‘Er circuleert nog veel virus, elke dag zijn er nog 200 ziekenhuisopnames en 40 sterfgevallen. Het profiel van die mensen wordt jonger. Dat komt doordat steeds meer ouderen beschermd worden door het vaccin. We zitten in een overgangsfase. Kies voor buitenactiviteiten, maar ook daar kunnen we elkaar besmetten. Een kus buiten is even gevaarlijk als een kus binnen. Laat u niet besmetten in afwachting van uw vaccin. Doe straks een terrasje met de mensen van uw vaste bubbel: uw familie of knuffelcontact. Buiten samen eten of drinken blijft riskanter dan samen wandelen of fietsen.’

‘België doet het goed’

‘Alleen bij de kinderen zien we nog een stijging van het aantal besmettingen, met 13 procent’, zei Van Gucht. ‘Dat komt door de heropening van de scholen na de paasvakantie. De meeste besmettingen komen voor bij twintigers, hoewel de cijfers in die groep dalen. Bij de 90-plussers zijn er zelfs amper nog besmettingen. De daling is er in het hele land, behalve in West-Vlaanderen. De gevallen van de Britse en de Zuid-Afrikaanse variant nemen af, die met de Braziliaanse variant stijgen lichtjes. De Indiase zien we maar sporadisch opduiken.’

Ondertussen is een kwart van de Belgische bevolking ingeënt. ‘Voor de vaccinatiegraad voor de eerste dosis zijn we bij de beste vijf lidstaten van de Europese Unie. België doet het dus goed’, zei Van Gucht. Als gevolg daarvan blijft de situatie in de woonzorgcentra stabiel en gunstig. De afgelopen week waren er zeventien covid-overlijdens te betreuren, dat cijfer blijft al enkele weken stabiel. De situatie is er onder controle.’

Patiënten worden jonger en zwaarlijviger

Van Gucht schetste ook een profiel van de ziekenhuispatiënten. ‘Het is duidelijk dat de patiënten jonger worden en ze kampen vaak met overgewicht. Het aantal veertigers en vijftigers neemt toe (31%). Een kleine helft van hen kampt niet met onderliggende aandoeningen. Verhoudingsgewijs komen er meer patiënten op intensieve zorg terecht. Sinds de derde golf is de helft daar jonger dan 66 jaar, wellicht als gevolg van de vaccinatiecampagne bij de oudere bevolking.’

‘We zien een stijging met 10 tot 20 procent van patiënten die zwaarlijvig zijn, en dat is vooral uitgesproken bij de jongste patiënten. De overlevingskansen zijn wel beter geworden omdat we de behandelingen konden verbeteren. Toch verliest nog altijd een op tien het gevecht tegen covid in het ziekenhuis. Op intensieve zorg overlijdt een op drie patiënten.’

Tot slot heeft Van Gucht nog enkele cijfers besproken van de Power to care-enquête, die peilt naar het mentale welzijn van zorg- en hulpverleners, tussen 16 maart en 26 maart. ‘Het is duidelijk dat zij zwaar onder druk staan. Ze ervaren na één jaar crisis nog symptomen van chronische stress: zich continu vermoeid voelen (59%), zich niet kunnen ontspannen (47%) en bijna een derde kan zich moeilijk concentreren. Dit kan een impact hebben op de zorg. Een op vijf overweegt zijn of haar job te verlaten, er is dus een risico aan uitval in de zorg’, waarschuwt Van Gucht.

Met tien maten buiten

Yves Stevens van het Crisiscentrum toont zich optimistisch. ‘We evolueren geleidelijk naar betere tijden. We kunnen een moeilijke periode achter ons laten, maar het is van kapitaal belang om dit proces niet te overhaasten. We moeten stap voor stap gaan en de basisregels blijven aanhouden. We mogen het virus niet de kans geven om opnieuw toe te slaan, want het is een hardnekkig virus.’

‘De regels over testing en quarantaine moeten ons wel in staat stellen om te clusteren en nieuwe varianten onder controle te houden. Reizen voor niet-essentiële reizen is nog altijd sterk afgeraden. Bijna alle landen zijn nog rood.’ Stevens had nog wat goede raad voor de volgende dagen. ‘Geniet met mate van het weekend, maar beperk het aantal maten tot tien als je buiten afspreekt.’