Sinds zijn terugkeer in Caïro heeft de mobiele telefoon van Ali ElBaradei, broer van en tegelijk diens secretaris, vrijwel onophoudelijk gerinkeld. ‘Tot hiertoe heb ik de televisie laten voorgaan’, pikt Mohamed ElBaradei verontschuldigend in. ‘Jullie waren gewoon te talrijk, mijn fysieke mogelijkheden waren te beperkt om jullie allemaal te woord te staan’, voegt hij er grinnikend aan toe.
Kamperen voor ElBaradei’s huis, in een chique ommuurde residentiële wijk buiten Caïro, heeft uiteindelijk zijn vruchten afgeworpen. In zijn ruime tuin met zwembad sprak de oppositieleider gisteren met de Britse krant The Daily Telegraph, de Amerikaanse Wall Street Journal, en met De Standaard.
Mijnheer ElBaradei, dinsdagavond kondigde president Moebarak aan dat hij bij de volgende presidentsverkiezingen in september niet opnieuw kandidaat zal zijn. Wat is daarop uw reactie?
‘Werkelijk niemand kan daarmee genoegen nemen. Laten we niet naïef zijn, dit is alweer een valstrik van hem, hiermee probeert hij de mensen een rad voor de ogen te draaien. Wat hij nu voorstelt, is veel te weinig, en het komt bovendien veel te laat. Moebarak moet inzien dat hij het vertrouwen van het Egyptische volk totaal is kwijtgespeeld. Zijn bewind heeft geen enkele legitimiteit meer.Moebarak rekt deze doodsstrijd tot het uiterste, en hij zwengelt de polarisering in Egypte nog verder aan. Moebarak is niet de man die democratie zal brengen in Egypte, laat dat duidelijk zijn.’
U wilt ook niet onderhandelen met de regeringspartij, of met de nieuwe vice-president, Omar Suleyman?
(Tijdens het interview breken rellen uit op het Tahrir-plein, tussen pro- en anti-Moebarak-betogers, red.).
‘Op dit moment is gespuis chaos aan het stichten op het Tahrir-plein, in naam van Moebarak. Hoe kan ik nu met dat gespuis onderhandelen?’
De Amerikaanse regering vreest dat een abrupt vertrek van Moebarak tot een machtsvacuüm leidt, waarna chaos kan uitbreken.
‘Dat is precies de indruk die Moebarak wil creëren. Maar iedereen die in een democratisch systeem leeft, weet dat verandering niet noodzakelijk tot chaos hoeft te leiden. Het is wel belangrijk dat we de transitie voorbereiden.’
Zal de Moslimbroederschap ook deel uitmaken van een nieuw bewind in Egypte?
‘De verhalen die over de Moslimbroederschap worden verspreid, zijn pure fictie. De Moslimbroeders zouden extremisten zijn, en Egypte in een soort Iran willen veranderen… Het klopt dat de Moslimbroeders op religieus vlak conservatief zijn, maar tegelijkertijd vertegenwoordigen zij een stuk van de Egyptische samenleving. Daarom verdienen zij hun plaats in een nieuw bestuur.’
Het dagelijkse leven is helemaal stilgevallen in Egypte, het land is verlamd. Hoelang kunnen deze protesten zich nog voortslepen?
‘Het hele volk vraagt unisono om Moebaraks vertrek. Van zodra hij opstapt, zullen de demonstranten naar huis gaan. Maar hijzelf houdt het land helemaal geblokkeerd, hij houdt de impasse in stand.’
‘Moebarak zou minstens moeten aankondigen dat hij bereid is te vertrekken, zodat het interim-bestuur zijn werk kan doen. Hij heeft op politiek, op economisch vlak gefaald. Opstappen is een kwestie van waardigheid.’
Bent u presidentskandidaat in september?
‘Ik zie mijn rol in Egypte als een ‘agent of change’, iemand die de verandering faciliteert. Ik aas op geen enkele faam of erkenning. Maar mijn ultieme doel is wel om Egypte opnieuw op het juiste spoor te krijgen.’
En dus bent u presidentskandidaat in september?
‘Als de mensen mij dat vragen, ben ik bereid zelfs dat te doen. Dan ben ik kandidaat.’
Het hele interview leest u vandaag in De Standaard.
