LETTERLIJK. Getuigenissen uit het rapport Adriaenssens
Foto: isopix
De commissie-Adriaenssens nam op 24 juni ontslag, nadat het gerecht al haar dossiers in beslag had genomen. Voorzitter Peter Adriaenssens beloofde hoe dan ook met een eindrapport te zullen komen. Gisteren stelde hij het voor.

Het is een ontluisterend document, tweehonderd pagina's dik. Ruim de helft bestaat uit schokkende getuigenissen van slachtoffers. 'Opdat iedereen zich zou realiseren dat het niet over oppervlakkige betastingen gaat. We spreken over anaal en oraal misbruik, gedwongen masturbatie, wederzijdse masturbatie, het gaat over mensen die zware feiten meegemaakt hebben', zo motiveert Adriaenssens die publicatie. Hier leest u een aantal getuigenissen of delen eruit, in hun originele versie.

Download het volledige rapport van de commissie-Adriaenssens (pdf)

---

Ik werd vanaf mijn 13 jaar tot ongeveer mijn 16 jaar door de leraar godsdienst, A misbruikt. (...) Ik was in elk geval nog onvolgroeid en droeg hem mee in mijn kinderlijk lichaam en nu nog steeds in mijn volwassen geworden vrouwenlichaam. Op de speelplaats verzocht hij mij meestal met een speciale blik mee te komen. Wij gingen dan in de buurt 'wandelen' tijdens de pauzes. Hand in hand, zoenend en opwindende strelingenOok regelde hij dat ik in een werkgroepje zat, buiten de schooluren, dat zich bezighield met alternatieve misvieringen bij de congregatie A te xxxx. Op deze manier creëerde hij meer mogelijkheden om mij te ontmoeten. Hij bracht mij ook vaak naar huis in zijn rode geit, met steeds een tussenstop ergens in een dreef kort bij mijn ouderlijk huis.

Daar, de herinnering aan zijn geur, aan zijn handen in mijn hals en aan mijn lichaam, aan mijn handen over zijn gezwollen penis in de wit-zwart geruite broek, zijn opgewonden kussen met de irriterende stoppelbaard, mijn mond rood en geïrriteerd. (...)

Volgens mij zijn er indertijd ook zeker leraren geweest die het hebben opgemerkt. Er werd toen niets gecommuniceerd over wat zich afspeelde. Enkele opmerkelijke herinneringen, die misschien aangeven dat het moet gezien of geweten zijn: Meneer B (leraar Duits) heeft ooit 'iets' tegen mijn vader in de oudervereniging gezegd. Op zijn beurt nam mijn vader mij eens 2 minuten apart in de auto en zei 'op te passen voor de A en er toch niet teveel mee om te gaan'. That was it. (...)

Ik ben nu bijna 50 jaar, nog steeds durf ik vroegere klasgenoten niet te ontmoeten. (...) Ik worstel nog steeds met de gevolgen van dit seksueel misbruik, het voelt aan als eindeloos strijden. (...) Ik haak geregeld af in mijn huidig leven. Ik ben nu voor de vierde keer in therapie om deze zaken een plaats te kunnen geven in mijn leven. (...) Ik werk en zwoeg aan mezelf, om te leven, te mogen leven van mezelf. Mijn therapeut werkt en steunt mij op een buitengewoon degelijke en zorgzame wijze.

Ik moest mijn 6e Latijnse dubbelen omdat ik een te grote speelvogel was... In dat jaar ging mijn moeder buitenshuis werken en vroeg zij A of hij mij niet wilde helpen met Latijn... Ik mocht 's middags bij hem komen 'eten'... Het begon met een kus bij het binnenkomen, maar dat vond ik niet abnormaal omdat hij dicht bij ons stond; na het eten begon het strelen en kwam hij seksueel klaar, haast elke dag; gelukkig heeft hij me nooit verkracht.

Nachtronde: lawaai op de kamers, hij komt binnen, pikt er mij willekeurig uit en neemt me mee naar de toiletten waar hij me als straf verplicht te pompen. Hij gaat verder met zijn ronde en ik doe mijn oefeningen en wanneer hij terugkeert, bekijkt hij me en zegt me dat hij niet gelooft dat ik de hele tijd heb gepompt. Hij wil bewijzen zien, wil eens voelen of ik wel genoeg zweet. Hij betast me (mijn armen, mijn lijfje, ...) en zegt dat ik lieg, dat ik niets heb gedaan, en verplicht me verder te pompen, waarna hij terug op nachtronde gaat.

Na een tijdje keert hij terug en opnieuw is er die lichamelijke controle om te checken of ik wel genoeg zweet.

Op datzelfde kamp, 's morgens, opstaan en wassen voor je gaat eten. Wassen aan de lavabo's. Om je goed te kunnen wassen draag je alleen een onderbroek, je handhoek hang je op in die onderbroek. Ook hier weer controles. Komt naar mij toe, zegt dat mijn onderbroek veel te hoog hangt, dat ik me op die manier helemaal niet goed kan wassen: veel te veel plekken zullen ongewassen blijven. Die onderbroek moet lager, zo zegt hij, en hij neemt mijn onderbroek vast en trekt die naar beneden tot op een heel alarmerende hoogte, een hoogte waarop ik inwendig in paniek sla en hem op zijn handen wil slaan of zo ... maar dat doe ik niet want je slaat toch de persoon niet die gezag op je uitoefent, je slaat zeker geen geestelijke, zeker geen geestelijke die deel uitmaakt van je schoolgemeenschap: mijn vader was heel katholiek, hij zou die schande niet overleven dat zijn zoon een pater of broeder zou geslagen hebben. Zo veel redenen om niet te slaan en alleen maar te hopen, te bidden, dat hij ALSTUBLIEFT die broek niet lager zou trekken. Ik voelde me naakt, ook al was ik het niet.

Ik herinner mij dat een leidster mij uit de groep met spelende kinderen kwam halen om met haar mee te gaan. Vreemd genoeg zeiden mijn leidsters daar nooit iets van. Zij nam mij mee het gebouw in, naar een kamer waar de kapelaan A zat te wachten. Hij begon zijn ritueel altijd hetzelfde. Eerst moest ik mijn schoenen en sokken uitdoen en begon hij mijn voeten te betasten. Daarna moest ik mij helemaal uitkleden en betaste hij mijn geslachtsdelen. Dan moest ik met mijn gezicht tegen de muur gaan staan en deed hij het aller pijnlijkste dat ik ooit in mijn leven heb meegemaakt, de penetratie. Daarna moest ik soms een drankje uit een soeplepel opdrinken. Ik weet niet wat dat was, misschien om sneller te vergeten.

Als het gedaan was waren de activiteiten meestal gedaan. Ik herinner mij nog dat ik zo veel pijn had dat ik niet meer goed kon wandelen. De andere kinderen, die op hun ouders waren aan het wachten, lachten mij allemaal uit omdat ik zo raar wandelde, een zware vernedering voor mij. Als ik het lange grasveld had overgestoken om in de wagen van mijn ouders te stappen, deed het zitten gaan veel pijn. Maar eens als ik stilzat leek de pijn weg te gaan en was ik heel blij van terug bij mijn ouders te zijn.

Ik was toen 4 en 5 jaar.

Ik spoel nog altijd de binnenkant van mijn neus met zeep op het einde van de dag als ik een kathedraal of zelfs een oude school binnenga. Maar ik raak de geur nooit kwijt.

Deze priester kwam bovendien regelmatig ook bij mij aan huis waar mijn moeder (weduwe want mijn vader was in 1944 overleden) zijn kleren waste.

Tijdens de avondstudie werd ik regelmatig door de prefect (eenmaal per veertien dagen) geroepen om naar de privé kamer te gaan van deze priester waar ik dan hem seksueel oraal moest bevredigen. Als het niet snel genoeg ging sloeg hij mij met een ijzeren liniaal hard op mijn hoofd totdat hij uiteindelijk klaarkwam en ik al dat sperma moest doorslikken.

Uiteindelijk, toen ik veertien werd, heb ik me losgemaakt van die man. Op een wel heel krachtdadige manier. Op een moment dat ik alweer naakt op zijn schoot moest komen zitten ( ik voelde zijn stijf gespannen penis door zijn ' soutane ' door ) lag een brandende sigaar in de asbak voor hem. Ik heb die sigaar met het brandende uiteinde in zijn gezicht geduwd. Hij gilde van pijn, en ik kon weglopen.

Even terug in de tijd: jaren vijftig. De wekelijkse wasbeurt was `n teil op de kachel en alle drie na mekaar erin, `t water gecamoufleerd met wat badzout. Mijn moeder, liever lui dan moe, had de oplossing: naar het badhuis van de fraters, eerst mijn oudste broers (5 en 6 jaar ouder), later ik.

En ik mocht in `t ligbad in de plaats van de douches. Frater A stelde voor om mijn rug te wassen. Dat werd even later al meer met vooral veel aandacht voor de geslachtsdelen en de vraag of ik al eens last had van moeilijke ontlasting. Had ik niet, maar moest toch maar onderhouden worden vond A. Dat werd opgelost met `n klisteerspuit met zo`n bolletje erop. Er werd nooit iets ingespoten, alleen maar op en af. En altijd na `n tijdje moest A even weg en bij terugkomst was de aandacht ineens flink bekoeld. Dat is zo `n hele tijd doorgegaan en het begon me de keel uit te hangen. Mijn leerprestatie, altijd primus van de klas, ging zienderogen achteruit en ik liep weg van huis en school.

Mijn peetoom (politieagent) is me gaan zoeken en vinden.

Met mijn oudste broer had ik `n prima relatie, mede omdat hij `n erge vorm van hazenlip had (wij noemden dat `n 'wolfsmond') waarmee ie nogal gepest werd. Aan hem heb ik alles verteld en hij is meteen naar de fraters vertrokken. Met wie hij gepraat heeft weet ik niet, maar vanaf dat moment liep het allemaal anders.

Hoewel `n verwijtende blik van A altijd mijn deel was. Gelukkig kregen we iets later thuis `n eigen badkamer. Ik had `n sterk vermoeden dat mijn oudste broer ook `n slechte ervaring met de fraters heeft gehad. Ik heb `t hem helaas nooit gevraagd en kan het ook niet meer vragen vanwege overleden.

(...)

Ik werd dus weer beste leerling van de klas, ook mede door inzet van Frater B die mij constant motiveerde. Iets wat ik nodig had....ik vermoed dat ik toen `n vorm van ADHD had, alleen noemden ze dat toen 'hij kan niet stil zitten'.

Na de lagere school moest ik naar het xxxx college. Van diverse kanten had ik al gehoord dat er daar ook iemand rondliep die niet met zijn fikken van kinderen kon afblijven. Ik heb toen hemel en aarde bewogen om naar het Atheneum te mogen en heb dat dan ook klaargespeeld. Helaas was de discipline daar nul komma nul en dus moest het fout lopen. Als ik alles achteraf bekijk is daar eigenlijk de rest van mijn leven bepaald. Te danken aan die A.

Met bevende hand neem ik uiteindelijk toch de pen ter hand en ja, waar begin je met zoiets en tot wie richt ik me nu eigenlijk?? Wat schrijf ik en wat niet? Ziehier een stuntelige poging van een slachtoffer nr.

Ben zelf nooit gedwongen geweest tot bepaalde handelingen of ontmoetingen, maar alles verliep van een gewone ontmoeting, geheel onschuldig, naar tederheid, liefkozing, je kreeg aandacht, een luisterend oor,

Die abt heb ik voor het eerst ontmoet in een klooster xxxx in xxxx. Hij was daar op rust. Die blik van hem toen en met die dikke sigaar in zijn mond, zal ik nooit vergeten, nu na 30 jaar nog niet. (ik heb hem 19 jaar lang gekend) Later zei hij me: t was liefde op t eerste gezicht!

Hij gaf me t gevoel dat ik er terecht kon met m'n verhaal: hij voelde aan dat ik 'zwak' was, een makkelijke prooi, hij straalde rust uit, een luisterend oor Nu achteraf besef ik dat hij eigenlijk NOOIT geluisterd heeft naar de woorden die ik zei, maar hij hoorde een zwak, weemoedig stemmetje en al vrij vlug heeft hij hier misbruik van gemaakt, hoorde mijn kreet niet, maar hoorde hij alleen zijn eigen verlangens.

Ik was ondertussen op internaat en 15 jaar, ik kreeg brieven van hem en hij noemde onze relatie: vader-kind relatie. Alles hield hij bij van data en gebeurtenissen; zo o.a. beschreef hij onze '10e verjaardag die dag'. 10 jaar was hij al n°1 schreef hij. Na 't internaat ging ik op kot in xxxx en kreeg er een relatie met een jongen. De abt was kwaad en ik hoorde hem een tijdje niet meer.

Die relatie met die jongen duurde 3 jaar. Intussen hoorde ik de abt soms terug, dat hij me miste en dat hij me wou zien. Ik was zijn wekker zei hij: 's morgens werd hij met mij wakker, en 's avonds ging hij zo weer slapen. Hij was dolgelukkig als die relatie met die jongen gedaan was, dan was hij weer terug n° 1 zei hij. Hij schreef me minstens 1x/week en af en toe kwam hij met de trein naar xxxx. Ondertussen was hij al lang in de abdij van xxxx.

Soms ging ik naar xxxx, mijn vader bracht me dan voor enkele uurtjes. De abt vroeg me steeds wanneer ik nu eens een rokje ging aandoen. Ik heb er nooit een gedragen en nu nog niet. Hijzelf heeft nooit een onderbroek aan gehad onder zijn pij. We zaten dan daar; hij bij mij te knuffelen, steeds troostend, strelend Mijn ouders wisten helemaal niets van de toestanden en vonden 't goed dat wij elkaar kenden; elk jaar bij Kerstmis schreven ze elkaar een kaartje. Ze zagen er geen kwaad in. Wanneer ik dan ook op kot zat en hij kwam, op dat bed, knuffelen, kusjes, strelen, Ik hoor nog die adem, die zucht,

Na die 3 jaar verpleging die ik er studeerde, woonde ik alleen en ging werken. Elke dag, elke morgen om 05.30u als ik moest opstaan, telefoneerde hij me en wanneer ik gedaan had met werken, belde hij me weer op. Zo 2x/dag belde hij. Hij wist 'alles' van mij; hij bevroeg me altijd: hoe moet je morgen werken of wat ga je doen, wat doe je nu? Wat heb je aan, welke onderbroek, welke kleur en met welke tekening op? Hij wist perfect wanneer ik mijn regels had, alles wist hij. Elke dag hoopte hij op post van mij, hij beschreef hoe hij verlangde naar me, hoe hij me miste. Hij stuurde schaamhaar tussen z'n brieven op, Dit alles heeft 19 jaar in totaal geduurd.

Ik ben slachtoffer (1944) uit xxxx en heb lang geaarzeld of ik zou mailen daar alles zo lang geleden is. Namelijk werd ik meermaals misbruikt midden de jaren 50 in het xxxx college te xxxx door E.H.A. Ik zong mee in zijn jongenskoor en was waarschijnlijk zijn lieveling. Ik moest blijven na de studie omdat ik zogezegd gebabbeld had, wat een uitvlucht was. Op zijn kamer moest ik met mijn handen onder zijn lange rok en mijn handen plakten van zijn sperma.....toen wist ik nog niet eens wat sperma was......vies!!!!!!

Hij had macht over mij en bedreigde mij door mij bang te maken. Op een keer had ik waarschijnlijk van de schrik mijn boekentasje vergeten op zijn kamer en toen ik (door zijn handelingen) veel te laat thuis kwam zat hij reeds bij mijn ouders thuis en had hen wijsgemaakt dat hij mijn boekentasje gevonden had aan de vijver in het park en daardoor dachten mijn ouders dat ik nog gaan spelen was in het park waardoor ik nog een pak rammel kreeg van mijn vader.....dit alles door de schuld van die smeerlap.

Door die pijnlijke herinneringen ben ik het laatste greintje geloof verloren en krijg ik het al gans mijn leven aan mijn maag als ik priesters zie!! Af en toe 'ruik' ik nog die priester waardoor ik kotsmisselijk word. Hij leeft nog in xxxx en heb hem meermaals met zijn fiets tegengekomen waardoor steeds weer die wonde opengereten werd. Ik denk dat hij nu bijna 90 jaar moet zijn.

Wie op de vakken Latijn en Nederlands slechte punten haalde op een overhoring, moest {dbcomma}s avonds op zijn kamer komen om de overhoring op nieuw te doen.... Bijna iedere avond was er een slachtoffer dat naar zijn kamer moest komen om seksuele (mis)handelingen te ondergaan. Je werd best niet verkouden, want dat was voor hem een aanleiding om je van boven tot onder in te smeren met Vicks. Toen we na enkele jaren op een eigen kamer lagen, kwam hij zonder kloppen binnen (ook al was je licht al uit) en begon met zijn handen onder de lakens je lichaam te betasten. Of hij nam je hand en wreef ermee over zijn stijve penis. Tegenpruttelen werd door niet veel kinderen gedaan, want hij had veel macht.

Als 17- 18-jarigen hebben we het misbruik schriftelijk gemeld aan de toenmalige directeur, pater B (een zeer goed mens trouwens). Deze wist van niets, was ten zeerste geschrokken. Pater A is toen met onmiddellijke ingang overgeplaatst naar xxxx (een meisjesschool denk ik).

Het gebeurde tijdens het schooljaar 1970 - 1971 in het toenmalige xxxx college in xxxx. Omdat ik zwak was in wiskunde moest ik bijles nemen op de kamer van pater B. De deur ging op slot en moest als dertienjarige knaap op zijn schoot gaan zitten. Hij stelde heel rare vragen en van de bijles kwam niet veel aan de orde. Ondertussen bepotelde hij mij en ging onder mijn kleren op zoek naar mijn geslachtdelen. Omdat ik dit ervoer als onnatuurlijk en hij dit ook merkte, heeft hij maar een beperkt aantal keren de kans gekregen van misbruik. Ik ging niet meer.

Toen ik hierover met medeleerlingen sprak en dit door collega - paters werd vernomen werd ik ontboden bij de directeur Pater C. Er werd me uitdrukkelijk gevraagd te stoppen met deze 'leugens' te vertellen en was het schooljaar daarop niet meer welkom op deze school.

In die periode verloor ik ook al mijn haar. De dokter kon geen oorzaak vinden maar nu is me duidelijk wat de reden was.

Ongeveer 30 jaar geleden werd ik seksueel misbruikt door een geestelijke. De feiten speelden zich af in de xxxx school te xxxx waar ik in het zesde leerjaar les kreeg van broeder A, lid van de congregatie A. Deze persoon was toen tevens directeur van de school en vond het nodig om me tijdens de middag af en toe mee te nemen naar het klooster in xxxx om 'klusjes op te knappen'.

Blijkbaar hoorde masturberen, terwijl hij me volledig ontkleedde, daar ook bij... Ik kan u verzekeren dat zoiets bij een twaalfjarige een diepe wonde nalaat! Tot op de dag van vandaag kan ik nog steeds niet begrijpen dat ik op dat moment niets aan mijn ouders heb verteld. (...) Ze begrepen toen maar niet hoe het kwam dat ik elke zondagavond moest overgeven (letterlijk!)...

(...) Mijn zoontje is momenteel ook twaalf jaar. Mocht ik ooit te weten komen dat hem ook zoiets zou overkomen...Ik ging er met plezier de rest van mijn leven voor in de gevangenis zitten!

In 1965-1966 was ik leerling in de Basisschool van de congregatie A, in xxxx. In dat jaar werden er verschillende jongens van mijn leeftijd (ik was toen 6 jaar) misbruikt door de broeder directeur (broeder A?) van die tijd alsook door Broeder B, die mijn klasleraar was in 1965-1966!

Ik moest broeder B geregeld oraal bevredigen in de turnzaal. Ik werd geblinddoekt en ik wist niet echt wat er toen juist gebeurde, buiten het feit dat ik aan zijn piemel moest zuigen. Als kleine jongen, ik was amper 6, besefte ik ook niet echt wat het allemaal betekende, maar ik was wel wat bang en ik herinner mij ook de wrange smaak.

Ik bespaar u de details alhoewel de bewuste broeder niet klaarkwam in mijn mond, gelukkig maar. Trouwens zou ik dat ook niet geweten hebben wat dat klaarkomen zou betekend hebben toen!

We 'mochten' telkens met twee uitverkorenen in een groot bed en dan kwam hij tussen ons in liggen. Wat hij met het andere meisje deed weet ik niet. Hij betaste mijn borsten, kwam met zijn vinger in mij en ik moest met mijn hand zijn penis vastpakken. Dit weigerde ik maar dan sprak hij van egoïsme en toen nam hij mijn hand en legde ze ertegen.

Ik kon dat niet en ik herinner mij dat ik zijn handen in gebedshouding legde. Hij lachte mij uit en verdween even later weer naar zijn bed. Wat er intussen met zijn lijf gebeurde wist ik toen nog helemaal niet. Telkens na zo'n avond of nacht deed hij mij te biechten gaan... bij hem! Voor mij was dat zo'n pijnlijke gebeurtenis dat ik door mijn schuldbesef voor een fout waar ik niets van verstond, niet te communie durfde gaan tot... hij mij de vergiffenis gaf! En daarna... op naar de volgende 'zonde'...

Ook zijn wij eens op reis gegaan naar xxxx: allemaal in één kamer. 's Nachts 'mocht' ik weer bij hem op de gang en daar ook herinner ik mij vooral de spanning en het betasten van mijn lichaam: borsten, vagina en het indringen van zijn tong in mijn mond. Zelf ervoer ik dit helemaal niet als seksueel aangenaam. Ik bleef met pijn, onzekerheid, angst, schuld en verwarring zitten.

Ik heb dit voor het eerst in 1970 aan mijn lief, mijn huidige man, allemaal verteld. Vanaf toen pas besefte ik dat dit een duivelse manier van omgaan was.

Ik ben nu 57 jaar, geboren in 1952. Vanaf mijn vijfde tot mijn zevende jaar moest ik drie maal naar een sanatorium voor longtuberculose. Daar werd ik de drie periodes misbruikt door een priester die tegelijk ook dokter was. De feiten speelden zich af van 1957 t/m 1960 in het toenmalige sanatorium van xxxx. Ik ben daar op gruwelijke wijze misbruikt en wekelijks verkracht.

Ik herinner me ook een sadistische non (zuster A) die regelmatig getuige was van de verkrachtingen en genoot van mijn pijn. Ik ben nu reeds verschillende jaren in behandeling bij een psycholoog voor het verwerken van dit trauma.

De dokter zat met zijn hand onder mijn bloesje en streelde me vooral op de borst. Later werden de aanrakingen intiemer. Toen ik toch begon te protesteren werd hij woest. Ik wilde dit toch? Ik vond het toch leuk? Nou, hij zou me leren om van mening te veranderen. Zonder plichtplegingen trok hij mijn benen open, onderbroek uit en verkrachtte hij me. Ik heb een hele week met open benen gelopen van de pijn. Ik had ook ontzettende buikpijn.

De week daarop moest ik terug naar de dokter. Ook toen heeft hij me verkracht. Later werden de verkrachtingen nog zwaarder. Er was een non met sadistische instellingen. Zij kwam me steeds uit de slaapzaal of klas halen om naar de dokter te gaan. Dat ik gilde en schreeuwde deerde haar niet. Ze trok me gewoon aan mijn lange haar over de grond richting dokter. Daar was zij heel vaak getuige en medespeelster bij de verkrachtingen. Ik ben verkracht in elke lichaamsopening. Vaak op heel brutale wijze.

Toen ik op een gegeven ogenblik de dokter moest afzuigen beet ik zo hard ik kon in zijn penis. Bloed en een afgrijselijke gil van de dokter. Maar daarna heeft hij me alle hoeken van de behandelkamer laten zien. Ik was beurs geslagen. Bont en blauw met kneuzingen over mijn hele lichaam. Het kan niet dat geen enkele andere non dat niet gezien heeft. Zij moeten geweten hebben van de handelingen van de dokter, maar verkozen te doen alsof er niets aan de hand was.

Ik wil graag getuigen voor de Commissie. Ook openbaar als het moet. De dokter is waarschijnlijk heel oud of overleden. Hij was in mijn kinderogen (5 à 7 jaar) heel oud. Dus ik vermoed ergens in de dertig of veertig. Aangezien alles zich afspeelde van 1957 t/m 1960 vermoed ik dat aanklagen geen zin meer heeft. De naam van de dokter herinner ik me omdat ik op mijn 5 jaar kon lezen. Hij heette B. De naam is ook vooral blijven hangen omdat ik een oudere broer heb die ook zo heet. Maar één letter meer.

Het moet gebeurd zijn tijdens een vakantieperiode, allicht tijdens de grote vakantie. Ik herinner me dat het mooi weer was. Leerlingen waren er niet en vrijwel alle paters waren afwezig. Het kan best zijn dat er verder geen mensen aanwezig waren op dat moment in het college! Om de één of andere reden was ik uitgenodigd door pater C. Ik weet niet welke smoes hij heeft verzonnen, maar mijn ouders zullen geen bezwaar gehad hebben tegen deze uitstap. (...) Daar in een droge greppel achter de voetbalterreinen zijn we gaan zitten, enigszins verdekt opgesteld. De pater is mijn kruis beginnen te betasten, mijn broek is naar beneden gegaan en hij is beginnen potelen aan mijn geslacht.

Hij begon zodanig te kneden dat ik een erectie kreeg en hij ging door tot ik klaar kwam (en hij - ik durf het met zekerheid te veronderstellen - ook!) Met een witte zakdoek reinigde hij mijn geslacht. Kort daarna zijn we teruggekeerd naar de schoolgebouwen. Op de één of andere manier ben ik terug tot mijn positieven gekomen, want ik ben toen zonder ongelukken naar huis gereden met mijn fiets. Ik had het gevoel dat er iets zeer onfris was gebeurd. Ik was beschaamd dat ik dit allemaal had laten gebeuren.

Achteraf heb ik het besef gekregen dat heel deze affaire door de pater was opgezet en dat ik hoe dan ook in zijn val zou zijn gelopen. Ik was vast van plan me dit geen tweede keer te laten overkomen.

Als echtgenoot van het slachtoffer ondervond ik vrij vlug dat alles wat het slachtoffer meegemaakt had, haar verhinderde om een normaal huwelijksleven te beleven met haar echtgenoot. Er zijn al verscheidene 'therapieën' gevolgd, de één al duurder dan de andere. Sedert 2000 leven we in feite als zus en broer. Ik wil er onmiddellijk aan toevoegen dat ik er het graag voor over heb. Ik weet niet of het slachtoffer er nog mee naar buiten wil, kan, komen, maar ik wil dit toch even melden.

E.H. A was stichter en bezieler van een jeugdkoor en een jeugdensemble. Van beide was ik lid. (...) Op kamp met het jeugdkoor, had hij vooral zin om foto's te nemen tijdens de zogenaamde 'waterspelen', je kan je al voorstellen: iedereen in zwembroek of badpak. Als kind zag je hierin geen graten, tot hij op een gegeven moment 's nachts met een zaklantaarn in de hand, de lakens van mijn bed lostrok en onder de lakens keek.

Dit was een eerste teken van iets dat ik toen niet logisch vond. (...) Toen ik eens op een woensdag werd vastgebonden aan een tafel om zogezegd enkele foto's van me te nemen, ben ik niet meer terug gegaan. Intussen waren we al een paar jaar verder. Na genoeg te roepen en schreeuwen liet hij me toen los.

Later werd ik in het middelbaar aangesproken door de gerechtelijke politie. Blijkbaar had hij een nieuw slachtoffer of zo die wel de politie inlichtte. Ikzelf durfde toen niet spreken, want bij mij thuis geloofden ze me toch niet. Zo'n brave vent...

De priester werd overgeplaatst naar xxxx en mocht geen contact meer hebben noch met het koor en het orkest. (...) Ikzelf bleef echter met de problemen achter. Ik heb intussen enkele psychiaters gesproken en kamp nu nog altijd hierdoor met een identiteitscrisis. Ik wilde geen jongen meer zijn, denkende dat ik zo van mijn probleem zou afgeraken. Ik ben zelfs naar het UZ xxxx geweest om daar met psychiaters te spreken. (...) Gelukkig heb ik een begripvolle vrouw, die hierin kan meegaan, maar naar mijn kinderen toe heb ik steeds de angst dat dit vroeg of laat ook met hen gebeurt.

Hij, de pastoor, trekt mij tegen zich aan, ik sta links van hem. Zijn grote linkerhand rond mijn schouders. Hij trekt mij dichter tegen zich aan, begint over mijn rug te wrijven, terwijl hij blijft herhalen hoe blij hij is dat ik vandaag gekomen ben om de mis te dienen. Zijn greep voelt heel raar aan, drift, geen gewone vriendelijke omhelzing. Hij wrijft herhaaldelijk over en weer op mijn rug, waarna hij met zijn hand steeds lager gaat. In mijn broek glijdt, in mijn onderbroek, met zijn grote hand over mijn billen wrijft en tussen mijn bilspleet en onder het repetitief herhalen van de zelfde zin 'ik ben zo blij dat gij vandaag hier zijt.'

Ik ben volledig in de war. Ik weet niet meer wie dit heeft afgebroken. Ik? Hij, uit angst voor het binnen komen van een tweede misdienaar? (ik weet zelfs niet of er een tweede was, in die tijd meestal wel want wij waren met veel misdienaren) Ik heb de mis nog gediend. (...)

Het resultaat. Ik ben totaal de in de war, hij, de pastoor doet een seksuele daad met mij. Seks, het grootste verbod voor mij, iets wat totaal niet in het kader past van alles dat ik tot dan ken en waar ik in geloof. Een seksuele daad door de hoogste vertegenwoordiger van Jezus, van 't geloof waar ik tot die dag zo van doordrongen ben. (...) Heel dit voorval heeft een grote stempel op mijn leven gedrukt. Het feit dat ik er toen met niemand echt kon over praten, het een plaats geven, als zo iets al kan op jonge leeftijd.

Het feit dat mijn ouders dit eigenlijk oogluikend hebben toe gestaan zonder dat A voor zijn verantwoordelijk werd gesteld. (Andere slachtoffers?) Mijn moeilijkheden rond seksualiteit die een heel stuk van mijn leven hebben beïnvloed. Zo van: 'Het mag niet het is iets slechts maar de pastoor, geëxciteerd, zit wel met zijn grote hand in mijn onderbroek.'

Ik werd van mijn 12 tot mijn 14 jaar misbruikt door een pater van de xxxx school in xxxx die tevens een huisvriend was van mijn ouders. Die zaak heeft mijn verdere leven bepaald maar dan in de slechte richting. Eigenlijk heb ik maar één vraag, hoe moet ik daar mee leven. Ik word dit jaar 58 jaar en ik zit hier te wenen voor mijn pc.

Als oud-leerling en slachtoffer vind ik het mijn plicht U te wijzen op het feit dat er in het verleden door sommige paters wel erg letterlijk werd omgegaan met 'De regel van Sint-Benedictus' - het stukje over 'DE LIEFDE'.

Talrijke jongens werden seksueel misbruikt door Dom A, Dom B, Dom C en ook Dom D werd vernoemd, maar dit kan ik niet bevestigen. (...) Het gevolg dat jongens door sommige paters als lustobject werden gebruikt, was dat sommigen onder hen zelf dader werden. Anderen dan weer gaan nu nog steeds gebukt onder dit trauma . (...)

Wist u dat X in 1986 om die reden zelfmoord heeft gepleegd? Vooral verschrikkelijk voor zijn zus die haar broer zo moest verliezen. Zelf ben ik slachtoffer geworden van medeleerlingen die zelf dader werden... Ik heb er op dit ogenblik jaren van intensieve therapie op zitten en nog steeds ben ik in wekelijkse therapie...Nu nog is een normale seksuele beleving onmogelijk. Ze hebben mijn puberteit afgepakt.

Ik was toen het begon een kind en was helemaal nog niet met seks bezig...Van de ene op de andere dag was ik volwassen...Signalen heb ik genoeg gegeven...van 76% naar 52%. Ook mijn ouders gaan dus zeker niet vrijuit. Ook ik heb zelfmoordplannen gehad...Lichamelijk heb ik ingrepen moeten ondergaan, blijkbaar heb ik een plasfobie ontwikkeld...ik kon onmogelijk nog plassen, lichamelijk was er echter niks mis... (...) In januari en februari dit jaar heb ik om die reden enkele ziekenhuisopnames en 2 operaties moeten ondergaan, anders moest ik mezelf minsten 4X per dag blijven sonderen.

Tot mijn vijftien jaar, was ik een onbezorgd vrolijk kind dat opgroeide in een beschermd warm nest. En dan opende ik de deur voor Eerwaarde Heer A, leraar aan xxxx van xxxx. Hij was een vriend van mijn tante, woonde ook in xxxx en kwam koffie drinken. Ik liet hem in de woonkamer met de boodschap dat mijn mama elk moment thuis zou komen.

Toen hij besefte dat ik alleen was, trok hij mij plots tegen zich aan, friemelend en frutselend onder mijn kleren. Hij heeft mijn borsten betast, prevelend dat hij van grote borsten hield, zat met zijn handen onder mijn rok en wilde me kussen. Nooit zal ik de stank van zijn soutane vergeten, de begerige handen van een oude stinkende man, het koortsig zoeken van zijn mond om mij te kussen.

De verbijstering en het gevoel van onmacht blijven in mijn herinnering gegrift. Ik stond stokstijf, totaal verlamd van angst. Wel heb ik mijn mond halsstarrig toe geperst. Het enige wat ik kon opbrengen. Mijn moeder kwam thuis, waarna ik naar boven ben gevlucht. Uren heb ik in bad gelegen om de stank van mij af te spoelen. (...)

Nu ben ik 57 jaar oud en weet dat dit voorval mijn verdere leven heeft bepaald. Als opgroeiend meisje was ik ervan overtuigd dat, als mijn lief mij naakt zou zien, hij wel zou vluchten. Ik was dan ook dolgelukkig dat iemand mij toch wilde.

Al vlug was het duidelijk dat mijn man zelf enorm veel problemen had. Vijfentwintig jaar heb ik het volgehouden. Mijn man is een superintelligent maar psychisch ziek man, die niet kan leven. Hij is alcoholist en na zijn derde zelfmoordpoging kon ik het niet meer opbrengen met hem verder in angst te leven. Met behulp van een psychologe (in totaal 11 jaar therapie) vond ik de moed om weg te gaan, wetende dat ik toch ook recht heb op een eigen leven. (...)

Ik ben nu relatief gelukkig in mijn klein huisje, heb twee fantastische dochters, goede schoonzoons en twee kleinkinderen. Ze zeggen dat ze nu een nieuwe thuis hebben gekregen waar ze wel terecht kunnen. Dat maakt me blij.

Mijn vertrouwen is door alles wat ik heb meegemaakt echter wel enorm geschonden. Het gevoel lelijk te zijn blijft ook hardnekkig hangen. Ergens snak ik nog naar armen om me heen, maar durf geen man nog te vertrouwen. Ik wil me niet meer altijd schuldig voelen.

Ik weet niet wanneer juist, in het 4e, 5e, 6e studiejaar moest ik naar xxxx kamp. (...) Ik vermoed dat mijn moeder op de 'medische fiche' meldde dat ik mogelijks bed plaste, ik deed dat normaal niet meer sinds mijn 1e of 2e studiejaar, maar voor zekerheid denk ik dat mijn moeder vroeg om mij rond 24(?) uur te laten plassen.

Ik sliep, maar plotseling werd ik wakker met een hand in mijn broek die mijn piemel uitvoering betastte, gepaard gaande met hevige pijn. Daarna moest ik gaan plassen, en was de toenmalige proost zo vriendelijk mijn piemel vast te houden.

Na enkele keren zelfde ritueel, bleef ik wakker, en zorgde ik ervoor dat ik opsprong van zodra de 'controle' afkwam. Ik denk dat ik dan geen gemakkelijk, gewillig slachtoffer meer was en men niet meer langs kwam, ik durfde niet meer in te slapen, de angst om wakker te worden met een hand in mijn broek met die pijn Ik herinner me de vele uren dat ik meer dan doodmoe mijn ogen openhield, om tijdig kunnen op te springen, en te lopen naar toilet voor de proost mij kwam helpen.

Om een lang verhaal kort te maken kwam hij 's avonds op m'n kamer en naast me liggen aanvankelijk wat babbelen... en toen begon hij me te bepotelen, en stribbelde ik eerst wat tegen maar hij deed het af als heel normaal en ik moest hem ook betasten (hij nam m'n hand en bracht die naar z'n geslachtsdeel - inmiddels was z'n gulp al open). Hij zette me onder druk als zijnde dat ik mee moest werken of hij zou nog aardig wat kunnen in de weg leggen voor me (wat, weet ik nog steeds niet). Ik werd verplicht al die dagen hem 's avonds oraal te bevredigen tot het einde toe, spijts hij merkte dat ik ervan moest kokhalzen en dan nog drukte hij m'n hoofd steeds omlaag met het bevel verder te doen! Dit herhaalde hij elke avond.

Het misbruik waarvan ik het slachtoffer ben geweest moet zich ergens rond de jaren 1950 situeren. Ik was met andere woorden 10-11 jaar. Ik ben misbruikt door de klastitularis van de 6e Latijnse, pater A., gedurende ongeveer anderhalf jaar met een gemiddelde frequentie van 1 à 2 keer per week. Het misbruik gebeurde op de kamer van A, waar ik voor de wekelijkse biecht naar toe moest komen. Om mij te belonen voor mijn 'inschikkelijkheid' kreeg ik altijd wat extra punten op mijn rapport en soms kreeg ik ook enkele tropische visjes voor mijn aquarium.

Mijn eerste jaar college in xxxx verliep moeilijk. Ik huilde constant, at niet en sliep niet. Ik zat hele nachten thuis op de gang te huilen. (...)

Die periode ontfermde A zich over mij. Hij vertelde mijn ouders dat ik bezeten was door de {dbcomma}duivel". Hij zette ons aan tot het opzeggen van Weesgegroetjes en Onzevaders. Maar niets hielp. (...)

Op een avond, bij A thuis, haalde hij zijn penis uit zijn broek. Hij liet zijn penis zien. Ik heb voorhuidvernauwing zei hij en God heeft mij bescherming gegeven voor verder kwaad. Ik was heel geschrokken en kon mijn verhaal aan niemand kwijt.

Later vergreep hij zich aan mij. Hij betastte mij overal en probeerde zijn tong in mijn mond te steken. Ik moest mij ontkleden. Het eindigde dat hij mij pijpte en zijn vinger in mijn anus stak. Dit heeft vele jaren aangehouden. Toen hij mij had gepijpt, slikte hij alles door en dronk achteraf een goede cognac.

Hoe het allemaal zo ver is kunnen komen, begrijp ik nog altijd niet. Hij had mij totaal in zijn macht. (...)

In 2003 werd ik op genomen in de psychiatrie met een manie. Ik werd plat gespoten! Toen wist ik nog niet wat er met mij gaande was. Ik kreeg de diagnose te horen:'manisch-depressief'. (...) Toen mijn relatie bijna op de klippen liep, dit moet in het jaar 2004 geweest zijn, dacht mijn vrouw dat ik een minnares had. Maar niets was minder waar. Mijn vrouw heeft het eruit moeten wringen. Ik heb het toch moeten vertellen over A. Haar wereld stortte in. (...) Ik heb het verteld aan mijn huisarts, mijn moeder en aan de directie van mijn school waar ik werk. Na zo vele jaren kon ik toch met mijn verhaal op de proppen te komen.

Hij verzocht me plaats te nemen en, bij gebrek aan een tweede stoel, ging ik maar op zijn bed zitten. (...) Hij begon een beetje over koetjes en kalfjes te praten maar al snel bracht hij het onderwerp op de duivel. Hij vroeg mij 'of de duivel al in mij geslopen was?'

Vermits ik geen idee had hoe en langs waar dat dan wel zou kunnen gebeurd zijn en wat daarvan de fysieke kenmerken waren, kon ik niet meer doen dan hem vragend aankijken. Dat zwijgen werkte kennelijk aanmoedigend want plots begon hij door mijn pyjamabroek mijn (op dat moment nog) piemeltje te masseren.

Compleet verrast door deze 'aanval' durfde ik mij niet te verroeren en het was alsof ik bevroor en kookte tegelijk. Mijn hele lichaam verstijfde. Met de nadruk op 'hele'.

Ik raakte in een soort paniek, mijn onderbuik reageerde met een gevoel dat ik nog nooit tevoren gekend had en het leek alsof ik moest kotsen. (...) Zijn hoofd was intussen vuurrood geworden en hij duwde mij in een soort liggende houding en stak zijn hand in mijn broek om zo gemakkelijker te kunnen verdergaan met mijn intussen niet meer piemeltje te masseren.

Hoe ik het gedaan heb weet ik niet meer, maar ik voelde dat ik elk moment écht zou kunnen gaan kotsen en ik heb mij losgerukt (leuke woordspeling, niet?) en ben recht gesprongen met de bedoeling weg te lopen. Maar van lopen was geen sprake, ik kon amper op mijn benen blijven staan. Alles werd zwart voor mijn ogen en ik voelde mezelf lijkbleek worden. Ik was drijfnat van het zweet en stond tegelijk te rillen van de kou. (...)

Wat er op dat ogenblik allemaal door mijn hoofd gespookt heeft, zal ik wel nooit meer kunnen samen puzzelen, maar de hoop om ter plaatse dood te mogen vallen was er alleszins bij. Ik schaamde me vanuit de puntjes van elk haar op mijn hoofd tot in de kleinste bloedvaatjes van mijn tenen. Dat was voor hem het moment om mij te vertellen dat het dus wel heel duidelijk was dat de duivel al bezit had genomen van mijn lichaam.

En dan mijn plechtige heilige communie. Zelfs daar aan die feesttafel, terwijl mijn vader nietsvermoedend foto's neemt en heel de familie erbij is, kan hij het niet laten om onder die feesttafel met zijn vuile fikken aan mij te zitten.

Misschien, denk ik nu, gaf dat hem de ultieme kick, te merken dat hij gewoon iedereen, zelfs zijn eigen familie, zijn eigen broer een rad voor ogen kon draaien. Ik herinner me die dag als een zeer donkere dag waarop ik me bewust ben geworden van de rampzaligheid waarin ik terechtgekomen was. Ik besefte plots hoe alleen ik stond, hoe alle waarden waar zo'n communiefeest om draait niet meer dan mooie praatjes waren. Alles was allen maar schone schijn, daarachter huisde niets dan onverschilligheid.

Ik wens mij als slachtoffer bekend te maken. Het gaat ook over een zaak van tussen mijn 13 en 16 jaar, nu ben ik 36. Ik reageer vooral omdat het gaat over een priester uit het bisdom xxxx waarvan ik nu heel sterk vermoed dat de bisschop zijn handen boven zijn hoofd hield. (...) En nu werkt hij als godsdienstleraar, priester, in een middelbare school in xxxx, xxxx (deze informatie vond ik eergisteren door google en het intypen van z'n naam) misschien nog steeds zijn doelpubliek? (...)

Het misbruik was van samen met hem douchen, masturberen, kijken naar pornofilms... Voor mij was hij toen een soort vriend want we deden ook veel goede dingen met de pluswerking, misdienarenwerking, hij kwam bij ons thuis eten... Mijn echtgenote weet het al een lange tijd en nu vrijdag heb ik ook mijn ouders op de hoogte gebracht verder heb ik het nog niemand anders verteld.

Nu nog barst ik soms in tranen uit als ik over seksueel misbruik hoor. (...) Maar ik ben wel fier op mezelf... ik heb mijn eigen kinderen niet misbruikt (alhoewel het erg nabij zat moet ik zeggen), ben niet gewelddadig tegen mijn vrouw geweest, ben niet in de delinquentie gegaan (alhoewel ik wel goed op weg was). (...) Kortom, ik heb mijn verantwoordelijkheid genomen. Ben in therapie geweest en heb ze helemaal zelf betaald. M.a.w. ik heb de vuiligheid en de machtsspelletjes die ik over me heb gekregen niet doorgegeven aan anderen, maar ze zelf uitgeklaard.

Op een dag, na schooltijd, nodigde prefect A me vriendelijk uit om eens wat te praten over mijn toekomstplannen, de studies en de toestand thuis. (...) Het werd een gezellige babbel over wat ik later wilde worden, het gezin, mijn moeder, mijn broers, de scouts, de school, enz. Er werd een afspraak gemaakt dat ik op regelmatige basis bij hem langs zou komen om te horen hoe ik het stelde. Na twee, drie keer groeide er een zekere vertrouwensband. (...)

Ik was een kind dat hopeloos op zoek was naar een vaderfiguur met wie ik mijn jeugdige levensperikelen kon delen. (...) Op een keer vroeg hij me mijn broek uit te doen en voor hem te gaan staan. Hij moedigde mij aan met sussende woorden in de zin van: 'wees niet bang', 'geef je maar over in vertrouwen', 'er zal je niets gebeuren'. En ik geloofde en vertrouwde hem. Ik deed dus wat hij me vroeg. Hij vroeg me ook om wat rond te wandelen in zijn kamer, terwijl hij vanuit zijn zetel naar mij keek. (...)

Een volgende keer ging hij nog verder. Na wat praten over koetjes en kalfjes vroeg hij me om mijn broek uit te trekken en naakt voor hem te komen staan. Hij zat in zijn zetel. 'We gaan nu een stapje verder. Wat ik nu ga doen', zo zei hij, 'kan misschien een beetje pijn doen, maar bijt op je tanden. Ik ga je moed testen. Ik zal je schaamhaar van bovenaf tot aan je penis uittrekken'en hij wees met zijn wijsvinger het stuk aan dat hij wilde uittrekken.

Hij zei: 'Ontspan je. Het is zo voorbij'. Ik klemde mijn tanden op elkaar en zag hoe hij met zijn lange vingers mijn schaamhaar met plukken uittrok. Drie, vier, vijf keer rukte hij het uit mijn vel, tot aan mijn peniswortel. Bij elke ruk voelde ik een pijnscheut. 'Zo', zei hij na afloop, 'je bent moedig geweest. Het is goed voor vandaag. Kleed je maar weer terug aan'.

Toen ik me bukte om mijn kleren op te rapen en terug aan te trekken voelde ik hoe hij grijnslachend naar me keek en voelde me diep beschaamd. Ik herinner me vaag (maar weet het niet exact meer) dat ik kwaad op zijn kamerdeur toestapte, zei dat ik nooit meer zou terugkomen, de deur achter me dichtgooide en met grote, haastige passen door de lange, donkere gang beende, meer verlaten, moederziel alleen en radelozer dan ooit.

In de historie van misdadig misbruik van kinderen vergeet men een categorie van jongens, nl. zij die 'weigerden'!

Misschien zal het je verwonderen maar het is zo! Toen ik in 1953 naar de middelbare school ging van congregatie A (Het xxxx instituut xxxx) had broeder A direct gezien (tijdens het aantrekken van de turnkleren in de klas zelf) wie er nog geen onderbroekje droeg (arme kinderen van de buiten zoals ikzelf droegen toen nog hemden met lange slippen, alleen rijkere kinderen droegen een onderbroekje!!)

De 'heilige' broeder (goed luisteren naar de broeder, had mijn moeder gezegd!) vroeg me in 't begin van het schooljaar naar zijn lessenaar te komen om een punt van mijn huiswerk toe te lichten! Dit gebeurde toen iedereen vraagstukken moest oplossen en met het hoofd gebogen zat! Ik moest achter zijn lessenaar komen uit het zicht van de leerlingen! Plots voelde ik zijn hand in mijn broekspijp (we droegen toen nog korte broeken) Ik trok me geschrokken terug en dacht dat de heilige broeder in zijn schuif wilde grijpen en gemist had!

Hij gebood me terug dicht bij hem te gaan staan en probeerde nogmaals! Ik trok me nogmaals geschrokken opzichtig terug buiten de lessenaar! Het was een manoeuvre dat iedereen kon zien waardoor hij zich verraden voelde! Ik wist niet wat me overkwam!! We hadden geen voorlichting en wisten niets! De broeder merkte dat het niet zou 'lukken' en heeft me van dan aan af een heel jaar lang echt slecht behandeld, gepest, bespot, geslagen (echt folterend) de klas tegen mij opgemaakt dat ik een te mijden 'slecht voorbeeld' was! (...)

Zowat dertig jaar later ben ik hem gaan opzoeken! Hij was uit de orde getreden, gehuwd, 4 kinderen, schoolmeester in een dorpje tegen xxxx! Daar heb ik hem (onder vier ogen) een verhaal verteld over een jongen die naar het middelbaar toog in de stad, waar de broeder zijn hand in broek wilde steken maar de jongen niet wilde en dat hij die broeder was en ik me kwam wreken en hem zou wurgen!!

Hij was klein van postuur, ik groot, iets dat 30 jaar eerder omgekeerd was; ik was toen klein en tenger (het jaar voor ik naar het middelbaar ging had ik TBC gehad waardoor ik zeer mager was!) Hij viel op zijn knieën, waterde in zijn broek en vroeg vergiffenis en dat ik het a.u.b. niet aan zijn vrouw en kinderen zou vertellen! Ik heb hem zijn hoofd volgescholden en ik ben weggegaan! Buiten zag ik toevallig de dorpspastoor aan wie ik de historie vertelde opdat er geen pedofiele feiten zouden gebeuren in het dorpsschooltje waar hij ook iets te zeggen had!!

Wist je dat je ook zonder abonnement elke maand 3 betalende  plus-artikels kunt lezen?

Lees gratis ›

Vul je e-mailadres en wachtwoord in