Wat staat er op het spel?

Torhout is een oranje bastion. De voorbije jaren haalde CD&V er steevast een meerderheid van de zetels, in 2012 waren burgervader Norbert De Cuyper en huidig minister van Onderwijs Hilde Crevits voor CD&V de stemmenkanonnen. Crevits is er nu titelvoerend burgemeester sinds ze de populaire De Cuyper na 25 jaar burgemeesterschap opvolgde in 2016. De onderwijsminister liet zich vervangen door Kristof Audenaert en plant dat ook indien nodig te doen in de toekomst.

Dé centrale vraag in Torhout is of CD&V er nog eens in slaagt een absolute meerderheid te veroveren. Dat is geen evidentie, want de meerderheid van 15 zetels op 27 is krap.

In Torhout was sinds 2006 een sterk links blok aanwezig, bestaande uit SP.A en Groen. Het kartel haalde in 2012 nog zes zetels, maar trok er vorig jaar samen de stekker uit. Hoe sterk komen de linkse partijen er nu apart uit? Groen trekt met Bertrand Vander Donckt als lijsttrekker naar de verkiezingen, die in 2012 het niet onaardige aantal van 621 voorkeurstemmen haalde. SP.A verkiest Paul Dieryckx, die in 2012 nog lijstduwer was.

Volgens Dieryckx zijn SP.A en Groen ‘als vrienden’ uit elkaar gegaan, maar ‘het was wat op’. ‘Zowel bij de SP.A als bij Groen zijn er mensen met ambitie’, zegt Dieryckx. ‘Bovendien willen we graag onze handen vrij hebben.’ Op die manier lijkt zowel Groen als SP.A zich voor te bereiden op een scenario waarin CD&V geen meerderheid haalt en dus op zoek moet naar een coalitiepartner. Als pasmunt kan de potentiële coalitiepartner een paar schepenambten opeisen voor de ‘mensen met ambitie’. N-VA lijkt nog de grootste uitdager van de christendemocraten. Lijsttrekker is Eva Maes, die in 2012 als vierde op de lijst 519 voorkeurstemmen haalde. In 2012 kwam N-VA opzetten met een sterke vijf zetels.

Het is voor de oppositie evenwel opboksen tegen de grote populariteit van de CD&V-kopstukken. Crevits haalde in 2012 als tweede op de lijst 3.240 stemmen – 500 minder dan de lijsttrekker en bijna drie keer zoveel als het eerstvolgende oppositielid, Dalila Douifi van SP.A/Groen. Van de populairste politici in 2012, op basis van voorkeurstemmen, was maar liefst negen van de tien christendemocraat, een hallucinante statistiek. Crevits trekt met ongeveer dezelfde kopstukken naar de stembus.

Hoe heeft de vorige coalitie het er vanaf gebracht?

De gemiddelde Torhoutenaar is geen ontevreden burger. Uit de gemeentemonitor blijkt dat 70 procent van de inwoners tevreden is over zijn of haar gemeente, 11 procent noemt zich resoluut ontevreden. Torhout scoort daarmee gelijkaardig met het Vlaamse Gewest. Bijna 90 procent woont er graag.

Het was al vroeg duidelijk in de verkiezingscampagne dat mobiliteit en vooral veiligheid een grote rol spelen. Uit de gemeentemonitor blijkt dat 45 procent van de inwoners vindt dat het in Torhout niet veilig is voor kinderen om zich te verplaatsen. Zowel de fiets- als parkeerinfrastructuur stemt de Torthoutenaar ongelukkig.

Ook wateroverlast blijft een aandachtspunt na de zware overstromingen in 2012. Het stadsbestuur heeft er de voorbije jaren wel een actiepunt van gemaakt.

Er was een schandaaltje met een sjoemelde OCMW-directeur, maar dat verhaal lijkt geen politieke, laat staan electorale repercussies te krijgen. CD&V heeft ook plannen in gang gezet om met een facelift van de stadskern het centrum aantrekkelijker te maken.

Waarom zouden kiezers een nieuwe meerderheid in het zadel helpen?

Geen enkele partij lijkt in Torhout veel te gaan winnen of verliezen. Zelfs SP.A-lijsttrekker Dieryckx geeft toe dat CD&V ‘niet slecht bestuurd heeft’. Maar zelfs met twee zetels verlies moet CD&V op zoek naar een coalitiepartner.

Of lukt het de andere partijen te regeren zonder christendemocraten? Na veel jaren van oppositie staan de andere partijen te trappelen in de coulissen.

Waarom moet ook de rest van Vlaanderen uitkijken naar de uitslag in Torhout?

Een minister in de arena trekt altijd enige aandacht. Crevits heeft evenwel niet aan populariteit ingeboet. In 2014 haalde ze in Torhout al meer stemmen dan in 2012. Waarnemend burgemeester Christof Audenaert was in 2012 ook al de derde meest populaire politicus na Crevits en kan in oktober wellicht rekenen op een milde burgemeestersbonus.