De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft Griekenland zaterdag gewaarschuwd dat het een ‘hoge prijs’ zal betalen als het doorgaat met wat Ankara beschouwt als schendingen van het Turkse luchtruim boven de Egeïsche Zee. Hij zei dat zijn land ‘zal doen wat nodig is, als het moment is aangebroken’.
‘Hé Griekenland, kijk eens naar je geschiedenis. Als je te ver gaat, zal de prijs hoog zijn’, verklaarde Erdogan tijdens een expo van defensiesystemen. Hij verwees daarmee naar Turkse beweringen dat Griekenland met zijn luchtafweer enkele Turkse F-16’s in het vizier had genomen die op missie waren boven de Egeïsche Zee en het oostelijke deel van de Middellandse Zee. Volgens de regels van de Navo, waar beiden landen deel van uitmaken, zou dat neerkomen op een ’vijandige actie’, luidde het vorige week al.
De Turkse toestellen zouden volgens het door de overheid gecontroleerde persagentschap Anadolu ‘lastig gevallen’ zijn door het Griekse S-300-luchtafweersysteem op Kreta terwijl ze in feite door het internationaal luchtruim vlogen. Athene verwerpt die bewering.
De spanningen tussen Griekenland en Turkije lopen de jongste tijd opnieuw hoog op als gevolg van een reeks disputen, met wederzijdse beschuldigingen van schendingen van elkaars luchtruim als meest gevoelige kwestie. Turkije beweert ook dat Griekenland zijn eilanden in het oosten van de Egeïsche Zee illegaal bewapent, wat verboden is volgens verschillende verdragen. Griekenland zegt dan weer dat zijn soldaten schepen moeten afweren die afkomstig zijn van de Turkse westkust.
‘Uw bezetting van de eilanden is voor ons niet bindend. We zullen te gepasten tijde doen wat nodig is. En zoals wordt gezegd, we kunnen plots, tijdens de nacht komen’, zei Erdogan zaterdag, zonder in detail te treden. Die uitdrukking gebruikte de president de afgelopen jaren al verschillende keren om te zinspelen op acties van het Turkse leger tegen Koerdische militanten in Syrië en Irak. Die operaties vonden na enige tijd plaats.
Halve eeuw spanningen
De afgelopen vijftig jaar liep de spanning tussen de twee Navo-lidstaten enkele keren hoog op. In 1996 kwam het zelfs bijna tot een militair conflict om twee onbewoonde Griekse eilanden in de Egeïsche Zee. Twee jaar geleden werd de oorlogstrom opnieuw geroerd, toen stond een ruzie over boringen naar olie en gas in de oostelijke Middellandse Zee centraal.
Vorig jaar leek de sfeer op te klaren tussen de twee landen. De buurlanden raakten weer in gesprek en de Turkse president en Griekse premier Kyriakos Mitsotakis lunchten in maart zelfs met elkaar. Toch zei Erdogan twee maanden later alweer dat Mitsotakis ‘voor mij niet bestaat’.