Soms kan je als regering zomaar geluk hebben. Neem de Vlaamse regering. Op de laatste dag voor de vakantie moest ze, na een lange dag vergaderen, besluiten dat ze alweer niet kon beslissen dat de fameuze Ventilus hoogspanningslijn bovengronds zal lopen. Ventilus vergt een penibele keuze omdat belangen van coalitiepartijen lijnrecht tegen elkaar indruisen. CD&V zit diep in het passionele lokale verzet van zijn burgemeesters ingezogen, terwijl Open VLD energiehongerige bedrijven aan het loket krijgt. De bevoegde minister Zuhal Demir (N-VA) wil alle woede niet alleen trotseren. Sinds het rapport van de intendant is de beslissing rationeel gesproken een no-brainer. Die cruciale schakel in het hoogspanningsnet moet bovengronds aangelegd worden om de stroom van nieuwe grote windparken op zee betrouwbaar en tegen een aanvaardbare prijs overal in Vlaanderen te krijgen. Maar toch woog dat, zelfs bij de toenemende gasschaarste, niet zwaar genoeg als algemeen belang. Vandaag gaat de regering op bezoek bij de burgemeesters. Wat ze hoopte te vinden, zal ze niet krijgen. De hakken zitten daar nog harder in het zand.

• Ventilus-burgemeesters denken niet aan ontwapenen

Toch wordt de beslissing evidenter. Sommige Vlaamse gezinnen betalen nu tot 1.000 euro per maand, velen 500. De economie begint te kraken, de industrie davert, het is nu niet meer voor te stellen dat Demir straks aankondigt dat ze de stroomfactuur met vijf miljard verzwaart om lokale angsten over straling te sussen die niet stroken met de wetenschap. CD&V staat voor de bocht die Groen moest nemen om de kerncentrales open te houden.

CD&V staat voor de bocht die Groen moest nemen om de kerncentrales open te houden

Plotseling draait de aankondigingspolitiek over energie overal op volle toeren. Ursula von der Leyen wil op haar State of the Union half september uitpakken met een systeem om de elektriciteitsprijzen op korte termijn af te vlakken. Intussen werkt de Europese Commissie voor de lange termijn aan een grote hervorming van de markt zelf en het mechanisme van hoe de prijs wordt bepaald. De federale regering moet zien waar te maken wat ze juridisch onhaalbaar achtte: het ­afromen van de overwinsten. Intussen duurt het getouwtrek voort over de btw-verlaging op gas en elektriciteit. Mocht die definitief zijn, zoals Frank Vandenbroucke (Vooruit) claimt, dan rijzen nieuwe mogelijkheden om energieverbruik te sturen via accijnzen. De zogeheten slimme btw-verlaging kan verbruik afremmen, vergroenen of sociaal ondersteunen.

Nauwelijks terug uit hun zomerreces zweten kabinetten en administraties peentjes om realistisch te maken wat tot vorige maand niet eens in alle ernst kon worden gedacht. Het is de dynamische kant van de crisis. Hoe zwaarder die is, hoe lichter moeilijke hervormingen wegen. Misschien eindigen al die aankondigingen nog in een sof, maar de politieke druk wordt overweldigend omdat de status quo geen optie meer is.