Jean Baptiste Frédéric Isidor 'baron' Thielemans werd geboren op 29 april 1922 in de Hoogstraat van de Brusselse Marollenwijk. Thielemans raakte tijdens de Duitse bezetting in de ban van de jazzmuziek. De Belgische jazzgitarist Django Reinhardt was zijn eerste grote voorbeeld. Het was onder zijn invloed dat 'de ket' naar de gitaar greep. In dezelfde periode begon Thielemans ook mondharmonica te spelen.

Na de oorlog vertrok hij op Europese tournee met Benny Goodman. Hierdoor kende hij in 1950 een internationale doorbraak. Hij kreeg de bijnaam Toots, naar jazzmuzikanten Toots Mondello en Toots Camarata.

Amerika

In 1952 emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Daar beleefde hij al snel een van de belangrijkste momenten in zijn carrière: hij werd lid van Charlie Parker's All-Stars en speelde in Philadelphia enkele concerten samen met deze jazzgrootheid. Hij werd ook als gitarist opgenomen in het beroemde George Shearing Quintet.

Thielemans introduceerde een geheel nieuwe klank in de jazzscène, door unisono de melodie te fluiten en gitaar te spelen. Een voorbeeld daarvan is het in 1962 gecomponeerde Bluesette. Het nummer werd een wereldhit en Toots noemde het soms al lachend zijn pensioenfonds.

Toch werd hij vooral bekend door het bespelen van zijn lievelingsinstrument: de mondharmonica of het 'mondmuziekske'. Hij zorgde ervoor dat dat instrument een vaste plaats kreeg binnen de jazzwereld.

Zoals zoveel jazzmuzikanten, genoot hij het meest van zijn optredens. Maar Toots componeerde daarnaast ook heel wat filmmuziek (Midnight Cowboy, The Getaway, Sugarland Express, Cinderella Liberty, Turks Fruit, Jean de Florette) en nam een gigantisch aantal platen op.

Hij speelde voorts het wereldberoemde melodietje van het kinderprogramma Sesamstraat en speelde samen en/of nam platen op met Ella Fitzgerald, Quincy Jones, Bill Evans, Jaco Pastorius, Natalie Cole, Pat Matheny, Dizzy Gillespie, Paul Simon, Billy Joel en vele anderen.

Laureaat

Ondanks zijn hoge leeftijd blijft de 'Afro-American Marollien' ook nu nog altijd jazzliefhebbers ontroeren met de klanken van zijn mondharmonica. In de lezerspoll van het Amerikaanse jazzmagazine Down Beat is hij nog nagenoeg ieder jaar laureaat in de categorie 'diverse instrumenten'.

De intussen overleden jazztrompetist Clifford Brown zei hem daarover ooit: 'Toots, wanneer jij de harmonica bespeelt, verdient die beter dan de benaming instrument'. Thielemans beschouwde het als het mooiste compliment dat hij ooit heeft gekregen.