De drie minuten durende kortfilm The dog and the boy is de eerste creatie van de Anime Creators’ Base, die Netflix in 2021 oprichtte met de ambitie om anime-makers te ondersteunen. De schilderachtige berg-en stadslandschappen in de kortfilm worden echter niet gecreëerd door een menselijke tekenaar, maar door artificiële intelligentie (AI).

Op Twitter omschreef Netflix de AI-hulp als een ‘experimentele poging om de anime-industrie te helpen’. De animewereld heeft namelijk te kampen met een arbeidstekort. Tot op vandaag worden Japanse animefilms met de hand getekend – een enorm arbeidsintensieve onderneming. De populariteit van het animatiegenre maakt de vraag naar tekenaars steeds groter. Dat de Netflix-filmstudio voor zijn eerste project om die reden een beroep zou hebben gedaan op artificiële intelligentie en beeldgeneratoren, leidt echter vooral tot hoongelach.

Rood verkeersbord

Verschillende artiesten reageerden met ongenoegen op het nieuws. Vooral op sociale media wisten illustratoren hun frustraties te uiten. Ook de Belgische striptekenaar en illustrator Constantijn Van Cauwenberge is weinig enthousiast over de rol die AI kan spelen in animatiefilm: ‘Het lijkt heel onschuldig, maar dat is het niet. In het begin dacht ik nog dat AI een boeiende ontwikkeling was, tot ik zag hoe AI-tools een beeld genereren in de stijl van een bestaande kunstenaar, die zich daarin jarenlang heeft moeten bekwamen. De AI-programma’s creëren niet, ze kopiëren. AI kan enkel maar produceren omdat het zich voedt met beelden die kunstenaars maken.’

Onder de noemer ‘No to AI generated images’ ontstond eind vorig jaar een grootschalig online protest tegen AI-gegenereerde illustraties. Op het onlineplatform ArtStation, waar digitale kunstenaars hun werk delen met andere artiesten, postten verschillende gebruikers een logo van een rood verbodsbord over het woord AI. Ook Van Cauwenberge postte het logo op zijn Instagrampagina. Over het experiment met The dog and the boy is hij erg kritisch. ‘De ware reden is natuurlijk dat de filmstudio kunstenaars niet wil betalen.’

Globaal probleem

De anime-industrie ligt al langer onder vuur voor haar slechte werkomstandigheden en lage lonen. Volgens de Amerikaanse krant The New York Times verdienden sommige animators in Japan in 2021 amper 200 dollar per maand. Nochtans was dat jaar volgens tijdschrift Variety het meest winstgevende jaar ooit voor de anime-industrie met een winst van 18,4 miljard dollar. De komst van AI-tools die illustraties kunnen maken, zal de werkgelegenheid van animetekenaars niet bevorderen, zo luidt de vrees in de artistieke wereld.

Dat Netflix met AI het arbeidstekort binnen anime kan oplossen, noemt Van Cauwenberge onzin. ‘Er zijn wereldwijd genoeg mensen om te werken in de animatie-industrie. De opkomst van AI is een globaal probleem waar miljoenen mensen hun job mee zullen verliezen. Het is tijd dat het wereldwijd wordt aangepakt.’