Brazilië laat ‘spookschip’ zinken met tonnen giftige stoffen: ‘Gesubsidieerde milieuramp’
Het vliegdekschip in 2011. Foto: AFP

Ondanks protest heeft de Braziliaanse marine een vliegdekschip met asbest, verf en andere giftige stoffen tot zinken gebracht in de Atlantische Oceaan.

Het vliegdekschip werd in de namiddag (lokale tijd) ‘gepland en gecontroleerd’ tot zinken gebracht op zowat 350 kilometer van de Braziliaanse kust, in een zone ‘met een diepte van ongeveer 5.000 meter’, aldus de marine in een persbericht. ‘Het was niet meer mogelijk om het schip nog naar een andere locatie te slepen omdat de staat ervan penibel was.’

Het gevaarte van 32.000 ton dreef verwaarloosd rond. Nochtans was ‘de São Paulo’ in de jaren zestig een van de paradepaardjes van Frankrijk. Indertijd werden nog verschillende verven en materialen gebruikt die giftig en kankerverwekkend zijn. Na decennia van intensief gebruik in onder meer Libanon en Servië verkochten de Fransen het versleten vliegdekschip in 2000 aan Brazilië voor 12 miljoen euro, een prikje. De Brazilianen hadden weinig geluk met hun aankoop: zowel in 2005 als in 2012 brak er brand uit, waardoor de kankerverwekkende stoffen in de bouwmaterialen verder vrijkwamen. Enkele ruimtes van het schip mochten enkel nog betreden worden met beschermingspakken.

In 2021 kocht een Turks bedrijf via een openbare veiling de São Paulo om het te slopen en de opbrengst van de tonnen staal te innen. Delen van het schip zouden gerecycleerd worden. Toen het schip de Middellandse Zee binnenvoer, trok Turkije de toestemming voor de sloop en recyclage echter in.

‘Onverantwoorde actie’

De Turken brachten het schip terug naar Brazilië, maar die waren niet van plan om het 266 meter lange afdankertje nog te laten aanmeren. Het ‘spookschip’ dreef doelloos rond tot de Braziliaanse marine ontdekte dat het in een dusdanig slechte staat was, dat er iets moest gebeuren. ‘We hebben echt geen andere keuze dan het schip tot zinken brengen’, aldus de Braziliaanse marine in een persbericht op 1 februari. ‘We hebben alle pistes onderzocht, maar het schip kan geen meter meer verplaatst worden want dan zal het uit elkaar scheuren aan het zeeoppervlak.’

Het gezonken schip lokt hevige kritiek uit van milieuorganisaties. ‘Dit was niet alleen een uitermate onverstandig maar ook gevaarlijk plan’, laat NGO Shipbreaking Platform weten in een persbericht. ‘De staat heeft deze onverantwoorde actie bovendien betaald, dus we spreken hier over een gesubsidieerde milieuramp.’ Ook het openbaar ministerie van Brazilië en de Braziliaanse milieudienst Ibama hebben hun ongenoegen en angst voor vervuiling geuit.

Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende  plus-artikels kunt lezen?

Meld je aan en lees gratis ›

Vul je e-mailadres en wachtwoord in