Voormalig Catalaans vicepresident Oriol Junqueras Vies heeft recht op een mandaat als Europees Parlementslid en op de bijhorende parlementaire immuniteit. Dat heeft advocaat-generaal Maciej Szpunar dinsdag in zijn advies aan het Europees Hof van Justitie gezegd. Junqueras zit in een Spaanse cel, het hooggerechtshof weigert hem vrij te laten.
Oriol Junqueras Vies, de gewezen vicevoorzitter van de Catalaanse regering, werd op 26 mei 2019 verkozen als Europees Parlementslid. Om zijn deelname aan het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum was hij eerder al opgesloten, waardoor hij zijn zetel niet kon opnemen. Het Spaanse hooggerechtshof wilde Junqueras in juni niet vrijlaten om hem de eed van trouw aan de Spaanse grondwet te laten afleggen.
Die getrouwheidsbelofte legt de Spaanse wet op aan leden van het Europees Parlement. Junqueras ging in beroep tegen die beslissing van het hooggerechtshof. Hij beriep zich daarbij op zijn immuniteit als verkozen Europees Parlementslid. Het Spaanse hooggerechtshof legde de kwestie daarop voor aan het Europees Hof van Justitie.
In zijn advies zegt advocaat-generaal Maciej Szpunar nu dat een mandaat als Europees Parlementslid ‘uitsluitend kan voortvloeien uit de enkele stem van de kiezers’ en dat het verwerven van dat mandaat ‘niet afhankelijk kan worden gesteld van het vervullen van enige formaliteit’, in dit geval het afleggen van een eed van getrouwheid aan de Spaanse grondwet.
‘Immuniteit start bij openingszitting’
Szpunar wijst er nog op dat het mandaat en de bijhorende parlementaire immuniteit van een Europees Parlementslid starten bij de openingszitting. Dat geldt volgens hem ook voor leden die op dat moment nog niet in orde zijn met alle nationale vereisten.
De advocaat-generaal gaat zelfs nog verder door te stellen dat lidstaten zich moeten onthouden van maatregelen die een parlementslid zouden kunnen ‘belemmeren om de nodige stappen te zetten om zijn functie daadwerkelijk op te nemen, en moeten reeds genomen maatregelen schorsen, tenzij zij de opheffing van de immuniteit hebben verkregen van het Europees Parlement.’
Intussen al veroordeeld
Intussen heeft het Spaanse hooggerechtshof Junqueras wel al berecht en veroordeeld. De separatist werd op 14 oktober 2019 veroordeeld tot een effectieve gevangenisstraf van dertien jaar en een even lange ontzetting uit zijn burgerlijke rechten.
Junqueras werd dus al berecht nog voor het Europees Parlement zich heeft kunnen uitspreken over de opheffing of eventuele handhaving van zijn parlementaire immuniteit. Volgens de advocaat-generaal komt het aan het Europees Parlement toe om te oordelen over die immuniteit van zijn leden.
