Een staatswet die abortus verbiedt na zes weken zwangerschap is in strijd met het recht op privacy en daarmee ongrondwettelijk. Dat heeft het Hooggerechtshof van de Amerikaanse staat South Carolina donderdag geoordeeld.
Rechter Kaye Hearn oordeelde dat het ‘grondwettelijke recht op privacy van de staat zich uitstrekt tot de beslissing van een vrouw om een abortus te ondergaan’. Abortus is in South Carolina daarmee weer toegestaan tot 22 weken. Voorstanders van abortus spreken van een ‘monumentale overwinning’.
Hearn erkende dat de staat grenzen kan stellen aan abortus, maar dat de geldende privacywetgeving een vrouw ‘voldoende tijd zou moeten geven om vast te stellen dat ze zwanger is en om redelijke stappen te ondernemen om die zwangerschap te beëindigen’. Zes weken is volgens Hearn daarom ‘geen redelijke termijn’ om abortus te verbieden.
Het Hooggerechtshof in Idaho oordeelde donderdag juist dat de grondwet in die staat het recht op abortus niet beschermt, in een soortgelijke zaak waarin het abortusverbod van die staat werd aangevochten. Hier was de beredenering van de rechtbank dat er een rationele basis bestaat voor bepaalde staatswetten. Hieronder vallen een wet die abortus volledig verbiedt, waardoor het uitvoeren van de procedure een misdrijf wordt, en een andere die abortus na zes weken verbiedt.
Roe v. Wade
In Idaho geldt een algeheel verbod op abortus, met uitzondering van hele specifieke gevallen, zoals incest, verkrachting, of als het leven van de moeder in gevaar is.
‘Elk van deze wetten is grondwettelijk, omdat ze rationeel verband houden met het legitieme belang van de regering bij het beschermen van het prenatale leven van de foetus in alle stadia van ontwikkeling en bij het beschermen van de gezondheid en veiligheid van de moeder’, schreef rechter Robyn Brody in het oordeel van het hof.
De uitspraken zijn belangrijke mijlpalen in de juridische strijd over abortusrechten die zich op staatsniveau afspeelt sinds het Amerikaanse Hooggerechtshof in juni een bijna vijftig jaar oud federaal recht op abortus afschafte door de Roe v. Wade-beslissing teniet te doen.
In conservatieve staten zoals Idaho en South Carolina, die na de beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof beide snel actie ondernamen om abortus te verbieden, hangt de toekomst van de toegang tot abortus af van hoe rechters de staatsgrondwetten interpreteren.
