In de evangelies is er niets per toeval genoteerd. De evangelist haalt aan dat de welbeminde discipel vlugger bij het graf aankomt dan Petrus. Het is niet de atletische prestatie van de apostelen van Jezus die hem interesseert, maar veeleer de symbolische draagkracht van deze race. Petrus vertegenwoordigt hier de hiërarchie van de Kerk in wat ze kan inhouden aan zwaarte en traagheid. De welbeminde discipel daarentegen verpersoonlijkt de scherpzinnigheid en het vuur van liefde. Zelfs al kunnen de beiden soms verenigd zijn in één en dezelfde persoon!
Johannes komt dus als eerste aan bij het graf. Maar het is Petrus, de eerste paus, die de officiële vaststelling moet doen. En Petrus ziet, maar zonder te begrijpen. Hij stelt vast dat de lijkwade die het lichaam omhulde, ter plaatse gebleven is; in het Grieks letterlijk “verzakt” is (keïmena), in perfecte staat. Hij ziet ook de zweetdoek die rond het hoofd geknoopt was om de kaak gesloten te houden. Deze ligt niet plat zoals de zwachtels, maar opgerold op zijn plaats, daar waar zich het hoofd bevond van de overledene. “Toen ging ook de andere leerling die het eerst bij het graf was aangekomen naar binnen; hij zag en geloofde”. Johannes begrijpt in het geloof datgene wat de blik van Petrus nog niet bevat had op dat moment, te weten dat een kracht die niet van deze wereld is de lijkwade van zijn inhoud ontdaan heeft en een nieuwe wereld ingehuldigd heeft door Jezus te laten overgaan van de kruisdood naar de heerlijkheid. Op dat ogenblik gaat het slechts om de vaststelling van een leeg graf. Binnenkort komen de eerste verschijningen van de Verrezene, gevolgd door de lumineuze gebeurtenis van Pinksteren, het vertrek van de discipelen op hun missie, de ontplooiing van de Kerk binnen de Joodse wereld, en later in de Griekse en Latijnse wereld, het geleidelijk ontstaan van het Nieuw Testament, tot aan deze Paasviering in de kathedraal van Mechelen. Want ik verzeker u, zonder deze geschreven passage in het evangelie van vandaag, zouden we hier niet zijn…
Het is de hele wereld, de hele geschiedenis van de wereld die van de dood naar het leven gekanteld is, van wanhoop naar hoop, door de Verrijzenis van Jezus. Ik weet goed dat het niet eenvoudig is om in de Verrijzenis van Jezus en in de onze te geloven, maar zonder Pasen zou de geboorte van de Kerk en het schrijven van het Nieuw Testament totaal niet te begrijpen zijn. Zelfs al is het veeleisend, toch is de keuze voor het geloof de meest verstandige. Hij zag en geloofde.
Ja, diegene die door de mensen veroordeeld werd omdat hij God zijn eigen Vader noemde, en zich zodoende op gelijke voet stelde met God, is door God in eer hersteld door zijn verrijzenis. Wij gaven Hem ongelijk, maar God gaf Hem gelijk. Wij hebben Hem onteerd, maar God heeft Hem verheerlijkt. Wij hebben Hem beoordeeld en veroordeeld, maar God heeft Hem ingesteld als Rechter over de levenden en de doden, net zoals Petrus, die op zijn beurt verhelderd werd, het verkondigt in de eerste lezing. En hij besluit met een ondertoon van hoop: “Ieder die in Hem gelooft, verkrijgt door zijn naam vergiffenis van zonden”.
Christus is verrezen! Hij heeft een nieuwe wereld ingehuldigd. Dat betekent, zoals Paulus ons herinnert, dat ook wij bestemd zijn tot de heerlijkheid, tot het leven dat niet eindigt. Dat geeft ons een hoop die niemand anders ons kan bieden. Het verdriet van de ouders die een kind verloren door het busongeluk in Sierre is, in zeker opzicht, ontroostbaar. Hier op aarde zullen ze immers nooit meer het gezicht van hun kind zien. En dat geldt voor al onze overledenen. Maar, dankzij de verrezen Jezus, ‘de eerstgeborenen uit de doden’, zoals Paulus schrijft (Kol 1, 18), durven we hopen, samen met de ouders van deze kinderen of in hun plaats, als het licht van het geloof hun hart nog niet heeft verlicht. Ja, we durven hopen dat ze de gezichten van hun kinderen opnieuw zullen zien. En ze zullen ze weerzien. Anders is het voor niets, is het tevergeefs dat Jezus opgestaan is uit de doden.
Ja, Christus is verrezen, hij is waarlijk verrezen, alleluia!
+ Mgr. André-Joseph Léonard, aartsbisschop van Mechelen-Brussel
