1993, World Trade Center, New York

Een commando van islamistische terroristen laat een truck met explosieven ontploffen in de ondergrondse parking van het WTC in New York. Er vallen zes doden en meer dan duizend gewonden. Maar de torens storten niet in, wat nochtans het plan was. De Koeweitse extremist Ramzi Yousef eiste de aanslag op en dreigde met nog meer aanslagen als de VS hun steun aan Israël en pro-Westerse Arabische landen niet zouden stopzetten. Een oom van Yousef, Khalid Sheikh Mohammed, zou later een van de kopstukken van Al-Qaeda worden en het brein achter de aanslagen van 9/11.

1995, Metro Saint Michel, Parijs

In Algerije woedt een bloedige burgeroorlog tussen de extremistische GIA en het regime. Het is de voorbode van de vele terreurcampagnes en oorlogen die islamisten de daaropvolgende jaren in andere Arabische landen zullen ontketenen.

In Parijs laten militanten van de GIA een gasbom ontploffen in de metro Saint-Michel, wegens de Franse steun aan de Algerijnse regering. Er vallen acht doden.

1997, Luxor, Egypte

Zes terroristen openen het vuur op hoofdzakelijke westerse toeristen bij een tempel in Luxor in Midden-Egypte. 58 vakantiegangers komen om. De aanslag is uitgevoerd door lokale islamistische groepen. De volgende jaren zullen toeristen meermaals een kwetsbaar doelwit zijn voor moslimextremisten.

1998, Amerikaanse ambassades, Tanzania en Kenia

De wereld maakt kennis met Al-Qaeda, de terreurbeweging die de Saudische miljardair Osama Bin Laden had opgericht als wraak voor de aanwezigheid van Amerikaanse troepen op Saudische bodem sinds de eerste Golfoorlog (1990-91). Al-Qaeda wil alle westerse troepen en westersgezinde regimes uit de Arabische wereld verdrijven om een islamitisch kalifaat te vestigen.

Met twee bomauto’s vernietigt een alliantie van Egyptische Jihad en Al-Qaeda de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Dar Es Salaam. Er vallen 223 doden. De Amerikaanse president Bill Clinton reageert met raketaanvallen op trainingskampen in Afghanistan en een fabriek in Soedan.

2001, USS Cole, Jemen

Met een boot vol explosieven treffen militanten van Al-Qaeda de Amerikaanse torpedojager USS Cole in de haven van Aden. Er vallen 17 doden.

11 september 2001, WTC en Pentagon, VS

Al-Qaeda slaagt erin om drie passagiersvliegtuigen tegen de twee hoogste torens van het WTC in New York en tegen het Pentagon te laten vliegen. Het WTC stort in. Een vierde gekaapt vliegtuig had het Witte Huis als doel, maar stortte eerder neer. Bij de viervoudige aanslag vallen drieduizend doden.

De aanslag doet een nieuw tijdperk aanbreken. De Amerikaanse president George Bush beschouwt de aanslagen als een oorlogsdaad en verklaart de War on Terror. Gedekt door een resolutie van de VN-Veiligheidsraad beginnen de VS en de Navo in coalitie met de Afghaanse Noordelijke Alliantie een oorlog tegen de Taliban, die Al-Qaeda een uitvalsbasis hadden geboden in Afghanistan.

12 oktober 2002, Bali

Een zelfmoordenaar blaast zich op in een nachtclub op Bali. Iets later ontploft een busje vol explosieven. Het doelwit zijn Australische toeristen. Er vallen 202 doden. Een lokale terreurbeweging voerde de aanslag uit, maar Al-Qaeda financierde hem.

11 maart 2004, Madrid, Spanje

Militanten van Al-Qaeda plegen tien gelijktijdige bomaanslagen op vier voorstadtreinen in Madrid. Er vallen 193 doden. De daders hebben links met het Marokkaanse filiaal van Al-Qaeda, de Groupe Islamique Combattant Marocain, dat onder meer in Casablanca in 2003 een bloedige zelfmoordaanslag pleegde.

Al-Qaeda noemt de aanslag een wraakactie voor de deelname van Spanje aan de Coalition of the Willing, die onder leiding van de VS Irak is binnengevallen om Saddam Hoessein van de macht te stoten. De oorlog in Irak is omstreden, want er zijn geen bewijzen dat Irak massavernietigingswapens ontwikkelt noch dat Saddam Hoessein het internationale terrorisme steunt. Bovendien heeft de coalitie geen mandaat van de VN-Veiligheidsraad.

Na de aanslag trekt de nieuwe, socialistische regering-Zapatero de Spaanse troepen terug uit Irak.

7 mei 2004, onthoofding Nick Berg, Irak

De Amerikaanse inval in Irak ontketend een sektarische burgeroorlog. De Jordaniër Abu Musab Al-Zarqawi sticht ‘Al-Qaeda in Irak’ en geeft terreur een nieuwe dimensie. Hij ontvoert westerse journalisten en hulpverleners en filmt hun onthoofding, om de beelden via de sociale media te verspreiden en terreur op die manier in de westerse huiskamers binnen te brengen. De filmpjes van aanslagen en onthoofdingen blijken echter ook een sterk propagandamiddel voor sympathisanten te zijn, tot in de westerse steden. Al-Qaeda in Irak verandert in 2006 van naam: Islamitische Staat in Irak. Deze terreurgroep bevat de kiemen van wat later Islamitische Staat zal worden.

2 november 2004, moord Theo Van Gogh, Amsterdam

Mohammed Bouyeri vermoordt de Nederlandse filmmaker Theo Van Gogh op straat in Amsterdam. Hij beweert te handelen uit wraak omdat Van Gogh de islam heeft beledigd. Bouyeri is een van de eerste homegrown terroristen, een in Nederland geboren en getogen moslim die zich gewelddadig tegen de Nederlandse samenleving kant.

7 juli 2005, openbaar vervoer, Londen

Britse homegrown zelfmoordterroristen laten zich door Al-Qaeda inspireren om vier gelijktijdige aanslagen te plegen op bussen en metrotoestellen. 52 pendelaars overleven de aanslag niet.

11-19 maart 2012, Toulouse, Frankrijk

In volle presidentscampagne vermoordt de Fransman Mohamed Merah drie Franse soldaten, drie joodse schoolkinderen en een rabbijn. Hij heeft naar eigen zeggen banden met Al-Qaeda en blijkt in Pakistan te zijn getraind, maar lijkt alleen te handelen. Merah luidt een verontrustende trend in: islamisten die los van een formeel netwerk dodelijk toeslaan.

15 april 2013, Boston Marathon, VS

Met een huisgemaakte bom doden twee Tsjetsjeense broers drie deelnemers aan een sportmanifestatie. Ze zijn door Al-Qaeda geïnspireerd, maar handelen op eigen houtje. Hoe een bom te fabriceren, leerden ze op het internet.

22 mei 2013, Woolwich, Groot-Brittannië

Twee Britten van Nigeriaanse origine vermoorden op straat met messen de Britse soldaat Lee Rigby. Ze zijn door Al-Qaeda geïnspireerd en noemen hun aanslag een wraakactie voor het Britse militaire optreden in Irak en Afghanistan, maar handelen op eigen houtje.

24 mei 2014, Joods Museum, Brussel

De teruggekeerde Franse Syriëstrijder Mehdi Nemmouche opent met een kalasjnikov het vuur op bezoekers van het Joods Museum in Brussel. Er vallen drie doden. Het is de eerste aanslag door een Europese Syriëstrijder op Europese bodem. Bij zijn voorbereidend verblijf in Molenbeek zou hij van minstens twee personen hulp hebben gekregen.

7-9 januari 2015, Charlie Hebdo Porte de Vincennes, Parijs

De twee Frans-Algerijnse broers Kouachi vermoorden met kalasjnikovs 10 medewerkers van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo en twee Franse politieagenten. De daders behoorden tot Al-Qaeda in de Maghreb en wilden wraak nemen voor de Mohammedcartoons die Charlie Hebdo met regelmaat van klok publiceert. Tegelijkertijd gijzelde een kennis van de broers Kouachi, Amedy Coulibaly, de klanten van een koosjer-supermarkt bij de Porte de Vincennes. Coulibaly schoot een agent en vier gijzelaars dood.

18 maart 2015, Bardo Museum, Tunesië

Een commando opent het vuur op een groep westerse toeristen in het beroemde Bardo-museum in Tunesië. Er vallen 21 doden.

26 juni 2015, Saint-Quentin Fallavier, Frankrijk

In een fabriek bij Lyon onthoofdt een Franse sympathisant van IS zijn werkgever en plaatst het hoofd op een hek bij de fabriek waar de aanslag plaatsvindt

26 juni 2015, Sousse, Tunesië

Een jonge Tunesiër valt met een kalasjnikov een strand vol toeristen aan. 39 toeristen worden doodgeschoten. Islamitische Staat eist de aanslag op, maar de planning en uitvoering gebeurde door een lokale terreurcel.

21 augustus 2015, Thalys, België-Frankrijk

Een bloedbad wordt voorkomen wanneer alerte passagiers een man met een kalasjnikov overmeesteren op de Thalys van Brussel naar Parijs. De Spaans-Marokkaanse dader, Ayoub el Khazzani, was vermoedelijk in Syrië, maar had in elk geval contacten met Franse IS-strijders.

10 oktober 2015, Ankara, Turkije

Islamitische Staat pleegt een bomaanslag tegen een vredesmanifestatie in de Turkse hoofdstad Ankara. Er vallen 102 doden.

13 november 2015, Parijs

Een commando van teruggekeerde Syriëstrijders pleegt verschillende simultane aanslagen tegen uitgaansgelegenheden in Parijs, met bommengordels en kalasjnikovs. Er vallen 137 doden. De aanslagen werden vanuit Syrië bevolen, maar zijn vanuit Molenbeek in Brussel georganiseerd en uitgevoerd. Bijna alle daders komen bij de aanslagen of in de daaropvolgende dagen om. Een voortvluchtige dader, Salah Abdeslam, werd vorige week opgepakt. Maar verschillende logistieke medeplichtigen zijn nog op de vlucht, onder hen allicht een van de bommenmakers.

Meteen na de aanslagen van Parijs roept de Franse overheid de noodtoestand uit en begint twee dagen later ook in Syrië doelwitten van Islamitische Staat te bombarderen.

2 december 2015, San Bernardino, VS

Twee sympathisanten van IS vermoorden veertien bezoekers van een sociaal evenement in San Bernardino, Californië. Via Facebook hebben de twee trouw gezworen aan Islamitische Staat, maar ze handelen op eigen houtje. De twee homegrown terroristen radicaliseerden via het internet.

12 januari 2016, Istanbul, Turkije

Een teruggekeerde Syriëstrijder van IS pleegt een zelfmoordaanslag op een groep toeristen in het hart van Istanbul. Tien toeristen komen om.

22 maart 2016, Brussel

Vier dagen na de arrestatie van Salah Abdeslam plegen islamistische terroristen bomaanslagen op de nationale luchthaven van Zaventem en het metrostation Maalbeek. Het is de zwaarste aanslag ooit in België.