De Standaard der Letteren-recensente Maria Vlaar had het vorige vrijdag bij het rechte eind. Zij woog de zes genomineerden voor de Librisprijs en kwam tot de conclusie dat Connie Palmens Jij zegt het verdiende te winnen. ‘De keuze van de jury is die voor de emotie, en vanuit dat perspectief gezien is er in mijn ogen maar één winnaar: Connie Palmen. Hoe zij Ted Hughes in fictie vol compassie oproept en zijn liefde, verscheurdheid, wroeging, hartstocht en wijsheid beschrijft heeft een onvoorstelbare impact, in ieder geval op deze lezer. Dus, Connie: Jij bent het.’

Ook bij vele andere recensenten en boekhandelaren was Palmen de favoriet. De boekhandelaren zullen, volgens het vakblad Boekblad, tevreden zijn vanwege het commerciële potentieel van een boek dat al een bestseller was; de recensenten waren, toen Jij zegt het vorig jaar verscheen, nagenoeg unaniem lovend over de kwaliteit. Palmen is dan ook geslaagd in een waagstuk en een tour de force: ze geeft in Jij zegt het een stem aan Ted Hughes, de in 1998 overleden Engelse dichter die getrouwd was met Sylvia Plath. De Amerikaanse dichteres leed aan depressies en pleegde zelfmoord in 1963. Na haar dood moest Hughes het ontgelden, bij de fans van Plath en bij de feministen. Hij heeft zelden gereageerd, alleen in zijn dichtbundel Birthday letters van 1998 schrijft hij over hun passionele verhouding. Die gedichten en andere documenten waren voor Palmen het uitgangspunt voor een intense roman; ze laat Hughes zijn versie van de liefde van zijn leven geven, in één lange gulp. ‘En dan was zij de broze heilige, ik de brute verrader. Ik heb gezwegen. Tot nu.’

Droomdebuut

Connie Palmen (60), die Nederlands en filosofie studeerde, debuteerde precies vijfentwintig jaar geleden met De wetten, een intelligente en speelse bildungsroman waarvan in het eerste jaar meer dan 400.000 exemplaren verkocht werden. Haar tweede roman, De vriendschap, een filosofisch boek over de hechte band tussen twee meisjes, bevestigde haar talent en werd in 1995 bekroond met de Ako Literatuurprijs.

Het aanhoudende publiekssucces heeft ook zijn schaduwkant; vanwege het mediacircus waaraan Palmen bij elk nieuw boek weer meedoet, wordt haar werk soms als hype weggezet. Ze blijft er realistisch onder. ‘Het hoort bij die andere, prettige consequentie van mijn werk: dat het gelezen wordt’, zei ze vorig jaar in een interview met De Standaard der Letteren .

Connie Palmen schuwt in haar werk het autobiografische niet. Haar relaties vormden de fond voor prachtige intieme boeken. In 1995 verloor ze haar geliefde, journalist en columnist Ischa Meijer. In 2010 moest ze afscheid nemen van haar man, politicus Hans van Mierlo. Daarover schreef ze de rouwromans I.M. en Geheel de uwe en het Logboek van een onbarmhartig jaar.

Jij zegt het verscheen rond Palmens zestigste verjaardag. Daarover zei ze in hetzelfde interview met De Standaard der Letteren: ‘Ik vind zestig heerlijk, hoor, maar ben ook zo verzadigd. Ik heb genoeg liefgehad, genoeg zelf bemind, genoeg vriendschappen gekend, genoeg kennisgemaakt met families… Allemaal genoeg. Niet in de zin van blasé maar een aangenaam gevoel van verzadiging, als na een goede maaltijd, waarna je even geen honger meer hebt. Het enige wat overeind blijft is de nieuwsgierigheid naar mijn volgende boek. Dat is de enige drijfveer die niet afneemt in hartstochtelijke kracht.’

Voorlopig blijft Jij zegt het nog de aandacht opeisen. Het boek maakt immers ook nog kans op de Fintro Literatuurprijs, de vroegere Gouden Boekenuil, die op 5 juni wordt uitgereikt. De andere genomineerden voor de Libris waren Alex Boogers met Alleen met de goden (de outsider), Joke van Leeuwen met De onervarenen, Inge Schilperoord met Muidhond, P.F. Thomése met De onderwaterzwemmer (die volgens berekeningen van NRC puur statistisch de gedoodverfde winnaar was, want man, Nederlander en vijftiger) en Thomas Verbogt met Als de winter voorbij is. Zij kregen net als Palmen eerder al 2.500 euro voor hun nominatie.