Het gaat om gepantserde voertuigen van het type Pandur, voertuigen die als commandovoertuig, medisch voertuig of verkenningseenheid ingezet worden. De wagens zijn intussen al meer dan twintig jaar oud en werden zopas aangepast en vernieuwd, ze kregen een zogenaamde Midlife Update (MLU), uitgevoerd door de Zwitserse producent. Dat bleek nodig om de voertuigen veilig te houden, alleen is dat laatste niet gelukt. Kostprijs: zo’n 30 miljoen euro.
Uit de documenten die de VRT kon inkijken blijkt dat militairen die de vernieuwde voertuigen getest hebben, niet tevreden zijn van de aanpassingen. Zo zouden ze niet altijd veilig kunnen remmen of sturen met de pantservoertuigen. Ook maken de extra opties dat de binnenruimte van de voertuigen erg klein is geworden, zegt VRT NWS. Een testgroep stelde vast dat de aanpassingen leiden tot ‘zeer hoog risico (bij gebruik)’ en ‘zeer grote hinder’.
Enkel kleine militairen
Ook bij dagelijks gebruik zijn er ernstige problemen. Een oplossing zou zijn om militairen ‘kleiner dan 1,70 meter’ te selecteren als chauffeurs en schutters. De conclusie in het interne rapport is duidelijk: de gebruikers beschouwen ‘alle Pandurs MLU als niet operationeel en niet baanvaardig om veiligheidsredenen’.
Defensie zoekt met de Zwitserse firma een oplossing. Het zou dus maar om een tijdelijke situatie gaan. Normaal zouden de Belgische voertuigen in 2021 in Mali worden ingezet, maar de vertraging lijkt dat onhaalbaar te maken. De Pandurs zouden pas in 2022 weer inzetbaar worden.
122 tanks en panstervoertuigen terug naar de garage
Het is niet de eerste keer dat Defensie dit jaar voertuigen binnen moet roepen omdat ze niet meer veilig zijn.
In totaal 122 tanks en pantserwagens die vooral dienen voor operaties in conflictgebieden, werden in het voorjaar terug naar de garage geroepen. Uit een routinecontrole was gebleken dat het automatische brandblussysteem, dat militairen moet beschermen bij een eventuele aanval, onbetrouwbaar was. Defensie wil geen enkel risico nemen.
Na een routinecontrole van het brandblussysteem bij verschillende voertuigen van de Landcomponent beslistte Defensie om tijdelijk een gedeelte van haar operationele voertuigen niet meer te gebruiken. Het ging om tien Leopard pionier- en brugslagtanks en 40% van de Piranha’s en Pandurs, concreet zijn dat 112 voertuigen die tijdens interventies op het terrein worden gebruikt.
‘Het automatisch brandblussysteem op deze voertuigen werkt met cartridges die bij brand het blussysteem automatisch activeren. Die cartridges hebben een levensduur van tien jaar in stockage en vijf jaar wanneer ze ingebouwd zijn in het voertuig. In het kader van permanent risicobeheer voert Defensie regelmatig controles uit. Tijdens zo’n routinenazicht bleek dat cartridges van een lot uit 2011 vroeger dan voorzien niet meer naar behoren functioneerden. Er bestaat dus de kans dat het blussysteem niet of met vertraging in werking treedt wanneer nodig’, gaf Defensie toen toe.
‘De veiligheid van de manschappen is essentieel en we nemen nooit onnodige risico’s’, aldus de Algemene Directie Material Resources.