Onder meer Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace vrezen dat de burger met een nieuw decreet ‘monddood’ wordt gemaakt.
De vorige Vlaamse regering deed ook al eens een poging om de procedureslagen rond omgevingsvergunningen, die ervoor zorgen dat er ‘in Vlaanderen niets meer kan’, aan banden te leggen. Maar die regeling werd vernietigd door het Grondwettelijk Hof.
De huidige Vlaamse regering doet nu een nieuwe poging, met een decreet dat gisteren is goedgekeurd in de commissie Algemeen Beleid van het Vlaams Parlement. Daarin staat dat een burger geen beroep kan indienen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen als hij niet wordt benadeeld door de vergunning. Er staat ook in dat een vernietiging van een vergunning niet mogelijk is als de burger verzuimd heeft om tijdig de onwettigheid in te roepen.
Ook nu moeten burgers hun belang aantonen, maar het wordt hen nu nog moeilijker, bijna onmogelijk gemaakt om verzet aan te tekenen als ze niet rechtstreeks benadeeld worden. Dat kan wel nog via een milieuvereniging.
Evidente zaken als een verzet tegen de uitbreiding van een bedrijf zijn nog mogelijk als er sprake is van geurhinder of veel vrachtwagenverkeer voor de deur, maar een zaak als het stikstofarrest, over geur- en kleurloze depositie van stikstofverbindingen in natuurgebied wordt zo moeilijker gemaakt voor individuele burgers, klaagt een coalitie van milieuorganisaties, zoals Natuurpunt, de Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace.
De vrees is ook dat rechters beroepen zullen afwijzen als niet onmiddellijk alle argumenten op tafel worden gelegd. Het decreet is bedoeld om procedureslagen van kwade wil, waarbij telkens weer nieuwe argumenten op tafel worden gelegd, tegen te gaan. ‘Maar hoe beslis je of iets kwade wil is of niet’, vraagt milieujurist en Groen-schepen in Lennik Hendrik Schoukens zich af. ‘Dit is een vaag criterium dat de toegang tot de rechter een loterij dreigt te maken.’
Volgens Schoukens blijkt uit het decreet vooral een wantrouwen tegen de Raad voor Vergunningsbetwistingen, en dat terwijl ‘de grote winst zal zitten in meer mensen en middelen voor de Raad.
Minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) wijst er in De Morgen op dat de Raad van State al twee keer advies gaf en er ‘geen schending van de grondrechten’ in zag. De milieuorganisaties vragen de Parlementsleden toch om het decreet niet definitief goed te keuren. Ze dreigen al met een beroep bij het Grondwettelijk Hof als het toch gebeurt.
