In zijn nieuwjaarstoespraak in Leuven wees SP.A-voorzitter Bruno Tobback op twee feiten die tegelijk in het nieuws opdoken: enerzijds het bericht dat er, amper enkele maanden na Marc Coucke, een nieuwe miljardair bijkwam in ons land en anderzijds dat de minister van Onderwijs liet weten dat er in de Vlaamse lerarenopleiding meer aandacht moet besteed worden aan de omgang met armoede in de klas.

Tobback feliciteert de ondernemer met zijn succes en de minister met haar initiatief, maar wijst er op dat er iets ‘grondig mis is als op hetzelfde moment en bijna letterlijk op een kilometer van elkaar verwijderd adembenemende rijkdom en schrijnende armoede samen toenemen’.

Tobback ziet dat als een symptoom van een dieper probleem in onze economie. ‘Het gaat over rechtvaardigheid, over hoe we samen welvaart creëren’ zei hij daarover in een reactie aan De Zevende Dag.

De roep naar een rechtvaardige fiscaliteit komt volgens Tobback dan ook niet voort uit afgunst of jaloezie, volgens Tobback. ‘Die groeit vanuit het gevoel dat werk zoals de meesten onder ons het kennen hoe langer hoe minder waard wordt en dat de echte welvaart niet meer ten goede komt aan iedereen die ertoe bijdraagt.’ Er moet dan ook eerst geïnvesteerd worden in mensen die het werk doen, aldus Tobback.

‘Als mensen die nu al iedere maand moeten puzzelen om rond te komen als enige antwoord krijgen dat we meten zijn allen moeten leren om het met wat minder te doen, wie kan dan verbaasd zijn dat ze kwaad worden?’, vraagt Tobback zich nog af. ‘Vooral als die boodschap komt van mensen die alles al drie keer hebben?’

Vals spelen

Tobback verwees onder meer naar de beperkingen voor de uitkeringen voor schoolverlaters zonder diploma. ‘Dat zal een forse besparing zijn als we weten dat de grote meerderheid van langdurig werkloze jongeren bestaat uit mensen die geen diploma hebben gehaald.’ Een ‘koude en hardvochtige omkering in het beleid’, noemde hij het. ‘Er is niets mis met de lat hoger leggen, maar tegelijk de lat hoger leggen en de schoenen afpakken van de mensen die er nu al moet moeite over geraken, dat is vals spelen.’

Shift naar rechtvaardigheid

Tobback gelooft niet in het discours over plichten en rechten van de regering, hij ziet vooral plichten voor de zwaksten en niet voor de rest. Hij is bijvoorbeeld ook niet optimistisch over de plannen van de regering om tot een eerlijke hervorming van ons belastingsysteem te komen: ‘Blijkbaar zijn er daarover in de regering meer meningen dan partijen.’ Hij wees er ook op dat de SP.A zelf al een voorstel indiende over een speculatietaks. ‘Als de collega’s van CD&V hun partners niet kunnen overtuigen dan zijn ze zeer welkom om mee met ons te stemmen.’

Tobback beloofde nog meer initiatieven: ‘We zullen de komende weken nog meer voorstellen indienen die in ons belastingsysteem een echte shift kunnen waarmaken. Een shift naar rechtvaardigheid.’