Op de ene sok staat ‘links’, op de andere ‘linkser’. Er zijn gratis sokken te verkrijgen op de nieuwjaarsreceptie van PVDA/PTB, ‘want met koude voeten kun je je ook niet concentreren op het boek van Raoul Hedebouw’. Er zijn ook glazen schuimwijn. En wraps met rosbief.

Links en linkser, maar zeg niet extreemlinks. ‘Wij zijn écht links’, zegt voorzitter Raoul Hedebouw. ‘Het is de rest die rechts is.’

En zeg al helemaal niet communisten. ‘Het is een sociaal geëngageerde partij’, aldus Marc De Groulard (54), die zich samen met zijn vrouw een jaar geleden aansloot toen zij invalide werd na een ongeval. De Antwerpenaren hadden eerder geen banden met de partij. ‘Maar ik ontdekte dat ik met mijn handicap niet meer op het openbaar vervoer geraakte, of slechts met grote moeite en veel geluk’, aldus Ilse Senecaut (52). ‘En ik wil daar via de politiek iets aan doen.’

‘PTB is geen extreme partij meer’, zegt ook Lucie Giunta (53), die in de gemeenteraad in Mons zetelt. ‘Wel zetten we druk op de klassieke partijen. Zo trekken we de politiek naar links. Wij zijn een steunbeer tegen extreemrechts.’

Bart De Wever kop van jut

Dat is ook wat Hedebouw aanvoert in zijn speech: ook zonder mee te regeren kan de partij veel verwezenlijken, door druk te zetten vanuit de oppositie. ‘Welke partij heeft het zorgfonds naar voren geschoven en bereikt? Welke partij heeft de eis van het minimumpensioen naar voren geschoven? Welke partij heeft de Turteltaks van tafel geveegd, omdat het onrechtvaardig was dat alle Vlamingen zouden betalen voor de zonnepanelen van Fernand Huts?’

Voor de moeilijkere verstaander geeft hij zelf het antwoord: de PVDA. ‘Welke partij heeft als eerste gezegd dat energie geen luxeproduct is en dat daar geen 21 procent btw op mag geheven worden? Het is dankzij de PVDA, die al sinds 2007 actie voert voor 6 procent btw op energie, en de meer dan 300.000 mensen die ons steunden met een handtekening, dat de btw vandaag verlaagd is.’

In zijn speech is in de eerste plaats Bart De Wever kop van jut. ‘Dit zal de inzet worden voor de verkiezingen van 2024: het model De Wever of het progressieve model van Zelzate en Borgerhout.’ Daarbij verwijst hij naar de gemeente en het district waar PVDA in het bestuur zit. Met een gematigd discours stelt hij PVDA salonfähig voor. Ook bij de leden blijkt de bereidheid groot om mee te besturen. Alleen niet met Vlaams Belang of N-VA. En al helemaal niet met de MR van Georges-Louis Bouchez.

Het meeste applaus krijgt Hedebouw in zijn tirade tegen de privatisering van openbare diensten. ‘De zorg dient niet om winsten te maken, maar om mensen te helpen.’

Jongeren en Oeigoeren

Echt een overrompeling is het niet, in de zaal in hartje Kuregem, die te groot is bemeten voor de opkomst van enkele honderden. Van de diversiteit op straat is binnen al helemaal niks terug te vinden. Maar het valt op hoeveel verse leden zich de jongste tijd hebben aangemeld. De jongste jaren groeide de partij dan ook van 8.500 naar 24.000 leden.

Florian Gérard (29) maakte de omslag drie jaar geleden na een tv-debat tussen Hedebouw en Bouchez. ‘Ik dacht dat PTB een erg agressieve partij was, omdat ik in mijn hoofd zat met de stijl van Mélenchon in Frankrijk. Maar ik ontdekte dat Hedebouw een heel andere stijl heeft, in tegenstelling tot Bouchez.’

Ook de 23-jarige Carlos Kurzynski sloot zich toen aan. ‘Omdat PTB de enige partij is die zich niet bezondigt aan corruptie.’ Wat niet betekent dat hij het eens is met alle partijstandpunten. ‘Ik vind dat we ons veel harder moeten uitspreken tegen wat China de Oeigoeren aandoet. Net zoals we ons uitspreken tegen de manier waarop Israël omgaat met de Palestijnen.’

Zij zijn twee van de jongere generatie, waar Hedebouw in zijn speech nadrukkelijk de hand naar reikte. ‘We willen dan ook resoluut de jeugd haar plaats geven in onze partij.’ Dat blijkt nodig. ‘We kampen met veel oude leden’, geeft Florian Gérard toe. ‘Het is onze eerste missie in Brussel: jongeren aanspreken.’

Ook in de zaal ligt de leeftijd vrij hoog. Wel zijn er enkelen van de jongerenbeweging Comac. ‘Onderschat niet hoe hard studenten de crisis voelen’, zegt Lisa Boyon (24) uit Mechelen, een studente aan de VUB. ‘Men denkt dat een studentenjob dient om op café te kunnen gaan. Maar veel studenten moeten leven van hun studentenjob.’

‘Jongeren voelen dat we op de grenzen van het systeem botsen’, zegt ook Gil Puystiens (22) uit Zellik. ‘Het huidige systeem is niet houdbaar voor mens en natuur.’

De vijver van Vlaams Belang

De coronacrisis bleek voor de PVDA een vruchtbare voedingsbodem. ‘De coronacrisis heeft veel ontreddering gebracht’, zegt voormalig voorzitter Peter Mertens, terwijl hij een glas schuimwijn afslaat. ‘Ook de energiecrisis brengt thema’s naar voren waar wij al jaren de oplossingen voor aanbieden.’

Maar hij betwijfelt dat dit onmiddellijk tot een stijging in de peilingen zou leiden. ‘De eerste reactie van mensen op een crisis is angst. Dat is normaal en begrijpelijk, maar drijft mensen in de eerste plaats naar rechts. Vlaams Belang vist voor een deel in dezelfde vijver als wij, dat merk ik heel goed aan de dokken in Antwerpen. De werkende klasse voelt zich aangesproken door ons en door Vlaams Belang. Maar vergis u niet: Vlaams Belang zijn fascisten in schaapsvacht. Wij blijven een antifascistische partij. En we willen mensen in deze crisistijd net hoop geven en perspectief.’

En sokken.