Het is net niet de populairste vis op ons bord, maar op nummer twee in de jaarlijkse vis-statistieken wordt de schol voorbijgestoken door een tienarmige lekkernij, de zeekat, een van de bekendste inktvissoorten. Die komt hier – net als de pijlinktvis – meer voor dan vroeger.
Zeg inktvis en je denkt meteen aan Spaanse tapasbars. Maar hij is ook vaste prik is geworden in onze eigen vismijnen. Tong blijft met voorsprong de populairste vis van de Noordzee, goed voor de helft van de 13.000 ton vis die elk jaar verkocht wordt. Dat blijkt uit cijfers van het Belgische statistiekbureau Statbel. Maar voor het eerst duwt inktvis, en meer specifiek de zeekat, de schol van de tweede plaats, zowel in hoeveelheid als in waarde. ‘De aanvoer van zeekat (gemiddeld 4,1 euro/kilogram) was vorig jaar inderdaad uitzonderlijk. Liefst 2033,5 ton zat er in de netten. En daar zijn meerdere verklaringen voor’, zegt Tom Premereur van de visveilingen in Zeebrugge en Oostende.
‘Ten eerste komt de inktvis – behalve zeekat wordt er ook meer pijlinktvis opgehaald – veel meer voor in onze viswateren dan vroeger en is hij ook makkelijk te vangen. Een mogelijke reden voor die toename is de klimaatverandering, die maakt dat het Noordzeewater warmer wordt. Maar ook de mooie zomer van 2022 kan een rol gespeeld hebben. Bovendien zit hier bijna geen kabeljauw meer, een roofvis die graag kleine zeekatten lust.’
‘Er wordt ook een relatief gunstige prijs voor geboden, wat maakt dat inktvis voor enkele vaartuigen een seizoensgebonden doelsoort geworden is. Inktvis is ook niet aan visquota onderworpen zoals de meeste andere vissoorten’, zegt Premereur.
Garnaalvangst
Die inktvissen uit de Noordzee zijn een lekkernij die hier wordt opgediend, maar ook wordt geëxporteerd. ‘Als je in het zuiden op een terras gefrituurde calamares eet, is de kans groot dat die uit de Noordzee komen’, zegt de directeur van Vlaamse Visveiling nv.
En de schol dan? Die zakte terug naar de vierde plaats. In 2022 viel de omzet met een vijfde terug omdat er gewoon minder gericht op gevist werd. ‘Dat komt onder meer omdat er minder vaartuigen de oostelijke Noordzee opzochten door het conflict in Oekraïne’, klinkt het bij de Rederscentrale.
Nochtans lag de aanvoer van verse vis in 2022 11 procent hoger dan een jaar eerder en werd er een kwart meer omzet gedraaid (80 miljoen euro). Die hogere omzet, zo luidt het, is vooral te danken aan een hogere gemiddelde prijs die werd geboden: 6 euro per kilogram vis, of een stijging met ruim 17 procent.
Er viel vorig jaar ook nog een andere uitschieter te noteren, voor de ‘vis van het jaar 2022’: er is immers in jaren niet zo veel garnaal opgevist, maar liefst 855 ton. Dat was een stijging met 136 procent in vergelijking met een jaar eerder. Met gemiddeld 5,4 euro per kilo bleef de prijs die betaald werd voor de garnaal wel stabiel.