In Iran werd deze week opgeroepen tot een driedaagse staking. De protesten laaien opnieuw hoog op, net als het geweld. In Izeh en Isfahan vielen respectievelijk zeven en vijf dodelijke slachtoffers bij schietincidenten die volgens het Iraanse regime het werk zijn van ‘terroristen’.
Twee maanden na de dood van Mahsa Amini laaien de protesten in Iran opnieuw hoog op. Op een video die de BBC verkreeg, is te zien hoe een standbeeld in brand wordt gestoken in de stad Abdanan. Elders in het land ging het er nog gewelddadiger aan toe. Woensdag openden in de provincie Khoezistan twee mannen op een motorfiets het vuur op agenten en voorbijgangers op de markt van Izeh. Dat meldt het persagentschap Tasnim News Agency, dat banden heeft met het Iraanse regime.
Volgens de laatste berichten kwamen daar zeven mensen om, onder wie drie minderjarigen en twee leden van de Basij-militie, een paramilitaire militie die aan de kant staat van de ayatollah. Het jongste slachtoffer was negen jaar oud. De staatsmedia omschrijven hen als ‘martelaars’ die geslachtofferd werden door ‘terroristen’. Khoezistan is het terrein van de Arabische minderheden in Iran. De inwoners hebben zich aangesloten bij de protesten, waardoor het al weken onrustig is in Izeh. Naast het schietincident, werd woensdag een seminarie, waar geestelijken worden opgeleid, in brand gestoken.
Ook in Isfahan, de op twee na grootste stad van het land, kwamen vijf mensen om bij een schietpartij die het regime omschrijft als een ‘terreuraanval’. Volgens Tasnim ging het om twee agenten en drie demonstranten. De Perzische BBC meldt verder nachtelijke protesten in verschillende grote steden verspreid over het land.
Camera’s afgeplakt met maandverband
Volgens The Guardian vond er woensdag ook een schietincident plaats in de metro van Teheran. Op beelden is te zien hoe een groep mensen bij het geluid van schoten in paniek wegvlucht. Omstaanders filmen hoe de agenten betogende vrouwen slaan met wapenstokken. Het is voorlopig niet duidelijk of er doden zijn gevallen en of het om rubberen kogels ging.
De metro wordt in Teheran gebruikt door alle lagen van de bevolking. Tijdens het spitsuur heerst er een grote drukte, waar betogers handig van gebruikmaken om protestliederen in te zetten. Vrouwen die hun hoofddoek afnemen, worden in bescherming genomen door de massa. De politiemacht is er ook minder sterk aanwezig dan op straat, waardoor protestgangers er relatief gemakkelijk hun gang kunnen gaan. Als antwoord op het recente politiegeweld hebben betogers bewakingscamera’s op het openbaar vervoer afgeplakt met maandverband, meldt een BBC-journalist op Twitter.
Franse gijzelaars
Een mogelijke verklaring voor de heroplaaiende protestgolf is de nationale staking waartoe deze week werd opgeroepen. Actievoerders riepen de Iraniërs op om vanaf dinsdag het werk gedurende drie dagen neer te leggen om de derde verjaardag van de ‘bloody november’ in herinnering te brengen. Honderden betogers werden in 2019 vermoord toen ze op straat kwamen tegen de stijgende benzineprijzen. Op de Grand Bazar in Teheran hielden verschillende winkels dinsdag de deuren dicht, wat gezien wordt als een teken dat de oproep breed gevolgd werd.
Het Iraanse regime wijst ondertussen met een beschuldigende vinger naar Israël en het Westen. Zij zouden de protesten oppoken en aansturen op een burgeroorlog. ‘Zij moeten beseffen dat Iran niet Libië of Soedan is’, tweette minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amirabdollahian donderdag. Macron haalde zich vorige week nog de woede van Iran op de hals door vier Iraanse dissidenten te ontvangen op uitnodiging van het Elysée. De Franse president blijft bij zijn standpunt en merkte op de G20 op Bali op dat Iran zich steeds agressiever opstelt met ‘ontoelaatbare gijzelingsacties’. Iran zegt dat het zeven Franse geheim agenten heeft gevangengenomen. Parijs ontkent dat het om agenten gaat en spreekt van ‘willekeurige inwoners met de Franse nationaliteit’.
