Mensen met vage klachten wachten te lang om medische hulp in te roepen, zegt vaatchirurg Erik Debing (UZ Brussel). ‘We hebben deze week meerdere patiënten gezien die daardoor in catastrofale situaties zijn beland.’
Artsen vrezen al langer een impact van de Covid-lockdown op de gezondheid. ‘Deze week hebben we daar voor het eerst enkele catastrofale voorbeelden van gezien’, zegt professor Erik Debing, clusterhoofd van de dienst hart- en vaatziekten aan het UZ Brussel.
Het betrof drie keer een patiënt die veel beter geholpen had kunnen worden als deze persoon bij de eerste alarmsignalen contact had genomen met de arts, of naar de spoed was gegaan.
Debing: ‘Eén patiënt heeft een beenamputatie moeten ondergaan door te lang gebrek aan zuurstoftoevoer door vernauwing van de slagader. Een tweede patiënt is door een beroerte permanent verlamd. Een andere patiënt is tijdens het transport naar het ziekenhuis in de ambulance overleden door een aneurysma. Dat is een hoofdslagader in de borstkas of de buik die springt.’
Driemaal had zo’n tragische afloop voorkomen kunnen worden, als de betrokken patiënten bij de eerste vage klachten hun arts hadden geraadpleegd, zegt Debing.
‘Aan de familie van de patiënt die onderweg overleed, hebben we gevraagd of hij eerder geen klachten had. Jawel, zeiden ze, hij voelde zich al een paar dagen niet goed en had rugpijn. We verliezen niet alleen organen en ledematen aan dit uitstelgedrag, maar ook levens.’
Debing zegt hij hetzelfde verhaal hoort bij zijn collega’s internisten, die nu vaker patiënten met ernstige buikaandoeningen zien. ‘Vroeger zagen ze twee à drie patiënten met een ontstoken appendix per dag. Nu komen er nog twee à drie per week, en het zijn vaker mensen bij wie de appendix al gesprongen is. Daar kun je aan sterven.’
‘Dit doet zich niet alleen in ons ziekenhuis voor. Confraters uit andere ziekenhuizen hebben gelijkaardige ervaringen. Tijdens de eerste twee weken van de lockdown was het op onze afdelingen vrij rustig, want we moesten alle niet-dringende zorg en operaties uitstellen. Afgelopen week zien we ineens deze ernstige pathologieën, en dat verontrust ons.’
Kom uit uw kot
Debing denkt dat de slogan ‘Blijf in uw kot’ in dit geval contraproductief is. ‘Veel mensen denken dat ze helemaal niet meer buiten mogen komen. Maar wacht asjeblieft niet zo lang als je klachten hebt. Contacteer je arts of ga naar de spoed als je tintelingen in je armen of benen voelt, ineens niet meer kan spreken, of bij rugpijn en buikpijn. Wij staan klaar om zorg te verlenen voor wie die nodig heeft.’
‘We denken dat de bevolking bang is om nog naar het ziekenhuis te komen. Dat is onterecht. Alle ziekenhuizen zijn omgebouwd, zodat de covid-afdeling strikt gescheiden is van de rest, en ook het personeel wordt strikt gescheiden: wie op een covid-afdeling werkt, werkt niet elders, en omgekeerd. Er is hier geen gevaar op besmetting. Helaas vrezen we dat deze onterechte angst nog lang zal blijven duren, zelfs nog na de lockdown. Daardoor zouden er wel eens meer mensen kunnen overlijden door andere aandoeningen, dan door covid-19.’
Debing zegt ook dat zijn team er alles aan doet om de chronische patiënten toch te blijven volgen. ‘U weet dat wij de chronische zorg van de overheid moeten uitstellen. Maar wij bellen persoonlijk onze chronische patiënten op om te horen hoe het gaat. En we voeren nog steeds operaties uit indien we oordelen dat het toch nodig is. We hebben er deze week tien gedaan. In normale weken zijn dat er 30 of 40.’
De druk op de zorg blijft door het coronavirus erg hoog. Dat is ook in het Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart in Tienen het geval. We laten hen in de video hieronder aan het woord.
