Een beugel om de tanden recht te zetten. Brilglazen. Oordoppen. Een bezoek aan de osteopaat. Een kamp met de jeugdbeweging. Oppas voor zieke kinderen of zorgbehoevenden. De meeste ziekenfondsen betalen een deel van die kosten terug. Maar die aanvullende verzekering heeft ook een prijs.

Gemiddeld betaalt een Vlaming of Brusselaar voor het lidmaatschap (verplichte plus aanvullende ziekteverzekering) nu bijna 85 euro per jaar, twee procent meer dan een jaar eerder. Bijna de helft van de 27 regionale ziekenfondsen trekt zijn prijs op. Twee ziekenfondsen lieten hun tarieven zakken.

De verschillen zijn groot. Zo betaalt een lid van het socialistisch ziekenfonds De Voorzorg Limburg slechts 58,80 euro per jaar. Bij Symbio in Brussel is dat meer dan het dubbele (119,76 euro), al is de prijs wel gedaald.

Opmerkelijk is ook dat de bijdrages aan de andere zijde van de taalgrens gevoelig hoger liggen. Bij Mutualia, bijvoorbeeld, betaalt een lid de helft meer dan het Vlaamse gemiddelde. ‘Dat komt onder meer omdat in Wallonië vaak een deel van het remgeld tot 18 jaar terugbetaald wordt, terwijl dat in Vlaanderen minder het geval is’, zegt Jürgen Constandt, algemeen directeur van het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds.

Luiers sponsoren

Ook binnen de ziekenfondsen zijn er regionale verschillen. Bij de West-Vlaamse Liberale Mutualiteit betaalt een lid 108 euro, bij de Oost-Vlaamse is dat 79,20 euro per jaar. 

Sowieso is het erg moeilijk om de aanvullende verzekering van de ziekenfondsen te vergelijken. De tarieven lopen uiteen, maar de verschillen in aanbod zijn veel groter. Zo betaalt het ene ziekenfonds het remgeld voor kinderen terug, terwijl het andere dat niet doet, maar wel de aankoop van luiers sponsort.

Wie minder betaalt voor zijn ziekenfonds, is dus niet per se beter af. De mutualiteiten zijn verplicht om de bijdrages in hetzelfde jaar terug te laten vloeien naar hun leden. Ziekenfondsen die een kleinere bijdrage vragen, kunnen uiteraard ook – gemiddeld gezien – minder terugbetalen.

Ook al is de aanvullende verzekering verplicht, toch is er een manier om er aan te ontsnappen. Wie zich aansluit bij de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV) betaalt niets, maar krijgt dan ook geen bijkomende voordelen.

Harmonisatie bij CM

Ook bij het grootste ziekenfonds in Vlaanderen, de Christelijke Mutualiteit, zijn er regionale afwijkingen in prijzenpolitiek. Zo trekken de afdelingen Roeselare-Tielt en Waas en Dender het tarief met 6 euro op, terwijl vijf andere afdelingen de tarieven ongewijzigd laten.
‘Sedert 1 januari komen er nieuwe voordelen bij, zoals de terugbetaling van psychotherapie voor volwassenen’, zegt Steven Hermans, directeur Aanvullende Verzekering. ‘Sommige afdelingen moeten daarom de tarieven laten stijgen, andere niet.’

Wie aangesloten is bij de CM in pakweg Brugge krijgt niet exact dezelfde voordelen als in Roeselare. Maar de verschillen zijn erg klein geworden. ‘Het is een uitdrukkelijke keuze om één pakket in Vlaanderen aan te bieden. Zowel wat de voordelen als de bijdrage betreft.’

Ook bij de Liberale Mutualiteit zit er een grote harmonisatie aan te komen, al is dat omdat het moet. De federale regering bepaalde immers dat een regionaal ziekenfonds minstens 75.000 titularissen moet hebben. Vier van de Vlaamse afdelingen van de Liberale Mutualiteit halen die drempel niet.

Daarom komt er, normaal gezien op 1 januari 2020, een grote fusie tussen de afdelingen van Antwerpen, West-Vlaanderen, Limburg en het Vlaams Gewest. Ook de afdelingen Brabant en Doornik smelten samen. ‘Die fusie wordt nu grondig voorbereid’, meent Messiaen. ‘De schaalvergroting moet de transparantie ten goede komen.’
Het Vlaams & Neutraal Ziekenfonds overschreed pas eind 2016 de drempel van de 75.000. Constandt maakt zich geen zorgen. ‘We groeien netto met ongeveer 3.000 leden per jaar. Eind vorig jaar hadden we al 78.200 titularissen. We gaan dus richting 80.000.’

Overzicht tarieven