Het lijkt nobel, maar is het dat ook? Tony’s Chocolonely’s zelfverklaarde missie is ‘100 procent slaafvrije chocolade’ maken. Consumenten lusten steeds minder chocolade met de bijsmaak van kinderzweet en dreigen de grote chocolademerken daar in de supermarkt op af te rekenen. Tony’s­ Chocolonely doet er daarom alles aan om zich in de markt te zetten als een ethisch gedreven producent van chocolade.

In zijn jaarlijkse fairtrade­rapport geeft het Nederlandse chocolademerk toe dat er in het boekjaar 2020/2021 liefst 1.701 gevallen van kinderarbeid werden vastgesteld in de toeleverings­keten. Dat is ruim een verviervoudiging van het aantal gevallen (387) in het jaar voordien. Het gaat om illegaal werk dat wordt verricht door kinderen onder de 18 jaar, dat gevaarlijke of schadelijke taken omvat en de kinderen belet naar school te gaan.

Geen moderne slavernij

Dat lijkt slecht nieuws, maar volgens Tony’s Chocolonely kunt u dat ook anders (lees: positief) bekijken. ‘Hoewel we nooit gevallen van moderne slavernij in onze toeleverings­keten hebben gevonden, vinden we wel gevallen van kinderarbeid. Maar dat betekent dat er verandering plaatsvindt. We willen de kinderen vinden die illegale arbeid verrichten. Alleen dan kunnen we met de families samen­werken om het probleem aan te pakken.’

   • Analyse: De donkere kant van chocolade

In het ‘eerlijke’ rapport doet Chocolonely er alles aan om boven­staand cijfer te relativeren. Het gros van de toename is toe te schrijven aan de samenwerking met twee landbouwcoöperaties in West-Afrika, waar kinderarbeid in de cacaosector volgens Tony’s Chocolonely op grote schaal aanwezig is. Een op de twee kinderen in de vele cacaogezinnen in Ghana en Ivoorkust – waar 70 procent van ’s werelds cacaovoorraad wordt geteeld – wordt gedwongen tot kinderarbeid.

Barry Callebaut

Het is maar de vraag in hoeverre de consument die uitleg zal slikken. Vorig jaar werd het bedrijf al verwijderd van de Slave Free Choco­late-lijst van ‘ethische bedrijven’, vanwege zijn nauwe banden met Barry Callebaut, een van ’s werelds grootste chocolade­fabrikanten (DS 16 februari 2021). Want Tony’s Chocolonely – waarin Verlinvest, het Belgische investerings­vehikel van de AB InBev­-familie De Spoelberch, onlangs met 42 procent de grootste aandeelhouder werd – maakt zijn chocolade niet zelf. Het laat de cacao­bonen voor zijn chocoladerepen verwerken bij het Zwitserse Barry Callebaut, dat zelf erkent dat ook zijn chocolade niet vrij is van kinderarbeid.