeld met weinig erfgoedwaarde. Ze zijn eerder van belang voor hun grondwaarde of hun centrale ligging. Je weet op voorhand: voor een beschermd gebouw krijg je minder op de markt.’

    Jaarlijks 2,7 miljoen

    Een historische stad als Brugge bulkt natuurlijk van het erfgoed. De stad heeft 520 gebouwen in beheer, waarvan de helft met erfgoedwaarde. Voor hun onderhoud trekt Brugge elk jaar 2,7 miljoen euro uit. Over enkele jaren zal dat wellicht niet meer toereikend zijn, zei schepen Minou Esquenet (CD&V) aan De Morgen. Daarom gaat de stad na of al haar gebouwen wel optimaal gebruikt worden.

    Huis Sebrechts in Brugge geraakt niet zo vlot verkocht.  rr

    ‘Het doel is niet om zo veel mogelijk te verkopen’, zegt Esquenet aan De Standaard. ‘Onze drijfveer is efficiëntie. Zijn onze gebouwen nuttig ingevuld? En kunnen we de onderhouds- en beheerskosten onder controle houden? Dat zijn dezelfde afwegingen die een particuliere eigenaar ook zou maken.’ Esquenet denkt daarbij niet alleen aan gebouwtjes in de binnenstad en de deelgemeenten, maar zelfs aan beschermde gebouwen. Een voorbeeld daarvan, het Huis Sebrechts, staat echter al langer te koop en geraakt niet zo vlot aan de man. ‘Het zit in de hogere prijsklasse en is beschermd – je kunt er niet zomaar een commerciële bestemming aan geven.’

    Met ‘De Grote Zalm’ brengt Mechelen een beschermd monument naar de markt.  rr

    Mechelen maakt een vergelijkbare oefening en is aan het afronden. ‘De vraag is of je aan die monumenten zelf een invulling kan geven’, zegt schepen Koen Anciaux (Open VLD). ‘Bij vele is dat zo. Ze hebben een culturele bestemming, er zitten kantoren van stadsdiensten in of ze zijn in gebruik als assistentiewoning. Maar sommige worden verhuurd. En je kunt je afvragen of dat de taak is van een stad. Daarom komen er enkele in beeld die de komende jaren op de markt zullen komen. Ook een beschermd monument, zoals De Grote Zalm. Dat kan misschien beter onderhouden worden door een advocatenkantoor of een restaurant.’

    Nuttig hergebruik

    Een imposant beschermd gebouw herbestemmen, dat is wat Antwerpen recentelijk deed met de Handelsbeurs. De stad heeft 350 gebouwen met erfgoedwaarde in beheer, waarvan 110 beschermd zijn. ‘Daar houden we constant toezicht op’, zegt Johan Vermant, woordvoerder van Bart De Wever (N-VA), die ook erfgoed in zijn portefeuille heeft. ‘We willen kijken hoe we leegstand kunnen invullen en die panden kunnen opwaarderen. Onze voorkeur gaat uit naar nuttig hergebruik, maar we vinden het wel interessant om ze in eigen beheer te houden. Zo kun je er, zelfs in een erfpachtovereenkomst met een privépartner zoals de Handelsbeurs, op toezien dat er nog een publieke functie is.’

    Beschermd patrimonium op de markt brengen, is niet uitgesloten. ‘Brengt een stad een monument op de markt, dan is dat een eigendomsoverdracht’, zegt Leen Meganck, directeur Onderzoek bij het agentschap Onroerend Erfgoed. ‘Verandert een monument van eigenaar, dan gaat het beschermde statuut mee. Als in het beschermingsbesluit voorwaarden staan van wat wel en niet met een gebouw mag gebeuren, dan gelden die ook voor de nieuwe eigenaar. Wil iemand bouwwerken doen, muren herschilderen of andere ramen steken, dan wordt dat bekeken met onze erfgoedconsulenten.’

  14. comeback

    Essena O’Neill toen ze nog ‘alles deed om de likes en de volgers’. rr

    Influencer die Instagram spiegel voorhield, keert op haar stappen terug

    Ze verdiende fortuinen met haar aanwezigheid op sociale media, maar nam eind 2015 geheel onverwacht afscheid van het influencersbestaan omdat het haar leven had verpest. Nu is Essena O’Neill toch terug online. ‘Ik wil opnieuw wat ik toen had.’

    Ellen De Muynck

    Op het hoogtepunt van haar roem telde de Australische Essena O’Neill ruim een half miljoen volgers op Instagram, 200.000 op Youtube en Tumblr, en 60.000 op Snapchat. Klein bier als je bekijkt hoeveel volgers de gemiddelde influencer vandaag telt, maar in 2015 was dat ruim voldoende om bakken geld te verdienen met sponsordeals.

    O’Neill ontdekte Instagram toen ze veertien was en wist al snel hoe ze zo veel mogelijk likes en reacties kon genereren. Tot in 2015, toen ze negentien was, het besef kwam dat ze een groot deel van haar jeugd had verkwanseld aan het construeren van een valse representatie van zichzelf, voor een online publiek dat ze niet kent.

    ‘Nooit zo ellendig’

    ‘Ik had alles, maar heb me nog nooit zo ellendig gevoeld. Alles wat ik deed ging om likes en volgers. Bedrijven buiten sociale media uit en betalen realitysterren om ze dingen te laten zeggen. Maar als je jezelf laat definiëren door getallen, laat je jezelf definiëren door iets dat niet puur, echt en liefdevol is’, klonk het in een emotionele video.

    Voor ze de brui gaf aan haar sociale media, schreef ze onder elk zogezegd nonchalant kiekje hoeveel tijd en moeite het haar echt had gekost. ‘Ik maakte vijftig foto’s om tot dit beeld te komen’, ‘Ik heb een dag amper gegeten en mijn jong zusje uitgescholden om mijn buik er zo te laten uitzien’, ‘Ze betaalden me 400 dollar om een jurk te dragen die ik niet eens mooi vond’, enzovoort.

    Terwijl vandaag wel meer influencers op een punt komen dat ze uit de biecht klappen over de onzekerheid en mentale druk die een leven op Instagram met zich meebrengt, was O’Neill destijds de eerste om de bubbel van Instagram door te prikken. Ze ging na haar emotionele onthulling ook niet gewoon verder alsof er nooit iets was gebeurd. O’Neill lanceerde nog wel een website en er was sprake van een boek, maar na enkele maanden verdween ze toch volledig van het toneel.

    ‘Waanzinnig plezier’

    Vandaag kun je O’Neill, intussen 23 jaar oud, wel opnieuw volgen op Instagram. ‘Er was iets bijzonders aan wat ik online had, en ik wil het opnieuw’, legt ze uit in een gesprek met vlogger Tiffany Ferg. ‘Ik besef nu pas wat het is om mensen te hebben die echt naar je luisteren, die elk woord dat je neerschrijft willen lezen, die de tijd nemen om te zeggen dat ze je mening waarderen.’

    Op de vraag wat ze het meest gemist heeft na haar vertrek op Instagram is O’Neill heel duidelijk: ‘het waanzinnige plezier om op die manier geld te verdienen’. ‘Er is een groot verschil tussen werken voor een minimumloon of betaald worden om een of ander leuk veganistisch product te promoten. Het is een compleet ander leven’, erkent ze.

    Al moeten volgers niet opnieuw een stroom aan in scène gezette bikinifoto’s op een paradijselijk strand verwachten. O’Neill gooit het deze keer over een compleet andere boeg, zo wordt duidelijk wanneer je naar haar nieuwe website Authority within surft. Het is een bundeling van mijmeringen, citaten en video’s waarin ze onder meer polyamorie verkent en het neoliberalisme veroordeelt.

  15. dromen met Saitoti Kitasho

    Masai-leider Saitoti Kitasho en Leo Bormans. luc daelemans

    ‘Jullie in België hebben alles, maar vergeten te dromen’

    Een woord voor geluk hebben ze niet, maar dat betekent niet dat de ­Masai niet weten hoe het voelt. Meer zelfs: volgens ­geluksonderzoeker Leo Bormans kunnen wij veel van het nomadenvolk leren. Daarom ­nodigde hij ­Masai-leider Saitoti Kitasho uit. Samen trekken ze een week lang door Vlaanderen.

    Anton Goegebeur

    Neen. De gelukkigste plaats op aarde ligt niet in de Serengeti, de eindeloze savanne in Oost-Afrika die Kitasho thuis noemt. Onder meer klimaatopwarming en armoede maken het voor de Masai, een nomadisch volk, vaak een plek van ontbering.

    ‘Scholen en ziekenhuizen liggen op een dagmars wandelen en de droogte stelt ons voor uitdagingen. In Tanzania praten we vaak over onze dromen en hoe moeilijk het is om die te realiseren. In België gebeurt het omgekeerde. Jullie hebben alles – scholen, ziekenhuizen, regen – maar vergeten te dromen.’

    Zorg, vrede en respect

    Kitasho vertelt het vlak voor zijn eerste lezing in Dilbeek, gisteravond. Samen met geluksprofessor Leo Bormans doet hij deze maand een tournee langs enkele Vlaamse cultuurhuizen, om er te praten over geluk en hoe dat te bereiken. Voor Kitasho is het de eerste grote reis buiten Afrika.

    De twee ontmoetten elkaar tijdens een reis in Tanzania, waar ook de Masai leven. De 38-jarige Kitasho staat er aan het hoofd van een gemeenschap met zo’n 6.000 leden. De Masai staan bekend voor het koesteren van eeuwenoude tradities. Om leider te worden, moest Kitasho bijvoorbeeld met één enkele speerworp een leeuw doden. Maar zelf wijst hij liever op andere kwaliteiten die de doorslag hebben gegeven. ‘Wij hebben geen woord voor geluk, maar wel drie waarden die daar dicht bij aanleunen: zorg, vrede en respect. Ik geloof dat ik op basis daarvan ben uitgekozen.’

    Niet ‘ik hou van jou’, maar ‘ik zorg voor jou’

    En dus vindt Bormans hem de geknipte persoon om mee op tournee te gaan en om die waarden uit te dragen. ‘Wij zeggen niet “ik hou van jou”, maar “ik zorg voor jou”. We zijn er voor elkaar. We mijden conflict door weg te trekken. Dat ging decennialang relatief gemakkelijk. Nu ons gebied almaar verkleint, wordt dat moeilijk.’

    ‘We moeten natuurlijk geen Masai worden’, zegt Bormans. ‘Maar ze zijn een van de laatste authentieke volkeren die nog dicht bij hun originele waarden staan. Wij zijn losgeslagen. Bij ons wordt iets pas waardevol als het veel kost. Daar kan iemand als Kitasho werkelijk met zijn gedachten niet bij.’

    Wat we kunnen leren van de Masai
    Koester je waarden
    Van oudsher krijgt elke Masai-leider een herdersstaf. Die herinnert aan het nomadenbestaan en het belang van veeteelt. In onze samenleving is het belangrijk om stil te staan bij wat onze waarden zijn.
    Ontwikkel je eigen kracht
    Saitoti Kitasho is een leider. Daarvoor moest hij het onder meer uitvechten met een leeuw. Niet dat wij dat voorbeeld moeten volgen, maar wel: leer je eigen kracht kennen en gebruiken.
    Denk op lange termijn
    Kitasho moet zijn volk de 21ste eeuw binnenleiden. Op korte termijn zou de verkoop van land veel – broodnodig – geld opleveren. Maar op de lange termijn blijft het nomadische volk dan achter zonder ruimte. Kies niet te snel voor de gemakkelijkste weg, luidt de boodschap.

  16. kama voorspelt

    dS VIDEO - Kama voorspelt: Michelin. De Standaard

    Waarom het keukenpersoneel niet altijd de chef-kok moet volgen

    Dé winnaar van de nieuwe Michelingids is Jan Tournier (38) van het Lommelse restaurant Cuchara, die als enige chef van één naar twee sterren promoveerde. Zijn geheim? ‘Als het rustig is, ga ik in mijn eentje aan een tafeltje zitten en eet ik het volledige menu’, zei hij op het po­dium. Maar wat als ook zijn personeel zijn voorbeeld zou volgen? Volgens Kamagurka is dat geen al te best idee.

  17. het kookpunt

     rr

    Stegt flaesk (buikspek met aardappels)

    Wat weet u over Kopenhagen? De hoofdstad van Denemarken, de kleine zeemeermin, een bestemming voor citytrips. Wat weet u over de culinaire rijkdom van de stad? Allicht minder. Daar brengen we deze week verandering in.

    Ingrediënten:

    Voor 6 personen
    Voorbereiding: 30 minuten, plus 20-30 minuten rusten
    Bereiding: 45 minuten

    - 1 kg buikspek, in plakken van 1 cm dik
    - 1 kg krieltjes
    - 10 g boter
    - 2 eetl. tarwebloem
    - 3,5 dl volle melk
    - 1 grote bos krul- of bladpeterselie

    Bereiding:

    - Leg het buikspek in een enkele laag op een bakplaat en bestrooi het aan beide kanten met zout en peper. Laat het 20-30 minuten op kamertemperatuur rusten. Steek intussen een houtskoolbarbecue aan en verwarm hem tot medium-heet. Maak een kant heter dan de andere, zodat je het buikspek van de ene naar de andere kant kunt schuiven als het te donker wordt.
    - Doe de krieltjes in een pan, bedek ze met water, breng dat aan de kook en draai het vuur lager. Voeg zout toe en laat ze 20 minuten koken, tot ze gaar zijn. Giet ze af en bewaar het kookvocht.
    - Peterseliesaus: smelt de boter in een pannetje en roer de bloem erdoor. Roer er op laag vuur geleidelijk de melk door. Breng al roerend aan de kook tot de saus bindt. Voeg driekwart van de peterselie toe en verdun de saus met 1 dl van het aardappelkookvocht. Dek de pan af en zet weg.
    - Leg een grillrooster op de barbecue. Leg het spek boven het hete deel en bak het aan elke kant 3-5 minuten; het moet krokante randjes krijgen. Serveer het met de krieltjes en saus.

  18. DE MENING

    Bert Gabriëls is comedian

    Mijn niet zo klimaatneutrale eindejaarsconference

     rr

    Een grap maken over het klimaat zonder jezelf in een van de obligate kampen te plaatsen, het is een uitdaging. Je kunt natuurlijk de klimaatactivisten in hun hemd zetten, omdat ze jong zijn, dom, links, wit of inconsequent. Je kunt de oudere intellectuelen hun geloof afstropen dat onze beschaving helemaal niet slecht kan zijn, ‘omdat ze succesvol is’, terwijl een evaluatie op basis van resultaat per definitie de optie inhoudt van een complete mislukking. Maar het lijkt noodzakelijk om een kamp te kiezen.

    Ik heb ervoor gekozen mijn eigen mislukking te benoemen. Het leek me wel grappig om de eindejaarsconference klimaatneutraal te maken. Dat is dan tenminste al één ding dat sinds de betogingen niet meer een deel is van het probleem. Tenslotte gaat het om comedy, en kan ik later tegen mijn kroost niet volhouden dat dat voldoende belangrijk was om de planeet aan op te offeren.

    Het zou niet veel om het lijf hebben. Privé blijft alles hetzelfde, maar voor de optredens checken we of het zonder ecologische voetafdruk kan. Dat betekent dus trein, fiets, zonnepanelen, elektrische wagen, decor, gebruikte spullen, enzovoort. Blijkt dat behoorlijk tegen te vallen. De trein is geen optie. Die dingen kunnen namelijk niet rijden als het donker is. In Mechelen hebben ze een speciale spoorlijn gelegd naar de luchthaven, om vervolgens te beslissen dat we die ’s nachts niet zullen gebruiken. Want ja, wie moet er ooit ’s nachts in een luchthaven zijn?

    Elektrisch rijden is voorlopig alleen haalbaar voor wie wiskunde heeft gestudeerd en kan uitzoeken waar de palen staan, hoelang het duurt om op te laden en hoe je vandaar op je bestemming raakt. Het aantal keer dat het niet lukt, is niet te tellen. Theaterzalen met een laadpaal, in België zijn ze nog zeldzaam.

    Gisteren stond er een artikel van Roxane Van Iperen in Vrij Nederland, die het onzin vindt om door persoonlijk gedrag het probleem aan te pakken. En terecht ook wel. Ze stelt dat je met consumentengedrag de aanbodzijde helemaal niet kunt wijzigen, omdat de grote fossiele bedrijven niet volledig marktafhankelijk zijn, en zelf vooral de politieke instellingen inzetten om hun producten noodzakelijk te maken. Bovendien loop je altijd het risico dat je aankoop van ‘groene producten’ uiteindelijk toch ook weer de grote concerns ten goede komt.

    Zelfs al ben ik financieel in staat om zelf alle energie te kweken die ik nodig heb, dan nog is het voor mij onmogelijk om te doen wat ik wil, of te kopen wat ik wil, zonder dat iemand daar CO2 voor in de lucht pompt. Ik vind dat iedereen mag vliegen, racen en stoken zo veel hij wil, maar dan lijkt het me wel netjes om iemand die wel klimaatneutraal door het leven wil gaan, ook de vrijheid te geven om dat te doen. Dat heeft niets met activisme te maken. Gewoon met vrijheid.

  19. Serieus?

    verhalen die bizar genoeg echt waar zijn

    China krijgt weer Belgische frituur

      rr

    Het lijkt een beetje de omgekeerde wereld. Na de Chinezen die in Vlaanderen frituren openen, wagen opnieuw Vlamingen hun kans in China. Luc Rijmenants en Gert Van Mol openen in april 2020 de enige Belgische frituur in China, meldt Gazet Van Antwerpen.

    De frituur zal Lucky’s Belgian Fries heten, ze wordt neergepoot in de miljoenenstad Guangzhou. Rijmenants en Van Mol hebben vooraf een uitgebreid marktonderzoek gedaan. ‘Daaruit blijkt dat Chinezen graag saté en curryworst lusten. Die twee soorten vlees gaan we dus aanbieden, boven op de frieten die we van België naar China exporteren’, zegt Gert Van Mol.

    Het is niet de eerste keer dat een Belg een frituur in China opent. De Brusselse kok Kevin Vanlancker heeft in 2012 een frituur geopend in Sjanghai. ‘Maar ik heb ze vijf jaar geleden moeten sluiten, wegens gebrek aan succes’, zegt Vanlancker. ‘De Chinezen zagen mijn frieten niet als een echte maaltijd en vonden ze te duur voor een vieruurtje.’

    Meisje vraagt aan Kerstman Gucci-slippers, een konijn en 4.000 euro cash

    Het ziet er niet goed uit voor het budget van de Kerstman als hij aan het ‘verlanglijstje’ van een Amerikaans meisje zal voldoen. De lijst met voor ruim 10.000 dollar (9.000 euro) aan kerstwensen ging viraal nadat haar vader de verzoekjes van zijn dochter op Twitter had gedeeld.

    De lijst bevat ‘amper’ 26 wensen, waaronder een iPhone 11, een ‘nieuwe’ MacBook Air, een portemonnee van Chanel, Gucci-badslippers, een echt konijn, AirPods, een GoPro en 4.000 dollar cash.

    Sommige mensen reageren geschokt en vinden dat het meisje ’de ware betekenis van Kerstmis moet leren’. Maar anderen prijzen haar smaak: ‘Ze weet wat ze wil en ze vraagt het gewoon.’

    De wens waar men zich op Twitter het meeste het hoofd over breekt, is het geldbedrag. ‘Wat gaat ze doen met 4.000 dollar?’ vraagt iemand zich af. Anders gezegd: wat wil ze nog kopen dat ze nog niet gevraagd had?

    Brandwonden door smartphone in bad

      getty

    Een Nederlands meisje van 13 is onder stroom komen te staan toen ze haar telefoon in bad gebruikte. Dat schrijven artsen in het tijdschrift Journal of Medical Case Reports. Waarschijnlijk heeft het meisje de telefoon, die in de oplader zat, in bad laten vallen.

    Ze kan zich het ongeluk niet meer herinneren, omdat ze volgens de artsen last had van geheugenverlies. Haar moeder kwam de badkamer in toen ze een harde schreeuw hoorde. Ze trok de telefoon uit de lader en haalde haar dochter uit bad.

    Het meisje was kort buiten bewustzijn en vertoonde spiersamentrekkingen. Ze hield twee brandwonden over aan het ongeluk: een op haar rechterhand, waarmee ze de smartphone vasthield, en een op haar buik.

    Europol rolt handel in Italiaanse archeologische voorwerpen op

    Bij een grootschalige Europese politieactie is een internationale criminele organisatie opgerold. De bende handelde in geplunderde Italiaanse archeologische voorwerpen. 23 mensen zijn opgepakt en ongeveer tienduizend artefacten zijn in beslag genomen.

    Het onderzoek, genaamd Operatie Achei, begon in 2017 en was gericht tegen het plunderen van archeologische vindplaatsen in Calabrië. In de Zuid-Italiaanse regio is veel cultureel erfgoed uit de Griekse en Romeinse periode te vinden.

    De bende bestond uit plunderaars en tussenpersonen, die opereerden vanuit diverse Europese steden. Ook Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Servië waren betrokken bij de operatie.

  20.  getty

    Te koop: Brugge

    Chinezen veroveren binnenstad.

    BRUGGE/PEKING (Eigen berichtgeving): ‘De Belgische handelsmissie naar China levert mogelijk een eerste serieus contract op: de Chinezen willen Brugge overkopen.

    Overdekken, airconditioning installeren en nieuwe vloeren leggen, het zijn maar enkele van de plannen die de Chinezen hebben met die Scone.

    De stad Brugge kan het onderhoud van haar historische gebouwen niet meer betalen. Daarom wil de West-Vlaamse hoofdstad een deel van het patrimonium afstoten. Aanvankelijk werd alleen gedacht aan de verkoop van gebouwen die niet meer gebruikt worden, of aan panden in de randgemeenten. Beschermde monumenten (Belfort, Begijnhof) zouden buiten schot blijven. Maar tijdens de Belgische handelsmissie in China blijkt dat de Chinezen een andere deal in gedachten hebben: zij willen het hele historische centrum overkopen en er een exclusieve attractie voor toeristen uit de Volksrepubliek van maken. Ook de exploitatie zou integraal door China worden overgenomen.

    ‘We wisten al langer van de interesse,’ zegt de Brugse schepen van Patrimonium Minou Esquenet (CD&V), ‘maar nu wordt het wel echt concreet. Al blijft raken aan erfgoed delicaat. Bovendien is nog niet duidelijk waar we dan met de huidige, lokale bevolking naartoe moeten. De Chinezen denken aan nieuwe hoogbouw in de rand om Bruggelingen in onder te brengen, maar mogelijk ligt dat gevoelig.’

    Momenteel toert een 630-koppige Belgische handelsdelegatie (inclusief één prinses en vijf ministers) door China. Deelnemers bevestigen: ‘We hadden het gevoel dat we hier onze tijd aan het verprutsen waren. We komen hier als Marco Polo’s van de Aldi leuren met wat bier, peren en chocolade. Maar dat maken die Chinezen zélf, en veel goedkoper. De transactie van een volledig middeleeuws decor, daar kan echter wel over gepraat worden.’

  21. EN NU IETS TOTAAL ANDERS

  22. Televisie

    <p>Actua</p>

    Topchirurg Guy T’Sjoen zit in De Ideale Wereld. fvv

    Canvas, 20.00 uur

    Terzake

    Terzake gaat vanavond door op de cijfers rond dronken rijden (DS 19 november), samen met SP.A-kamerlid Joris Vandenbroucke. Daarnaast worden ook de Amerikaanse hoorzittingen voor de impeachmentprocedure van Donald Trump gevolgd, met toelichting van Björn Soenens vanuit Washington. Stefan Blommaert maakte een reportage over zijn bezoek aan de fabriek van Huawei in China, en tot slot is er ook een dubbelinterview over de bezette gebieden in Israël met Ilan Baruch, ex-ambassadeur voor Israël in Zuid-Afrika, en Ashraf Ajrami, voormalig minister van Palestijnse Autoriteiten.

     

    Canvas, 20.30 uur

    De afspraak

    Advocaat Walter Damen trekt vanaf morgen Vlaanderen rond met een monoloog rond cannabis. Eerst in een auditorium voor Gentse studenten, nadien in een aantal toneelzalen en culturele centra.

    Vredesactiviste Brigitte Herremans zet haar visie uiteen op de Israëlische nederzettingen.

     

    Canvas, 22.10 uur

    De ideale wereld

    Topchirurg Guy T’Sjoen is de gast van Jan Jaap van der Wal en Sarah Vandeursen.

     

  23. <p>WEER</p>

    Vanavond en vannacht

    Het wordt lichtbewolkt tot helder en het gaat overal vriezen. Plaatselijk ontstaan er aanvriezende mistbanken. De minima liggen rond -1 graad aan de kust, -3 graden in het centrum en plaatselijk tot -10 graden in sommige Ardense valleien.

    Morgen

    Na een koude nacht wordt het droog met in de meeste streken brede opklaringen. In het noordoosten en het oosten zijn de wolken waarschijnlijk talrijker. Maxima van +1 graden in de Hoge Venen tot +6 graden in Vlaanderen.

    Volgende dagen

    Donderdag blijft het waarschijnlijk droog met nog brede opklaringen, zeker in de voormiddag. Na de middag maken de opklaringen echter geleidelijk plaats voor meer bewolking vanuit Frankrijk. De maxima liggen tussen +2 graden in de Hoge Venen en +9 graden in Vlaanderen.

    Vrijdag krijgen we afwisselend opklaringen en bewolkte perioden met plaatselijk kans op een licht buitje. Maxima tussen +4 graden in Hoge Ardennen en +10 graden in Vlaanderen.

    Zaterdag wordt het wisselend tot zwaarbewolkt. De kans op buien neemt toe. Temperaturen tussen +6 en +10 graden. Zondag zou er in de loop van de dag een zwakke regenzone van west naar oost over het land trekken. Maxima rond 10 graden in het centrum bij een matige zuidwestenwind.

  24. Raadsel