Hoeveel zal een zelftest ­kosten?

Ons land heeft momenteel twee testen goedgekeurd, van producenten Roche en Biosynex. De prijs zal rond de 8 euro liggen. Mensen die recht hebben op een voorkeursregeling in de ziekteverzekering, zo’n twee miljoen Belgen, kunnen voor het remgeld van één euro per test elke week twee tests voor elk gezinslid kopen. Die regeling moet vanaf 12 april van kracht zijn.

Waar zullen ze verkocht worden?

Aanvankelijk alleen in de apotheek, omdat de overheid de bevolking voldoende wil in­formeren over juist gebruik. Na een ­inloopperiode zouden ook de ­supermarkten ze kunnen verspreiden. Het aanbod in de apotheken zal in de eerste weken wel nog beperkt zijn.

Waar zijn de zelftests voor bedoeld?

Overheid en experts zijn er als de dood voor dat een negatief resultaat op een zelftest, die je bij jezelf afneemt en na een kwartier resultaat geeft (zie de infografiek hiernaast), wordt gezien als een vrijgeleide om alle remmen los te gooien. ‘We lopen met die tests een beetje voorop, want in deze fase van de pandemie moeten we nog zeer strikt blijven met onze contacten’, benadrukt minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). ‘De tests dienen als een extra middel om jezelf en anderen te beschermen. Stel dat je oudere moeder of een buurman nog niet is gevaccineerd en je wilt die persoon helpen om naar de dokter te gaan, dan kan zo’n test een hulpmiddel zijn om te weten of je al dan niet erg besmettelijk bent.’

Een ander voorbeeld, dat vooralsnog toekomstmuziek is: restaurateurs kunnen er zichzelf en hun personeel regelmatig mee testen. ‘Ze kunnen bijvoorbeeld uithangen dat ze zich om de drie dagen testen’, zegt Vandenbroucke. ‘Het is een teken van hoffelijkheid, als kwaliteitslabel voor de klant. De tests dienen niet als een entreeticketje voor een activiteit, zoals een restaurantbezoek of een concert.’

Mensen met een positief resultaat of symptomen van covid-19, zoals koorts, keel- of hoofdpijn, moeten nog altijd een test laten afnemen bij de huisarts of in een testcentrum, waar dan de PCR-analyse op wordt toegepast. De PCR-test blijft de ‘gouden standaard’ en vormt de basis om onder andere het contactonderzoek op te starten.

Hoe betrouwbaar zijn de zelftests?

Ze zijn vooral geschikt om hogere virale ladingen op te sporen en zeggen dus wie er meer besmettelijk is. ‘Je detecteert er in de eerste plaats de superverspreiders mee’, zegt microbioloog Herman Goossens (UAntwerpen), voorzitter van de taskforce testing. ‘De betrouwbaarheid bedraagt 80 procent als de test correct is uitgevoerd.’

Het kan soms ook moeilijk zijn om de streepjes op de test af te lezen, waardoor het onduidelijk is of iemand positief of negatief is. De omgevingstemperatuur heeft ook invloed: als het te warm is, bijvoorbeeld tijdens een hittegolf, daalt de gevoeligheid.

Hoe kunnen bedrijven sneltests gebruiken?

Behalve op de zelftests zal er in de uitgebreide teststrategie ook worden ingezet op sneltests. Het belangrijkste verschil is dat je die niet bij jezelf af kunt nemen, onder andere omdat de wisser lang is. Het resultaat komt ook wel na een kwartier. De federale overheid stelt bedrijven en (overheids)organisaties al 570.000 van die tests gratis ter beschikking, er worden er nog een half miljoen verwacht. Ze zijn bedoeld voor werknemers bij wie telewerken niet mogelijk is. Het bedrijf moet zelf wel nog betalen voor de afname via de bedrijfsarts of een andere zorgverlener.