In Europa laait de discussie over de vrees van kernenergie weer op na de aardbeving en de daaropvolgende tsunami in het noordoosten van Japan. Overheden zijn genoodzaakt de controles van kerncentrales op te voeren om de bevolking gerust te stellen.
De eventuele verlenging of inkorting van de levensduur van kerncentrales staat dinsdag niet op de agenda. Europese bronnen benadrukten dat de veiligheid van kerncentrales en nucleaire installaties grotendeels een nationale bevoegdheid blijft. Het is volledig aan de lidstaten om daarover te beslissen. Er bestaat weliswaar een Europese kadertekst, maar die ontslaat de lidstaten niet van hun verplichtingen.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Guido Westerwelle wil een nieuwe risicoanalyse van de kerncentrales, in het bijzonder met betrekking tot hun koelsystemen. Een vorige Duitse regering besloot tien jaar geleden alle zeventien kerncentrales in Duitsland voor 2021 te sluiten, maar de coalitie van bondskanselier Angela Merkel besloot vorig jaar de de centrales gemiddeld twaalf jaar langer in bedrijf te houden.
'Kernenergie nodig'
De oppositie in Duitsland had opgeroepen om het uitstel te schrappen na de explosies in de kernreactoren in Japan. Duitsland is niet van plan nieuwe kerncentrales te bouwen, maar Merkel zegt dat het land kernenergie nodig heeft terwijl de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen wordt voortgezet.
De aankondiging van Merkel komt twee weken voor verkiezingen in drie Duitse deelstaten. De Duitse regering wil ook de uitbatingsperiode van elk van zijn 17 kerncentrales op veiligheidsaspecten nog eens bekijken.
Betogingen
Meer dan 100.000 mensen hebben maandag in Duitsland deelgenomen aan manifestaties tegen het gebruik van kernenergie. Dat melden de organisatoren. Een officieel cijfer van het aantal deelnemers was niet beschikbaar. De betogingen vonden plaats in zowat 450 steden.
"Het is de eerste keer in de geschiedenis van de beweging tegen kerncentrales dat zo veel mensen op zo korte tijd op straat komen", verklaarde de woordvoerder van de beweging Ausgestrahlt (Bestraald), Jochen Stay.
Zaterdag vormden tienduizenden mensen nog een menselijke ketting in het zuidwesten van Duitsland tegen de nucleaire centrale van Neckarwestheim om de sluiting van die kerncentrale te eisen. Het betreft namelijk een van de oudste centrales van Duitsland.
Stresstest
De Oostenrijkse minister van milieu Nikolaus Berlakovich pleitte voor een EU-brede stresstest 'om te bepalen of onze kerncentrales bestand zijn tegen aardbevingen'. Hij heeft maandag van zijn partners in de Europese Unie verificaties van al hun kerncentrale geëist. Wenen wil niet van kernenergie weten.
De Russische premier Vladimir Poetin liet weten dat zijn regering vasthoudt aan het ambitieuze programma om veertig nieuwe kernreactoren te bouwen, maar 'conclusies zal trekken uit hetgeen zich afspeelt in Japan', aldus Russische persbureaus.
Frankrijk pleit voor een 'zo homogeen mogelijk' en 'hoogst mogelijk' veiligheidsniveau voor kerncentrales.
Zwitserland schort plannen op
Zwitserland, dat geen deel uitmaakt van de Europese Unie, de plannen voor de bouw van drie kerncentrales opgeschort. Het wil eerst de resultaten afwachten van een onderzoek naar de waterstofexplosies in twee Japanse kernreactoren.
Minister van energie Doris Leuthard zei dat de plannen zijn opgeschort omdat 'veiligheid de hoogste prioriteit heeft'. Ze heeft de Zwitserse Nucleaire Veiligheidsinspectie opgedragen te onderzoeken wat de exacte oorzaak is geweest van de explosies in Japan.
