Er zijn kennisbedrijven en kennisbedrijven. Kijk maar naar het Franse Alstom. Een beursgenoteerde wereldgroep die technische hoogstandjes aan elkaar rijgt. Van het ontwerp en de bouw van schepen, treinen en elektriciteitsgeneratoren tot de techniek van volledige fabrieken. Maar de beleggers worden er niet wild van. En de bedrijfsleiding van het het kennisbedrijf Alstom moet ermee leren leven dat sterke ingenieursstaaltjes niet automatisch goede bedrijfsresultaten opleveren.
Het heeft alvast geleid tot een zwaar afslankingsplan voor de divisie energieopwekking. In deze afdeling worden 10.000 van de 54.000 jobs geschrapt. De vakbonden betoogden gisteren in Brussel tegen deze zware afslanking.
Alstom ontstond in 1989 toen het Franse Alcatel Alsthom en het Britse General Electric Company hun transport en energieopwekkingsafdelingen samenvoegden. De twee hebben vandaag elk 24 procent van de aandelen in handen.
Vandaag is het op de Franse beurs genoteerde bedrijf een gediversifieerd engineeringsconcern dat op vijf poten staat: scheepsbouw, treinenbouw, energieopwekking, transmissie- en distributiemateriaal voor de energiesector, technische installaties voor de industrie.
Alstom telt 152.000 werknemers (inclusief energieopwekking), haalt een omzet van 14,06 miljard euro (567,18 miljard frank) en heeft een beurswaarde van 5,759 miljard euro (233,16 miljard frank). Alstom kan geregeld uitpakken met technische staaltjes. De voorbije tien jaar werd Alstom vereenzelvigd met de Franse TGV. De meest recente opsteker was de bestelling van het grootste cruiseschip ter wereld, de Queen Mary II, bij scheepsbouwdochter Chantiers de l'Atlantique. In België sleepte het in juli vorig jaar samen met het Canadese Bombardier de bouw van 35 dubbeldekstreinen voor de Belgische Spoorwegen in de wacht.
De jongste jaren heeft Alstom bovendien via overnames zijn positie in verscheidene activiteitsgebieden gevoelig versterkt.
Allemaal goed nieuws, was het niet dat het meer en meer afgewisseld werd met crisisgeluiden. Zowel in de sector van treinenbouw, distributie en transmissie van energie en nu ook op het vlak van energieopwekking.
Een zware wereldwijde concurrentieslag met sectorgenoten Siemens en General Electric heeft de prijzen voor elektriciteitsgeneratoren onder grote druk gezet. Bovendien moest Alstom, dat vorig jaar zijn energieafdeling samenvoegde met die van het Zweeds-Zwitserse ABB, heel snel het roer omgooien. Van de klassieke technologie van energieopwekking via steenkool en aardolie naar gasgestookte stroomopwekkers. Eind maart kondigde ABB overigens aan dat het uit de prille joint venture stapt. De beleggers reageerden eerst enthousiast met een koersopstoot van 21 procent. Het enthousiasme bekoelde snel toen zij zich realiseerden dat het maar een van de stappen was op weg naar een zware herstructurering van de sector van energieopwekking.
Bovendien stellen de beleggers vast dat de grote concurrenten -- Siemens, General Electric en zelfs ABB -- een heel andere koers aan het varen zijn. Met als ambitie om de stempel van kennisindustrie van de ,,oude economie'' kwijt te geraken. Siemens profileerde zich als hightech. ABB herdoopte zichzelf onlangs tot IT-bedrijf. Het werd meteen vertaald in koersverschillen. Terwijl die van Alstom het voorbije jaar kwakkelde, gingen de koersen van de concurrenten fors vooruit.