De 27 EU-lidstaten namen in 2021 340.000 beslissingen om migranten terug te sturen naar hun land van herkomst. Slechts een vijfde werd uitgevoerd. ‘Dat ondermijnt het vertrouwen.’
De Europese Commissie heeft een nieuwe aanbeveling klaar voor de lidstaten in het kader van de effectieve uitvoering van terugkeerbeslissingen van mensen die geen recht hebben op internationale bescherming. In 2021 werd slechts 21% van die beslissingen uitgevoerd. Dat komt door gebrek aan samenwerking van derde landen, maar ook door slechte coördinatie tussen de lidstaten.
‘Als we er niet in slagen om mensen terug te sturen, komt ons systeem onder druk en wordt het vertrouwen ondermijnd’, aldus Ylva Johansson, bevoegd voor migratie. ‘Om het asielrecht te beschermen, moeten we kunnen tonen dat we op een adequate manier omgaan met wie geen recht heeft op internationale bescherming.’
Volgens de Zweedse Eurocommissaris hebben de lidstaten het slechte resultaat grotendeels aan zichzelf te danken. De meeste uitgevoerde terugkeeroperaties zijn voor rekening van vijf lidstaten: Duitsland, Italië, Frankrijk, Cyprus en Zweden. Lees: de andere landen lopen achter.
Slechts een beperkt aantal lidstaten erkent de terugkeerbeslissingen van een andere lidstaat, hoewel dat de procedures kan versnellen. De belangrijkste aanbeveling is daarom dat de lidstaten dat systematisch moeten doen. ‘Die aanpak kan illegale migratie en secundaire bewegingen binnen de EU helpen ontmoedigen’, aldus de Commissie.
Sinds 7 maart kunnen en moeten de lidstaten een terugkeerbeslissing ook ingeven in het Schengen Information System, de databank van de Schengenlanden. ‘Zo kunnen lidstaten onmiddellijk zien of een opgepakte persoon uit een derde land al onderworpen is aan een terugkeerbeslissing van een andere lidstaat.’
De lidstaten kunnen ook nog vaker een beroep doen op de speciale eenheid voor terugkeeroperaties binnen Frontex, dat bijvoorbeeld gezamenlijke terugkeervluchten inlegt, zoals woensdag naar Bangladesh.
Het document belandt weer op de tafel van de Europese leiders, die zich volgende week op hun Europese top opnieuw over migratie zullen buigen.