De productie van de papieren telefoonboeken wordt na ruim 135 jaar definitief gestaakt in ons land. Uitgever FCR Media schakelt over op digitaal.
In zijn beste dagen was de telefoongids een kolos van meer dan 2 kilogram, op het einde woog hij amper 280 gram. Na een kleine 140 jaar verdwijnt het papieren telefoonboek nu definitief in België. Uitgever FCR Media heeft de laatste exemplaren gedrukt voor de inwoners van de streek rond Bergen, in Henegouwen. ‘Vanaf nu gaan we resoluut voor digitalisering’, zegt Maja Van der Borst van FCR.
U dacht misschien dat de telefoongids al lang dood wás, misschien heeft u er in jaren al geen meer in uw bus gehad. En veel kinderen zullen het principe waarschijnlijk niet meer snappen: een boek met daarin alfabetisch alle namen van inwoners van een bepaalde gemeente, met hun telefoonnummer.
Kantelpunt
‘2010 was op dat vlak een kantelpunt’, zegt Van der Borst. Toenmalig minister Vincent Van Quickenborne (Open VLD) schafte toen de automatische verdeling ervan af. Alleen Belgen die er nog naar vroegen, zouden er nog één krijgen.
Toch bleven we in ons land nog lang vragen naar telefoonboeken. Tot een paar jaar terug lag de productie nog op ruim één miljoen exemplaren. ‘Dit jaar was dat gezakt tot 700.000’, zegt Van der Borst.
De Gouden (voor bedrijven) en Witte Gids (voor telefoonnummers van particulieren) waren de afgelopen jaren al samengevoegd tot één boek.
Bangelijk kort
‘De eerste telefoonboeken gaan terug tot in de jaren 1880’, zegt Jan Verhelst, die een boek schreef over de geschiedenis van de telefonie in ons land. ‘Die nummers waren ook bangelijk kort: soms bestonden ze uit één of twee cijfers.’ In het telefoonboek uit 1886 staat bijvoorbeeld een zekere meneer Bervoets uit Antwerpen, die woonde op het Falconplein en telefoonnummer ‘92’ had. Gemakkelijk om te onthouden.
Het hoogtepunt kwam er volgens Van der Borst in de jaren 90 en begin 2000, toen er vier miljoen exemplaren per jaar gedrukt werden. Die tijd is nu voorbij. ‘Gebruikers kunnen online veel gemakkelijker op zoek gaan naar nummers, adresgegevens en openingsuren van winkels en zelfstandigen’, zegt Van der Borst.
Volgens FCR is de impact van het verdwijnen van de papieren gids ‘minimaal’. ‘Het personeel, een klein team dat zich daar nog mee bezighield, wordt ingezet voor de online versie.’
- 1886: het eerste telefoonboek verschijnt. De meeste nummers erin bestaan uit twee cijfers.
- 1962: Will Tura schrijft het nummer ‘Bel dan 797204’. Een fictief nummer, denken zijn tekstschrijvers. Maar een kleermaker uit Stekene, Leopold Van Hoey en zijn vrouw Yvonne, blijken dat nummer wél te hebben. Door de voortdurende telefoons van Tura-fans kunnen ze niet anders dan hun nummer laten veranderen. T&G Gibb, een Nederlands bedrijf met telefoonnummer 79720, stapt zelfs naar de rechter en laat een dwangsom uitschrijven als het lied nog gespeeld wordt op de Nederlandse radio. Het kost Will Tura een doorbraak in Nederland.
- 1969: de Gouden Gids, met contactgegevens van alle bedrijven, wordt voor de eerste keer uitgebracht.
- 1995-1998: door een conflict tussen Belgacom en Promedia krijgen de Belgen elk jaar vier telefoongidsen: een gouden en witte gids van Promedia, en een gouden en witte van Belgacom zelf.
- 2000: de oplage van de Witte Gids bereikt haar hoogtepunt: 4 miljoen exemplaren
- 2005: Florent Veldeman uit Anderlecht roept zich uit tot sterkste man van België omdat hij in een halfuur 250 telefoonboeken kan verscheuren, met blote handen. In 2014 claimt de Zwitser Albert Jamie Walter het record: hij scheurt een boek van 1.551 pagina’s in 9,3 seconden doormidden.
- 2006: de Witte Gids verschijnt voor het eerst online. Tot dan kon je de telefoonnummers van alle Belgen alleen via het telefoonboek of via cd-rom bekijken.
- 2010: Vincent Van Quickenborne schaft de automatische verdeling van telefoonboeken af.
- 2016: Truvo Belgium, de toenmalige uitgever van de Gouden Gids, gaat failliet. Het Estse bedrijf FCR neemt de productie over.
- 2020: FCR drukt laatste telefoonboek. De oplage is gezakt tot 700.000.
