Door het schrappen van een hogere effectentaks en het behoud van de stijging van de ambtenarenpensioenen, moet de regering plots elders bijna een half miljard euro vinden.
‘We hebben nog veel werk, op verschillende domeinen’, klinkt het vanmorgen bij een onderhandelaar. ‘We zijn bezig aan de laatste loodjes, maar zijn er nog niet’, klinkt het dan weer elders. De nacht heeft voor de regering-De Croo nog geen raad gebracht.
Pas rond middernacht zijn de federale topministers opnieuw plenair bijeen gaan zitten. In de uren voordien waren er wat strubbelingen. De PS hield het been stijf over de ‘perequatie’. Met dat systeem volgen de ambtenarenpensioenen – los van de indexeringen –de loonsverhogingen van de actieve ambtenaren. Door die perequatie in 2023 te laten vallen, zou 188 miljoen euro bespaard worden. Dat zou vooral ten koste van de pensioenen van Vlaamse onderwijzers gaan en de PS, met de minister van Pensioenen in de rangen, wou hier niet van weten. Ook de groenen wilden de perequatie van tafel, wegens te complex. ‘Dat is echt een onmogelijk dossier dat raakt aan de pensioenen, deelstaten, ambtenarenstatuut en hervormingen op lange termijn’, was daar te horen.
Premier De Croo haalde het voorstel van tafel, maar hij griste ineens ook de hogere effectentaks van tafel (die 250 miljoen moest opbrengen) en de afschaffing van het fiscaal voordeel voor de tweede woning. Daardoor begon alles opnieuw te schuiven en liepen de emoties kennelijk hoog op.
Maar na een paar uur was de zaak bekoeld en toen de kern opnieuw samen aan tafel zat, regende het naar verluidt voorstellen en bijbehorende begrotingstabellen van De Croo. ‘We zitten nu aan tabel V bis’, luidt het.
De perequatie en de effectentaks maakten voorlopig geen comeback en het zag er vanmorgen naar uit dat beide maatregelen, samen toch goed voor bijna een half miljard euro, definitief van tafel zijn. Dat betekent dat er elders geld moet gezocht worden – zo wordt gekeken naar extra inkomsten uit de bankentaks - en dat er minder geld kan gaan naar de wenslijstjes van elke minister.
Hoopvol
Veel marge voor extra uitgaven blijft er niet over. Zo had minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter (Groen) extra geld nodig voor de verhoging van de ambtenarenlonen, minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) voor de hogere politieweddes en minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) voor het spoor.
• Uw handleiding voor de miljardenzoektocht van Vivaldi
Ook de discussie over de overwinstbelasting was vanmorgen nog niet helemaal afgerond. Die zal al zeker lopen van december tot en met juni. Maar de groenen hopen om de belasting ook een stukje retro-actief te kunnen hebben voor de hoge winsten die dit jaar werden gemaakt. Liberalen en CD&V vrezen echter voor juridische problemen als dat pad wordt bewandeld. ‘We denken de argumenten gevonden te hebben om hen te overtuigen’, klonk het vanmorgen hoopvol uit groene hoek.
Dat geld zal gebruikt worden om de 400 euro energiekorting te bekostigen die in november en december uit betaald wordt. Die maatregel wordt wellicht verlengd tot en met maart, maar het bedrag zal afhangen van de energieprijzen op dat moment. In dat kader wordt ook nog altijd gediscussieerd over de sociale bijdrage die de werkgevers op de loonindexering moeten betalen. Wordt die betaling (gedeeltelijk) geschrapt, of alleen uitgesteld?
Er is al wel een akkoord over de accijnsregeling die in de toekomst de verlaagde btw op elektriciteit en gas moet compenseren, bevestigen de kabinetten van de ministers Van Peteghem en Van der Straeten. De accijnzen zullen opgetrokken worden zodra de prijzen normaliseren. Maar het systeem zit zo in elkaar dat er nooit meer moet betaald worden dan de prijs in 2021 met 21 procent btw. Als de prijzen nadien opnieuw door het dak schieten, gaat de accijns opnieuw omlaag. De grens daarvoor is vastgelegd op 250 euro per megawattuur voor elektriciteit en 100 euro per megawattuur voor gas.
Dat de ministers acht procent loon inleveren, staat ook niet meer ter discussie. Dit is vooral een symbolische maatregel die minder dan een half miljoen euro opbrengt. Ondertussen tikt de klok genadeloos verder. Om kwart over twee wordt premier De Croo in de kamer verwacht om zijn beleidsverklaring uit te spreken.
