De Raad van State geeft Brussel zijn fiat voor een eigen kilometerheffing, maar dringt aan op een akkoord met Vlaanderen en Wallonië om ‘discriminatoire’ scenario’s te vermijden.
‘We moeten een neutrale scheidsrechter hebben, anders raken we er onderling niet uit’, zei Brussels minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) eerder in deze krant over de kilometerheffing. ‘Daarom wachten we op het advies van de Raad van State.’
Dat advies is er nu. Het stelt dat de Brusselse regering wel degelijk bevoegd is om de kilometerheffing in te voeren. De Raad dringt er wel op aan om een samenwerkingsakkoord te sluiten met de andere gewesten. Volgens het advies moet het Brussels Hoofdstedelijk Gewest er alles aan doen om ‘mogelijke discriminatoire situaties zo veel mogelijk te voorkomen of toch te beperken.’
Brussel is al lang voorstander van de kilometerheffing om zo het verkeersinfarct in de straten aan te pakken. Het stootte evenwel op Vlaamse en Waalse weerstand. Volgens de huidige plannen voor de heffing zouden auto’s die in Brussel zijn ingeschreven, worden vrijgesteld van verkeersbelastingen. Maar een bediende uit Antwerpen die in Brussel werkt, zou twee keer moeten betalen: een verkeersbelasting én een kilometerheffing. Ook voor Brusselaars kan het systeem ongelijkheid in de hand werken. Een verpleger die vaak overuren presteert en extra shifts moet draaien, is afhankelijker van zijn auto dan iemand met regelmatiger werkuren.
Geen soloslim
Dit advies belet niet per se dat Brussel toch nog wordt vastgereden: de gewesten kunnen nog een belangenconflict inroepen. Het Overlegcomité (waarin alle regeringen zitten) moet dan de knoop doorhakken binnen de zestig dagen. Die tijdlijn is ambitieus: het duurde een tiental jaar om tot een akkoord te komen over een soortgelijke heffing voor vrachtwagens.
De Brusselse regering zal een standpunt over het advies innemen, zegt Gatz. ‘Tegelijk zal ze het overleg met de andere gewesten en de federale overheid in het kader van het Overlegcomité hervatten, zoals ze dat in het verleden steeds heeft gedaan en zal blijven doen.’
Een belangrijke vraag blijft wie de kosten zal dragen. ‘Die interne discussie zullen we moeten openen en heropenen’, klonk het in oktober. Tijdens de discussie over een nieuw klimaatplan maakte de Vlaamse regering opnieuw een opening om ooit een kilometerheffing in te voeren. Een voorafgaand onderzoek moet de haalbaarheid uitzoeken. Een volgende regering kan dan misschien oordelen.
‘Er mag niet over gesproken worden, maar de slimme kilometerheffing komt er’
