Vandeput heeft twee vogels in de hand en één in de lucht
De Franse Rafale. Foto: AP

De Fransen krijgen voorlopig geen ‘oui’ van minister Vandeput voor hun poging om via een binnenweg de Belgische F-16’s te vervangen. Vandeput reageert diplomatisch, maar juridische en politiek lijkt een ‘non’ onvermijdelijk.

Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) laat zich niet uit zijn tent lokken door Frankrijk. De Fransen verrasten gisteren door geen dossier in te dienen voor de vervanging van de Belgische F-16’s. De deadline liep af om middernacht. De Franse regering deed wel een voorstel voor nauwere samenwerking met ons land en naar verluidt ook een mogelijke gezamenlijke aankoop van toestelen. ‘We moeten kijken wat het juridische statuut van dat voorstel is’, reageerde Vandeput koeltjes na de ministerraad. 'We zullen onder meer onderzoeken of ze later in de procedure nog een uitgebreid voorstel kunnen doen.'

Voorlopig is slechts van twee vliegtuigen zeker dat voluit kandidaat zijn om de stokoude Belgische F-16’s te vervangen. Het gaat om de Amerikaanse F-35 van Lockheed Martin en de Britse Eurofighter Typhoon (Airbus). Zij dienden wel een dossier in. De bouwers van de Saab Gripen en de F-18 Super Hornet haakten eerder al af.

Voorstel

Het Franse Dassault was tot gisteren met zijn Rafale ook een van de potentiële kandidaten om nieuwe jachtvliegtuigen voor het Belgische leger te leveren, maar haakte op het laatste moment af. De kandidaten moesten, via hun overheidsagentschappen, voor middernacht een antwoord indienen op het Request for government proposal (RGP) van de Belgische regering. De Fransen besloten uiteindelijk om dat niet te doen. Volgens sommige bronnen omdat het Belgische RGP op maat van de Amerikaanse F-35 geschreven zou zijn. Vandeput ontkent dat laatste met klem. ‘Ik ben dat beu dat men dat altijd zegt. De offertevraag staat publiek op mijn website. Dat men mij het bewijs levert dat het op maat van de F-35 is geschreven en dat personen binnen de staatsagentschappen dat zeggen, men zal van een kale reis terugkomen.'

Vandeput schiet de Franse aanpak dan wel niet onmiddellijk af, maar de kans lijkt klein dat die juridisch én politiek standhoudt. 'De Fransen hebben in een brief aangegeven dat ze een strategisch partnerschap willen aangaan. Maar ze bewijzen niet hoe en wat ze kunnen doen, zoals de andere twee el gedaan hebben, en zoals we ook gevraagd hadden.' Het zou bij de Amerikaanse en de Britse overheid trouwens slecht vallen dat de Fransen zich niet aan de regels moeten houden. De regering zou zich evengoed aan binnenlandse kritiek blootstellen, wanneer ze een regeringsdeal boven een open competitie verkiest. Maar dat nu onmiddellijk vlakaf tegen de Fransen zeggen, gaat evenmin. Op vlak van Defensie is het een belangrijk partnerland, onder meer voor de opleiding van piloten.

Voorkeur

Bij veel piloten wordt verlangend gekeken naar de F-35, maar Vandeput zelf liet zich de voorbije jaren niet betrappen op enige voorkeur en weigerde ook consequent contact met de bouwers. Via een objectieve procedure bij Defensie wil hij elke aantijging van vooringenomenheid vermijden. Het leger stelt in de komende maanden een rangschikking op, waarna het aan de regering is om de knoop door te hakken, rekening houdend met alles van kostprijs tot internationale samenwerkingsopties, onderhoudscontracten en update-mogelijkheden.

Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende  plus-artikels kunt lezen?

Lees gratis ›

Vul je e-mailadres en wachtwoord in