Europa veroordeelt Belgische wet op havenarbeid
Havenarbeiders in de Antwerpse haven. Foto: Jimmy Kets

Het Europese Hof van Justitie heeft het Belgische sterk beschermde systeem voor havenarbeid grotendeels verworpen. Het gaat alleen akkoord met het aspect dat wie havenarbeid uitvoert, daar bepaalde erkenningen zoals veiligheidsopleidingen voor nodig heeft.

De wet-Major, die havenarbeid regelt, is al lang een doorn in het oog van enkele logistieke bedrijven zoals Katoen Natie. Die wet voorziet dat havenarbeid enkel door een beperkte groep van erkende havenarbeiders mag uitgevoerd worden. Katoen Natie spande al eerder een rechtspraak bij het Europees Hof van Justitie aan omdat de ‘oude’ wet-Major verplichtte dat ook gewoon magazijnwerk bij Katoen Natie door havenarbeiders moet uitgevoerd worden. In 2016 werd de wet op de havenarbeid door toenmalige minister van Arbeid Kris Peeters (CD&V) wat aangepast en flexibeler gemaakt. Maar niet genoeg volgens Katoen Natie en een logistiek bedrijf uit Zeebrugge, die opnieuw een rechtszaak aanspanden.

Het Hof oordeelt dat heel wat aspecten van de wet strijdig zijn met het recht op vrije vestiging en vrije diensten. Vooral de paritaire comités beheerd door vakbonden en werkgevers en het werken met een vast quotum aan havenarbeiders vindt het Hof strijdig met de Europese wetgeving. Die zijn niet nodig om het doel van de wet op havenarbeid – de veiligheid – te garanderen.

Veiligheidsprincipe is wel ok

Met het veiligheidsaspect van de wet gaan de rechters in Luxemburg wel akkoord. het is het eens met het principe dat wie havenarbeid uitvoert bepaalde erkenningen en opleidingen moet hebben om de veiligheid te garanderen. Dus een bemanning van een schip dat niet over de nodige opleidingen en kennis beschikt, mag niet zomaar een schip lossen, wat vakbonden vaak vrezen. Maar als pakweg Nederlandse havenarbeiders met de nodige opleidingen een opdracht in de Antwerpse haven willen uitvoeren, dan moet dat nu kunnen.

De bonden reageren in eerste reactie nog vrij positief, omdat Europa wel erkent dat havenarbeid niet door gelijk wie mag uitgevoerd worden. Ze gaan de uitspraak nu verder analyseren om na te gaan wat de concrete impact zal zijn. De bonden zijn ook van plan hierover eerstdaags met de regering te onderhandelen.

Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende  plus-artikels kunt lezen?

Meld je aan en lees gratis ›

Vul je e-mailadres en wachtwoord in