‘In essentie krijgt de koning voortaan dezelfde bescherming tegen smaad als elke andere Belg’, zegt minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD). Die zag zich genoodzaakt de wet uit 1847 ‘tot bestraffing van beledigingen aan den Koning’ aan te passen. In 1847, toen ons land nog een prille monarchie was, had ­de wet de stabiliteit van ons land tot doel, klinkt het. Over­treders riskeerden behalve een geldboete een gevangenisstraf van zes maanden tot drie jaar. Vandaag is de maatschappelijke context helemaal­ anders.

Er kwam forse kritiek van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, en ook het Grondwettelijk Hof uitte onlangs grote bezwaren. Dat achtte, net als het Europees Hof, de wet in strijd met het recht op vrije meningsuiting, en vond het ook niet kunnen dat de reputatie van de koning ruimer werd beschermd dan die van andere­ mensen.

De hervorming is volgens Van Quickenborne ‘evenwel geen vrijgeleide om de koning gratuit te beledigen’. In het nieuwe strafwetboek wordt majesteitsschennis ‘gelijkgesteld met smaad ­jegens natuurlijke personen’. Daarop staan geen gevangenisstraffen meer, maar wel nog geldboetes of eventueel een werk- of probatiestraf. Van Quickenborne: ‘Door deze aanpassingen wordt de reputatie van de koning niet langer beter beschermd dan die van andere personen.’

Veroordelingen wegens majesteitsschennis waren eerder zeldzaam. De bekendste was die van socialistisch vakbondsleider ­Edward Anseele eind 19de eeuw, die koning Leopold II had beledigd. (wer)