Een hele mozaïek aan organisaties, steeds vaker geleid door jonge Belgen van allochtone origine, vecht tegen de tendens tot dumpen van al wie niet naadloos functioneel is. Lees hieronder een voorproefje van de reportage die zaterdag in dS Weekblad verschijnt.
Onderwijzer worden was iets te hoog gegrepen voor Jad Riahi (23). Moeilijk combineerbaar met basketbal op vrij hoog niveau – een passie waartoe zijn ouders hem al heel jong aanspoorden, om hem van de straat te houden. En dus koos Jad voor een haalbaardere opleiding: werken met autistische kinderen. ‘Ik deed dat heel graag, en ik bén goed met kinderen. De stagebegeleiders waren erg over mij te spreken. Maar in het tweede jaar moesten we een stageverslag schrijven, en de docent was streng. Meer dan vijftien schrijffouten: gebuisd.’
Zijn gesproken Frans is onberispelijk, maar schrijven heeft Jad nooit gekund. De frustratie trekt als een donkere wolk over zijn gezicht. ‘Ik begrijp dat correct schrijven voor veel jobs onmisbaar is, maar om te werken met autistische kinderen? Wat is belangrijker: dat je een goed contact hebt, of dat je geen komma verkeerd zet in je verslag?’ Jammer, want het is niet dat onze maatschappij er te veel heeft, mensen die met autistische kinderen kunnen werken.
Jad is niet geradicaliseerd. Hij behoorde ook niet tot het crapuul dat op nieuwjaarsnacht Molenbeek kapotsloeg. Hij jeremieert ook niet over racisme. ‘Wie dat excuus inroept, begrijpt vaak niet eens dat je netjes gekleed moet zijn voor een sollicitatie, en dat je daar mooier Frans moet spreken dan onder kameraden. Velen zijn thuis ook te los gelaten. Ik ben opgevoed door liefhebbende ouders, die ons kort hielden omdat ze wisten dat onze toekomst op het spel staat. En ik heb geen negatieve ervaringen gehad bij het solliciteren. Toch niet met racisme. Wel met onrealistisch hoge eisen. Overal vragen ze drie jaar ervaring, maar waar vind je die eerste werkervaring?’
Er zijn vele Jads in België. Van maghrebijnse origine zoals hij, maar ook autochtone. De ‘verloren generatie’ worden ze de jongste tijd genoemd. De officiële jeugdwerkloosheid is maar het topje van de ijsberg. Daaronder schuilt een nog veel groter deel dat niet eens (meer) naar werk op zoek is, noch een opleiding volgt. Ballast voor de maatschappij, zolang er geen manier wordt gevonden om hen te heractiveren.
De arbeidsmarkt snakt nochtans naar personeel – maar wel het juiste personeel. De bedrijfsleiders zijn veeleisend en ongeduldig. Vraag maar aan de 1.900 werknemers van Proximus, die ontslagen dreigen te worden en vervangen door 1.200 anderen die beter gewapend zijn om de ‘digitale transformatie’ op te vangen. En kijk naar de VDAB en de werkgeversorganisatie Voka, die in Marokko de informatici willen halen die ze in eigen land niet vinden.
Veel jongeren met onvermoede capaciteiten blijven zo in de wachtzaal zitten, als ze al niet ronduit opgegeven worden. Kunnen we ons dat veroorloven, economisch en menselijk? Wordt het etiket ‘onbruikbaar’ niet te snel bovengehaald voor mensen die nog 20 moeten worden?
Zaterdag leest u in dS Weekblad de volledige reportage over hoe de 'verloren generatie' zichzelf terugvindt, in initiatieven zoals MolenGeek.
‘Voor velen onder hen is tegenslag in het leven als een rij dominoblokjes: familiaal, op school, sociaal, enzovoort. Door het perspectief op een job en het samenwerken met gelijkgestemden wordt dat gestopt.’
