Wat hebben Belgische banken, OCMW's, kerkfabrieken, Unizo, Voka, Ikea, Bond Zonder Naam en de Koninklijke Stichting gemeen? Allemaal ontvangen ze Europese landbouwsubsidies zonder aan landbouw te doen.
Het is een indrukwekkend lange lijst, het overzicht van de duizenden mensen, bedrijven en organisaties in ons land die in 2011 een deel van de bijna 228 miljoen euro aan Europese landbouwsubsidies ontvingen. Het gaat daarbij uiteraard vooral over boeren en landbouwbedrijven. Maar ook veilingen, bedrijven uit de verwerkende industrie, de tuinbouw en de vleeshandel staan op de lijst, te raadplegen op de website van de Belgische Betaalorganen – belpa.be.
Sommige namen op de lijst doen de wenkbrauwen fronsen. Zo kreeg de Belgische afdeling van de Zweedse meubelketen Ikea 2.000 euro uit het Europese landbouwfonds. Ruim 34.400 euro was gereserveerd voor De Koninklijke Schenking – een openbare instelling die de talrijke gronden, kastelen en andere gebouwen beheert die koning Leopold II in 1900 aan de Belgische staat schonk.
BNP Paribas Fortis mocht bijna 700.000 euro op zijn rekening bijschrijven. En dan zijn er nog de 174 OCMW's en voedselbanken die samen voor ruim 8.550.000 euro aan landbouwsteun ontvingen. Andere vreemde eenden in de bijt: een theaterfestival in de Westhoek, Voka, Unizo, kerkfabrieken, het ACW en zelfs het gevangenismuseum van Merksplas.
‘Raar maar waar,' zegt Thierry Debels, die zondag een kritisch werkstuk over de lijst op het internet publiceerde, ‘er staan ook transportbedrijven op de lijst, een garagist, abdijen, en zelfs een televisiestudio. Ik zeg niet dat ze onrechtmatig subsidies krijgen, wel is het vreemd dat die organisaties recht hebben op subsidies.'
Bart Staes, Europarlementslid voor Groen, erkent de problematiek. ‘We strijden al jaren voor een hervorming van het landbouwbeleid, zodat het ook effectief de boeren bereikt en niet allerlei bedrijven in de agro-industrie of grootgrondbezitters, zoals abdijen of de Koninklijke Schenking.'
Dunschillers van Ikea
Op de lijst van subsidie-ontvangers staat ook de Belgische tak van de Zweedse meubelgigant Ikea. Goed voor een banaal bedrag van 2.000 euro. ‘Het is eigenlijk geen subsidie, maar een factuur die de Vlaamse overheid heeft betaald', verklaart Steven De Smet, de communicatieverantwoordelijke van Ikea.
Die factuur paste in het kader van de campagne ‘Schoolfruit', een Europees programma dat schoolgaande jeugd meer groenten en fruit wil doen eten.
‘Binnen de campagne kregen Vlaamse leerlingen een doosje fruit aangeboden met daarbij een dunschiller. En die kwam van bij ons', zegt De Smet.
En zo werden ook de dunschillers van Ikea uiteindelijk betaald met Europese landbouwsubsidies.
Dit is een ingekorte versie van een langer verhaal in De Standaard. Het volledige verhaal leest u in de krant op in de e-krant.
