De Nobelprijs voor Chemie gaat dit jaar naar de ontwikkeling van lithiumionbatterijen. De winnaars zijn John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham en Akira Yoshino. Een lithiumionbatterij is een oplaadbare accu die vaak in consumentenelektronica en elektrische auto's wordt gebruikt, vooral vanwege de hoge energiedichtheid en lange levensduur.
In de jaren '70 ontwikkelde Stanley Whittingham de eerste functionele lithiumbatterij. Goodenough verdubbelde het energiepotentiaal van de batterij. Yoshino maakte de batterij praktisch werkbaar.
'Lithiumionbatterijen hebben onze levens gerevolutioneerd', vindt het Nobelprjiscommité. 'Ze worden gebruikt in alles, van mobiele telefoons, laptops en elektrische voertuigen. De laureaten van dit jaar hebben de basis gelegd voor een draadloze, fossielvrije maatschappij.'
De basis voor deze batterij werd gelegd tijdens de oliecrisis in de jaren '70. Whittingham werkte aan technologie die vrij van fossiele brandstoffen kan werken. Goodenough werkte verder op die basis, en vergrootte het potentieel van de batterij. Yoshino maakte de eerste gecommercialiseerde lithiumbatterij in 1985.
Goodenough, met zijn 97 jaar de oudste laureaat die een Nobelprijs mag ontvangen, is verbonden aan de Universiteit van Texas, Verenigde Staten. M. Stanley Whittingham (78) werkt voor de Binghamton University in New York, USA. Akira Yoshino (71) werkt in Japan voor de Asahi Kasei Corporation in Tokio, en de Meijo University jn Nagoya.
De prijs van negen miljoen Zweedse kronen (824.000 euro) wordt gelijkmatig verdeeld onder de drie winnaars.
‘Darwin in een proefbuis’
Vorig jaar ging de prijs voor de helft naar de Amerikaans onderzoekster Frances H. Arnold en voor de helft naar George P. Smith en Sir Gregory P. Winter. Ze pasten evolutionaire principes toe in de ontwikkeling van eiwitten. Het onderzoek van de laureaten straalt uit naar een brede waaier aan toepassingen: van de ontwikkeling van biobrandstoffen tot efficiëntere medicijnen.
