‘Het is niet normaal hoe de cultuur binnen het bedrijf in enkele dagen tijd helemaal veranderd is. Van een open en inclusief bedrijf waarvan het management oog had voor het welzijn van de werknemers, is Twitter veranderd in een plek waar iedereen constant schrik heeft’, zegt een technisch ingenieur die vanochtend het bericht kreeg dat hij naar alle waarschijnlijkheid wordt ontslagen. Zijn naam en functie binnen het bedrijf zijn bekend bij de redactie, maar hij wil anoniem blijven. De ontslagprocedure loopt nog en zo lang die niet afgerond is, is hij officieel nog in dienst bij Twitter. Dat betekent ook dat hij zich er eigenlijk niet publiek over mag uitspreken.

Bij Twitter werken 7.500 mensen, verwacht wordt dat ongeveer de helft van hen de laan uitgestuurd wordt. Wie zijn baan verliest, krijgt op zijn privémailadres het bericht dat zijn of haar positie ‘geïmpacteerd of mogelijk overbodig geworden’ is. ‘De boodschap in het bericht is dubbel’, zegt de ontslagen werknemer. ‘Er wordt niet gezegd: “je bent ontslagen”, maar tussen de regels van het bericht valt dat wel te lezen. Er zijn ook andere duidelijke signalen. We kunnen onze laptops bijvoorbeeld al niet meer gebruiken. Het bedrijf doet er alles aan om het ons zo moeilijk mogelijk te maken en lijkt van plan om de ontslagprocedure te rekken, waardoor veel mensen spontaan zullen vertrekken en Twitter hen geen ontslagvergoeding meer moet betalen.’

Teamgevoel

Musk, de rijkste man ter wereld, nam vorige week donderdag Twitter over, en dat maakte (ex-)werknemers erg wantrouwig. ‘In zeven dagen heeft Musk de ziel van Twitter veranderd. We weten dat onze interne communicatiekanalen in de gaten worden gehouden. Daarom zijn we overgeschakeld naar alternatieve systemen om contact te houden met collega’s’, zegt de ontslagen man.

‘Iedereen die nu zijn ontslag krijgt, zit in een problematische situatie. Men probeert ons uit elkaar te spelen. Dat is heel vreemd, binnen een organisatie die tot voor enkele dagen rekening hield met haar werknemers. Maar op de kanalen waarlangs we berichten uitwisselen, merk ik nog veel onderlinge solidariteit. Wie info heeft van zijn advocaat deelt dat met anderen. Er wordt uitgelegd hoe je lid kunt worden van een vakbond, of hoe je je kunt aansluiten bij de class action suits, de groepsvorderingen die nu in de VS worden opgestart. En er zijn heel veel berichten van mensen die elkaar gewoon het beste toewensen natuurlijk. Dat teamgevoel krijg je er toch niet zomaar uit.’

Luidste roepers

Musk betaalde 44 miljard dollar voor Twitter, dat een omzet heeft van 5 miljard per jaar en amper winst maakt. De personeelskosten fors reduceren moet het bedrijf rendabeler maken. Onder werknemers leeft het gevoel dat de snelle en brede ontslagronde ook ingegeven is door wraak. Toen er enkele maanden geleden voor het eerst sprake was van een mogelijke overname door Musk, heeft het personeel zich daar uitgesproken tegen verzet. Doordat de overnameprocedure al ver was gevorderd, werd Musk vorige week praktisch verplicht om het sociale netwerk toch te kopen.

Twitter telt 230 miljoen gebruikers, en is daarmee veel kleiner dan Facebook of Tiktok. Maar door de inhoud die op Twitter circuleert, is het een belangrijke bron van (des)informatie. Musk tweette al dat wie 8 dollar per maand betaalt voor een geverifieerd account, herkenbaar aan het blauwe vinkje, ‘prioriteit’ zal krijgen in conversaties, vermeldingen en zoekopdrachten. Dat kan de manier waarop informatie ingeschat en verspreid wordt fundamenteel veranderen. ‘Het betekent ook dat wie niet betaalt, minder zichtbaar zal zijn’, zegt de ontslagen werknemer. ‘De politieke groep met het grootste aantal betalende accounts zal het grootste bereik hebben. Of anders gesteld: wie het meeste betaalt, zal het hardst kunnen roepen. Er zijn al veel problemen met de moderatie van de inhoud, dit zal het alleen maar moeilijker maken om fake news tegen te houden.’