BRUSSELDe regeringspartij CD&V plaatst vraagtekens bij de cijfers over fietsinfrastructuur waarmee de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Ben Weyts (N-VA), uitpakt. Die zegt dat er een historisch hoog bedrag naar de fiets gaat, vorig jaar was dat 138 miljoen euro.

Vlaams volksvertegenwoordiger Dirk de Kort (CD&V) heeft de cijfers tegen het licht gehouden. ‘We zien plannen en budgetten die vastgelegd worden, maar weinig realisaties op het terrein’, zegt hij.

Zo kondigde de minister de afgelopen vijf jaar 64 projecten van ‘missing links’ (of ontbrekende schakels) aan – veelal fietsbruggen en -tunnels. Die waren goed voor een totaalbedrag van bijna 85 miljoen euro. Als De Kort er de projecten uitfiltert die ofwel nog altijd niet uitgevoerd zijn, ofwel al gereed waren vóór 2014 óf die eigenlijk geen fietsbruggen zijn, dan houdt hij 24 realisaties over, goed voor 26,3 miljoen euro.

‘Onze leden, dagelijkse fietsers, zien de knelpunten, maar niet de beloofde verbeteringen’ Wies Callens Woordvoerder Fietsersbond

De volksvertegenwoordiger stelt bovendien vast dat grote percentages van wat in de algemene uitgaven voor fietsinfrastructuur als ‘fietsgeld’ genoteerd staat, opgaan aan andere dingen: dure onteigeningen, veiligheidscoördinatie, archeologisch onderzoek, carpoolstudies, aanleg van een ­rotonde en zelfs bodemsaneringen. ‘Zulke zaken zaten er onder de CD&V-voorgangers van Weyts niet in die mate in,’ zegt hij. ‘Wij hebben het totaal nooit kunstmatig opgedreven. Dat recordbedrag van 138 miljoen moet je dus met een korrel zout nemen.’

Als voorbeeld haalt CD&V het ecoveloduct in Aalter aan, waar alle investeringen, dus ook de ecorasters en wildinsprongen voor dieren, voor honderd procent aan de fiets toegeschreven worden.

Aangedikt

Ook de Fietsersbond voelt dat berichten over miljoenen­inves­teringen op gespannen voet staan met de verwezenlijkingen op het terrein. ‘Onze leden, dagelijkse fietsers, zien de knelpunten, maar niet de beloofde verbeteringen’, zegt woordvoerder Wies Callens. Eerder noemde ook het Rekenhof de realisaties van de Vlaamse fietsinvesteringen ‘overschat’.

Callens kan enkel vaststellen dat de budgetbedragen aangedikt worden met posten die weinig met fietspaden te maken hebben. ‘Nog ministers van openbare werken hebben die kunstgrepen toegepast, maar Weyts doet het nog wat explicieter. Het is allemaal weinig transparant.’

Minister Weyts antwoordt op de kritiek dat de berekening voor het budget tijdens deze regeerperiode ‘niet anders is dan tijdens de vorige’. ‘Er worden kosten voor studies en onteigeningen meegenomen, want zonder kun je geen fietspad aanleggen. Er zit hier en daar wel eens een overschatting bij, maar doorgaans wordt er voorzichtig geraamd. Het is de administratie die dat doet, niet het kabinet.’

Laaghangend fruit

Dat de realisaties niet altijd snel volgen, geeft Weyts toe. ‘Infrastructuurprojecten kosten nu eenmaal tijd, lopen vertraging op of maken deel uit van een groter project. Daarom is er altijd gerekend in vastgelegde budgetten. Iedereen weet dat een project niet per se uitgevoerd wordt in het jaar waarin het gebudgetteerd is.’

Weyts blijft erbij: ‘We hebben de helft méér geïnvesteerd. Ik begrijp dat dit gevoelig ligt, maar ik mag hopen dat iedereen blij is met meer fietsinvesteringen.’

Weyts wijst er nog op dat de missing links die aangepakt werden tijdens de bestuursperiode van zijn voorgangster Hilde Crevits (CD&V) gemiddeld 1 miljoen euro per stuk kostten, terwijl dat in zijn periode gemiddeld 2 miljoen was. Precies omdat ze zo duur en complex waren, werden ze volgens hem niet eerder uitgevoerd. ‘Mijn voorgangers konden het laaghangend fruit plukken. Nu zijn we toe aan de complexere ingrepen.’

Als voorbeelden geeft hij de stationsomgeving in Mechelen of de fietsbruggen die gerealiseerd worden samen met de verhoging van de bruggen over het Albertkanaal. CD&V kaatst de bal terug door te verwijzen naar ‘hun’ bruggen in Brugge en over de Leie, die respectievelijk 5 en 4,5 miljoen kostten.