Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) stelde in het voorjaar zijn plannen voor om gokreclame in ons land fors aan banden te leggen. De kogel is nu door de kerk: vanaf 1 juli 2023 wordt gokreclame verboden.
‘Ondanks herhaalde beloftes van de goksector dat men gokreclame niet zou richten op kwetsbare mensen en gokverslaafden, bleek dit in de praktijk al te vaak dode letter te zijn. Uit recente getuigenissen bleek tevens dat gokverslaafden op de lijst van beschermde personen nog steeds gebombardeerd worden met e-mails van gokbedrijven’, klinkt het in een persbericht van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne. Daarom zullen de voornaamste vormen van gokreclame verboden worden en worden de omstandigheden onder de welke gokreclame wel nog kan, strikt vastgelegd.
Het ontwerp van het koninklijk besluit is vandaag door de regering gefinaliseerd. De beperkingen op gokreclame gaan in vanaf 1 juli 2023. De volgende vormen van reclame worden verboden: reclamespots op televisie, radio en in bioscoopzalen; advertenties en video-advertising op websites; digitale kanalen en sociale mediaplatformen; advertenties in tijdschriften of kranten; reclameaffiches op openbare plaatsen; gepersonaliseerde reclame via mail, post, berichtendiensten, sms of sociale media en alle reclamedrukwerk.
Strikte ethische en vormelijke regels waaraan de resterende vormen van gokreclame moeten voldoen, worden daarnaast vastgelegd. Wie wil gokken zal dat nog steeds kunnen. 'Enkel de personen die actief op zoek gaan naar informatie over kansspelen en willen gokken, worden nog geconfronteerd met gokreclame', klinkt het.
Ook de sponsoring van sportclubs door gokbedrijven wordt aan banden gelegd. Er komt een overgangsperiode om de lopende contracten te respecteren. Vanaf 1 januari 2025 wordt alle gokreclame uit de stadions gebannen (banners, affiches, reclamepanelen, spotjes). Er wordt één uitzondering gemaakt in een overgangsperiode tot 31 december 2027: er zal er enkel nog een logo met naam maar zonder slogan mogen geplaatst worden op het shirt. Dit mag niet groter zijn dan 75 cm² (7,5 cm x 10 cm) en mag niet op de voorzijde worden aangebracht.
Leeftijd overal hoger
Vanaf 1 januari 2028 zal ook dit verboden worden voor professionele sportclubs (de hoogste klassen van alle erkende sporten). Voor amateursportclubs zal een dergelijke vermelding wel nog kunnen met een maximum van 50 cm². De fiscale regels worden wel verstrengd aangezien zo’n sponsoruitgaven niet langer aftrekbaar zullen zijn in hoofde van de gokbedrijven. Daarnaast heeft de regering beslist om de minimumleeftijd voor gokken en weddenschappen overal te verhogen tot 21 jaar.
Voor de Nationale Loterij worden gelijkaardige maatregelen genomen rekening houdend met de producten. De minister bevoegd voor de Nationale Loterij zal dit verder uitwerken.
‘Tot slot engageert de regering zich om de wijzigingen aan de Kansspelwet uitgewerkt door parlementslid Stefaan Van Hecke te steunen. Dit voorziet onder meer een cumulverbod van verschillende types kansspelen op één website, een uitbreiding van de toepassing van de lijst van uitgesloten personen naar dagbladhandels en verschillende andere beperkende maatregelen’, klinkt het nog.
‘Geen oplossing’
BAGO, een federatie van legale gokbedrijven, reageerde verbolgen op het verbod op gokreclame dat de regering vrijdag goedkeurde. ‘De consument zal het verschil niet meer kunnen maken tussen het legale en het illegale aanbod, en dreigt steeds vaker te gaan spelen op websites die geen garanties bieden op het vlak van spelersbescherming’, zegt de federatie in een reactie.
Een reclameverbod voor het legale aanbod is geen oplossing tegen gokverslaving, zegt BAGO. Die wijst er ook op dat uit een survey van de UGent blijkt dat één operator op de drie in België reclame maakt voor kansspelen op sociale media, illegaal is. Een totaalverbod op reclame op plaatsen waar de illegale operatoren massaal aanwezig zijn, levert de speler over aan de illegale markt, luidt het dan ook.
Het zint de privésector ook niet dat voor de Nationale Loterij, eigendom van de Belgische overheid, andere regels gelden. ‘Studies tonen nochtans aan dat geen enkel kansspel risicoloos is en dat bijvoorbeeld krasspelen een gelijkaardig risico vertonen als sportweddenschappen’, zegt BAGO. ‘Men kan zich dan ook de vraag stellen of de regering hier effectief een beslissing neemt waarbij de zorg om de consument centraal staat, of eerder de belangen van de Nationale Loterij.’
De federatie besluit dat er vanuit de regering ‘geen aandacht is voor échte oplossingen om de consumentenbescherming te versterken’. Ze wijst er onder meer op dat nieuwe technologieën het mogelijk maken mechanismen in te voeren om risicovol gedrag op te sporen en te voorkomen.
‘BAGO stelt dan ook voor om een algemeen wettelijk kader uit te werken om de zorgplicht aan de hele sector op te leggen.’ Zo’n zorgplicht zou onder meer inhouden dat alle operatoren het spelgedrag van hun spelers moeten monitoren, de spelers proactief dienen te informeren over wijzigend gedrag en hen de mogelijkheid moeten aanbieden om zichzelf pauzes en limieten op te leggen.