Toen de kiezers zich 280 dagen geleden uitspraken, was het voor ons meteen duidelijk: de leiding van de volgende federale regering ligt niet bij CD&V. In Vlaanderen gaven de kiezers een sterk mandaat aan de N-VA, in het zuiden aan de PS. Bij een sterk mandaat hoort een duidelijke opdracht: de leiding nemen, akkoorden maken, een regering vormen, het land besturen. Het mandaat ligt er nog steeds, de opdracht ook.

Niemand van ons had verwacht dat we negen maanden na de verkiezingen nog steeds op post zouden zijn, in een regering van lopende zaken. We hebben daar niet om gevraagd en we hadden het veel liever anders gezien.

Lopende zaken is voor ons plichtsbesef: doen wat moet. Concreet: het welzijn van de mensen verzekeren, door een efficiënt dagelijks beheer, eerder gemaakte afspraken – niet het minst internationaal – nakomen en dringende dossiers aanpakken waarvan het uitstel onverantwoord zou zijn in het belang van de socio-economische stabiliteit van het land. Tegen de achtergrond van onderhandelingen die nu al negen maanden aanslepen, is het cruciaal dat iemand dag na dag waakt over de belangen van ons land en de bevolking. Dat proberen we nu al 283 dagen lang, in moeilijke en vaak frustrerende omstandigheden.

Waardering

Aanvankelijk kon dat ook op waardering rekenen van de N-VA, zoals bleek uit de nieuwjaarstoespraak van Bart De Wever (22 januari): ‘Ik sta erop om hier uitdrukkelijk mijn waardering te uiten voor het goede werk dat CD&V nu al maanden in die regering van lopende zaken levert. Als het goed is, mag het ook gezegd worden.’ De N-VA-voorzitter was maar wat blij dat de regering in lopende zaken erin slaagde de internationale markten te kalmeren.

Zijn uitspraak paste trouwens volledig in de visie op de lopende zaken die Bart De Wever bij herhaling propageerde, zoals in een interview in La Libre Belgique op 29 januari: ‘De lopende zaken zijn niet gedefinieerd, dat hangt af van de vrijheid die het parlement wil geven. Er is misschien geen regering in de strikte zin, maar er staat een kapitein op het schip en hij heeft de steun van het parlement.’ Of op 16 februari in Terzake: ‘Want de regering in lopende zaken, die doet eigenlijk alles hé. Die maakt een budget, die doet een interprofessioneel akkoord. Waarom? Omdat wij niet moeilijk doen. Als ik morgen zou zeggen: “U mag dat niet! Dat is geen lopende zaak”, dan is er pas echt een probleem. Ik doe gewoon niet moeilijk.’

De consensus rond de werkruimte van de regering in lopende zaken was zo groot, dat zelfs de koning op 2 februari aan premier Leterme vroeg dat ‘de regering de nodige maatregelen zou nemen om in de nabije toekomst te beantwoorden aan de Europese eisen op het vlak van begrotingsbeleid en structurele hervormingen voor de eerstkomende jaren.’ De N-VA heeft daar toen geen enkel bezwaar tegen gemaakt.

De positie van de N-VA was dus zonneklaar: zo lang er geen nieuwe regering is doet de regering-Leterme wat nodig is voor het land, en wij aanvaarden en steunen dat.

Bocht

Maar sinds enkele weken heeft de N-VA een bocht van 180 graden gemaakt. Jan Jambon formuleerde plots een deadline: ‘Eind april moet de regering haar meerjarenbegroting bij Europa indienen. Dat kan voor de N-VA niet in lopende zaken. Alleen een volwaardige regering kan dat doen.’ Dat stond dus haaks op wat Bart De Wever altijd zei. Bovendien was het inhoudelijk fout. Europa verplicht ons land om eind april een meerjarenbegroting in te dienen. Weigeren is geen optie. Bovendien: als er daarna een nieuwe, volwaardige regering wordt gevormd, kan die zonder problemen aangepaste plannen indienen bij Europa.

Nu ook Bart De Wever de Jambon-doctrine overneemt, wordt er aan alle kanten gespind: men verzint snode plannen om een regering zonder de N-VA te maken, of men beweert dat de regering-Leterme eigenlijk een nieuwe regering is geworden. Dat is twee keer nonsens. Een volwaardige regering is een nieuwe regering, met een nieuw regeerakkoord, die de eed aflegt en het vertrouwen krijgt in het parlement. Het signaal van de kiezer was duidelijk: van N-VA en PS wordt verwacht dat zij daarin de leiding nemen.
Niet de lopende zaken zijn gewijzigd, wel de houding van de N-VA t.a.v. die lopende zaken. Ook Vlaams Belang en SP.A doen daar nu aan mee. Nochtans is het zeer eenvoudig: er is maar één manier om de lopende zaken te beëindigen: door een nieuwe regering te maken.

Laten we hopen dat de N-VA, de grootste partij van het land, haar bocht niet inzet om de eigen verantwoordelijkheid en het mandaat van de kiezers te ontlopen en de onderhandelingstafel te ontvluchten.

Wij zullen alvast onze plicht blijven vervullen, zoals we ook eisen dat de PS en de N-VA hun plicht vervullen: akkoorden maken en het land besturen. Wouter Beke heeft de zware taak aanvaard om beide partijen dichter bij elkaar te brengen. Daarmee doet CD&V méér dan het volgens de verkiezingsuitslag moet doen. Het wordt hoog tijd dat de twee grootste partijen doen wat zij conform de verkiezingen moeten doen: het mandaat van de kiezer omzetten in daden.

Kortom, aan al wie kritiek geeft op de regering in lopende zaken, antwoorden wij helder en simpel: máák een nieuwe regering. Wat ons betreft: hoe rapper hoe liever. De sleutels van onze kabinetten liggen klaar.

De auteurs zijn de CD&V-leden van de regering in lopende zaken: Yves Leterme, Steven Vanackere, Inge Vervotte, Stefaan De Clerck, Pieter De Crem, Carl Devlies en Etienne Schouppe.