De Partido Popular pikt de bemoeienis van België in de Catalaanse kwestie niet meer. In een officieel statement haalt Esteban Gonzalez Pons, Spaans Europarlementslid en ondervoorzitter bij de Europese Volkspartij (EVP), uit naar N-VA-vicepremier Jan Jambon. ‘De heer Jambon lijkt niet te begrijpen hoe de scheiding der machten in een democratie werkt. Als minister van een Europese lidstaat moet hij de Spaanse justitie respecteren. Zijn uitspraken zijn onverantwoordelijk en gevaarlijk voor de noodzakelijke samenwerking tussen de EU-lidstaten.’ De Catalaanse kwestie is zo ontegensprekelijk ook een Belgisch-Spaans conflict geworden.
De aanleiding voor de uithaal vanuit Madrid waren de uitspraken van Jambon gisteren in VTM Nieuws. Die klonken als één langgerekte aanval op de Spaanse regering: ‘De politie is daar vreedzame mensen ineen gaan kloppen, daar kun je toch vragen bij stellen? En nu treedt de Spaanse regering in de plaats van een democratisch verkozen regering en steekt ze regeringsleden in de gevangenis. Wat hebben ze verkeerd gedaan? Alleen het mandaat uitgevoerd dat ze van hun kiezers gekregen hebben. Dit gebeurt in een Europese lidstaat en het is langs alle kanten oorverdovend stil. Als dit zich in Polen of Hongarije zou hebben voorgedaan, dan waren de Europese reacties heel anders geweest.’
Dat Jambon zo openlijk de Spaanse rechtsstaat viseerde, lokte nog een bijzonder venijnige reactie uit bij de Partido Popular. ‘Echt verrassend zijn de uitspraken van Jambon niet, aangezien hij behoort tot een nationalistische, anti-Europese partij. De N-VA heeft een xenofobe voorgeschiedenis, onder meer tegen immigranten. Veel lessen heeft Spanje van die partij dus niet te trekken.’
Michel zwijgt
Voor premier Charles Michel (MR) komt het conflict erg ongelegen. Hij had zijn regeringsleden opgedragen om zich te onthouden van commentaar en de Belgische justitie haar werk te laten doen. Na de demarche van Jambon moet hij opnieuw de plooien gladstrijken met de Spaanse regering. Van een openlijke vermaning is weliswaar geen sprake. Michel hield het gisteren bij ‘no comment’.
Coalitiepartner CD&V, die in Europa in dezelfde fractie zetelt als de Partido Popular, laat niet na om een steek uit te delen aan de N-VA. ‘Ik ken Esteban als een gematigde collega’, zegt Europarlementslid Ivo Belet. ‘Ik begrijp dat hij het niet apprecieert dat politici willen interveniëren in een gerechtelijke procedure.’
Luc Hennart, de voorzitter van de Brusselse rechtbank, roept de politici intussen op om de sereniteit rond het onderzoek te bewaren.
