

‘De goede kerstman is tot u gekomen...en ik weet dat je weet hoe je uit deze levende poppen een jonge en tedere echtgenoot moet kiezen.’ Deze tekst valt te lezen op een kaart uit 1909, waar drie goed geklede mannen verleidelijk een imaginaire vrouw aanstaren. Een andere kaart, ‘Noël pour messieurs’, laat zien dat de mannen op hun beurt nog meer keuze hebben, zij kunnen kiezen uit vijf paradijselijke vrouwen, kushandjes gevend of getooid met een wuft hoofddeksel. Kerst als ultieme koppelshow, Tinder avant la lettre.
En als de echtelieden elkaar dan gevonden hebben kunnen ze aan de slag, in de hoop dat er het jaar daarop een vlezige baby uit een schoen of klomp kruipt, het kindeke Jezus indachtig. ‘Voilà la verge Porte-Bonheur’ (Daar is de roede Geluk) staat op een kaart waar vier baby’s zich afvragen hoe ze in godsnaam in de afgebeelde schoenen terecht zijn gekomen. En dat de roede niet alleen staat voor een bosje stro valt af te leiden uit het bijbehorende maretakblaadje, van oudsher geassocieerd met vruchtbaarheid.
De enorme hoeveelheid kerstklompen die op de Franse kaarten voorbijtrekt doet vermoeden dat Frankrijk en de kerstklomp nauw verbonden zijn. Anno 2018 is dat allang niet meer zo, de klompen zijn vervangen door slippers of sokken. Franse patissiers echter maken dezer dagen nog steeds goede sier met chocolade klompen.
En dat maakt de cirkel rond, want cacao was voor de Azteken en de Maya’s hét symbool voor vruchtbaarheid.
Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende plus-artikels kunt lezen?
Vul je e-mailadres en wachtwoord in