Een gesprek tussen mensen wordt om de 90 seconden onderbroken door een van de gesprekspartners om verduidelijking te vragen. ‘Hè?’ en ‘wie?’ zijn daarbij de meest voorkomende vragen, is gebleken uit een onderzoek van de Nederlandse taalwetenschapper Mark Dingemanse.
Het onderzoek naar misverstanden in gesprekken tussen mensen werd in twaalf landen gevoerd door Mark Dingemanse, taalwetenschapper aan de Nijmeegse Radboud Universiteit, en zijn internationale onderzoeksgroep.
‘Bij eerdere taalonderzoeken werd vooral gekeken naar grammatica’, zegt hij in het Algemeen Dagblad. ‘Dus eerder naar woorden en zinnen. Wat wij gedaan hebben, is ons eerder toeleggen op de dialoog en het gesprek, wat volgens ons de thuisbasis van taal is.’
Daarbij viel de Nederlander vooral op dat ons taalgebruik door en door sociaal is. ‘We vuren in een dialoog geen tennisballen af, maar zijn voortdurend aan het toetsen of we de ander wel goed begrijpen. Dat maakt ons als mensen uniek. Andere diersoorten gebruiken soms ook een complexe taal, maar het stopzetten en repareren van een gesprek komt nergens anders voor.’
Gemiddeld om de 90 seconden vallen in een gesprek de onderbrekingen ‘hè?’ of ‘wie?’. ‘En dat vergt wel veel van mensen, want ze moeten hun zin dan steeds herhalen. Dat is irritant. Net daarom zijn onze verhelderingsvragen meestal specifieker en gerichter. We proberen het onze gesprekspartner zo makkelijk mogelijk te maken. Vaak is ‘ja’ als antwoord voldoende. Een voorbeeld? ‘Je mag daar 70 per uur.’ ‘Zeventig?’ ‘Ja.’’
Die reparaties in gesprekken komen overal voor, ondervond Dingemanse. ‘Ondanks de taal- en cultuurverschillen is het overal zo.’
Het onderzoek is gepubliceerd in het vakblad Plos One .
