Staatsveiligheid negeerde tip van CIA

De zaak draait rond een isostatische pers die de Vlaamse firma Epsi leverde aan Iran. De pers kan ook voor nucleaire doeleinden worden gebruikt en valt dus onder het nonproliferatieverdrag. De machine werd in november vorig jaar toch uitgevoerd, ondanks de vraag van de Amerikaanse inlichtingendiensten om op te treden.

Eén van de taken van de Staatsveiligheid is om de uitvoer van nucleaire technologie en de knowhow erover te verhinderen. Toch heeft de dienst weinig of niks gedaan met de informatie die ze in juli en oktober 2004 van de CIA kreeg.

De Amerikaanse inlichtingendienst tipte in laatste instantie ook de Belgische douane over de nakende export. De douane gaf de tip door aan de vijf posten waarlangs de firma Epsi normaal gezien uitvoert. Maar het transport gebeurde op 3 november uiteindelijk via een andere douanepost, die van Eynatten. Dat noemt het Comité I in haar rapport ,,opmerkelijk'' en het vraagt om een onderzoek.

Vraag

Naar aanleiding van een reeks persberichten kreeg minister Onkelinx in april 2005 een vraag over het dossier. Onkelinx antwoordde op basis van informatie die de Staatsveiligheid haar verschafte. Die Staatsveiligheid liet de PS-minister echter weten niks af te weten van de export van de isostatische pers.

Daarnaast maakt het rapport ook gewag van tegenstand die de Staatsveiligheid bood om informatie te verzamelen over het dossier.

Conclusie

De conclusie van het rapport is dan ook niet mals. ,,Aangezien de Veiligheid van de Staat de bevoegde overheden en zijn toezichthoudende minister niet correct heeft ingelicht, is deze dienst onbetwistbaar in gebreke gebleven zijn opdracht inzake het bezorgen van informatie aan de overheden uit te voeren. In deze zaak heeft deze dienst blijk gegeven van een gebrek aan efficiëntie.''

Topman Koen Dassen nam gisteravond ontslag als administrateur-generaal van de Staatsveiligheid. Zijn ontslag kwam er aan de vooravond van de voorstelling van het voor zijn dienst vernietigend rapport.

Dassen blijft de dienst wel leiden tot er een opvolger gevonden is. Volgens Hugo Vandenberghe, lid van de begeleidingscommissie die het rapport vanmorgen in de Senaat voorstelde, was het ontslag onvermijdelijk. ,,Anders was het in het parlement geëist'', zei hij.