Samen met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft de Amerikaanse president Donald Trump het langverwachte Midden-Oostenplan voorgesteld. 'Een historische doorbraak.' De Palestijnen werden niet bij de opmaak van het plan betrokken.
'Vandaag neemt Israël een grote stap richting vrede', zei Trump aan het begin van de persconferentie. 'Mijn plan brengt Israël dichter bij vrede. De jeugd in Israël is klaar voor een hoopvolle toekomst.' Het is volgens de Amerikaanse president het 'meest gedetailleerde plan ooit'. Het zou 80 bladzijden lang zijn.
Niemand van de Palestijnse Autoriteit was aanwezig in Washington, het contact met de Amerikaanse regering werd door de Palestijnen twee jaar geleden verbroken nadat de Trump-regering Jeruzalem als hoofdstad van Israël erkende.
Volgens Trump is zijn plan 'een historische kans voor de Palestijnen op een eigen onafhankelijke staat'. 'Dit kan hun laatste kans zijn.' De geboorte van een Palesijnse staat is echter afhankelijk van een 'duidelijke verwerping van terrorisme', aldus de Amerikaanse president.
Maar er rees meteen onduidelijkheid over twee quotes van Trump over Jeruzalem. Hij zei enerzijds dat 'Jeruzalem de onverdeelde hoofdstad van Israël blijft', en anderzijds dat er een 'Palestijnse hoofdstad in Oost-Jeruzalem komt'. Trump benadrukte verder nog dat niemand zijn huis moet verlaten. Daarmee hintte hij op de Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Sinds november 2019 beschouwt de VS die nederzettingen niet meer als illegaal, vele andere landen wel. 'Ik ben niet verkozen om kleine dingen te verwezenlijken of mijn handen af te houden van grote problemen', zei Trump.
Ook Netanyahu nam het woord. 'President Trump, Donald, ik ben vereerd hier bij u te zijn vandaag.' Ook de Israëlische premier noemt het een 'historische dag'. Hij roemt Trump voor de erkenning van een deel van de Jordaanse vallei als onderdeel van Israël. Te veel plannen hebben in het verleden druk gezet op Israël om zich terug te trekken uit cruciale gebieden, maar u hebt erkend dat Israël soevereiniteit moet hebben over de Jordaanvallei. President Trump, u bent de grootste vriend die Israël ooit in het Witte Huis heeft gehad.'
De VS zijn overigens ook bereid de 'Israëlische soevereiniteit over de bezette gebieden te erkennen', maar de omvang hiervan verduidelijkte Trump niet.
De Israëlische premier Netanyahu gaat ermee akkoord om vredesgesprekken te starten met de Palestijnen, op basis van dit plan. Maar de Palestijnen hebben het al afgekeurd. De Palestijnse president Mahmoud Abbas heeft een spoedvergadering bijeengeroepen dinsdagavond.
Aan het voorstel is drie jaar gewerkt, onder leiding van Trumps schoonzoon Jared Kushner. In Gaza kwamen al honderden Palestijnen op straat om te betogen. De betogers verbrandden foto’s van Trump en staken Amerikaanse vlaggen in brand.
De Palestijnse beweging Hamas, die aan de macht is in de Gazastrook, heeft dit vredesplan voor het Midden-Oosten al verworpen. 'We aanvaarden geen substituut voor Jeruzalem als hoofdstad van de Palestijnse staat.'