BRUSSEL -- Vandaag staan de Commissie-Prodi en de euro voor een van de belangrijkste geloofwaardigheidstests uit hun bestaan: krijgt Duitsland een verwitting voor de slechte evolutie van de begroting of niet. Dat ook de Länder met de vinger worden gewezen voor het ontsporen van de begroting kan de uitweg zijn.
Omdat hun begrotingstekort dit jaar dicht bij de maximumgrens van 3 procent van het bbp dreigt uit te komen en volgens de Commissie zelfs kan overschrijden, stelt de verantwoordelijke commissaris Pedro Solbes voor om de twee landen een verwittiging te geven, inbegrepen de aanbeveling om hun beleid bij te sturen.
Gisteravond hebben de kabinetschefs het advies van Solbes opnieuw besproken, voor de zoveelste keer, en het bleek vast te staan dat de meesten het advies van Solbes steunen, zeker wat Portugal betreft. Het oplopende tekort van Portugal blijkt immers niet alleen te wijten te zijn aan de tegenvallende conjunctuur, maar ook aan beleidsmaatregelen.
Voor Duitsland liggen de zaken heel wat minder duidelijk. De Duitse commissarissen Gunter Verheugen en Michaele Schreyer doen er alles aan om een verwitting te vermijden. De Portugese commissaris Antonio Vittorino steunt hen opdat de aftredende Portugese sociaal-democratische regering vlak voor de verkiezingen, de politieke blamage van een verwittiging zou ontlopen.
Argument
Hun argument is dat een verwitting niet nodig is omdat er in het advies ook staat dat de regeringen maatregelen hebben genomen. Ze moeten ze alleen uitvoeren. Bovendien is de conjunctuur de belangrijkste oorzaak en zou, om politieke redenen, een verwittiging contraproductief zijn omdat de maatregelen dan hun geloofwaardigheid verliezen.
Het kabinet-Prodi is met steun van de meerderheid van de commissarissen, gewonnen voor het behoud van het advies van Solbes, inclusief verwittiging. Prodi vindt dat de geloofwaardigheid van de analyses van de diensten van Solbes niet in twijfel getrokken mogen worden. Maar Prodi wijst er vooral op dat de geloofwaardigheid van het EU-stabiliteitspact in zijn geheel op het spel staat. Duitsland is een groot land dat destijds zelf hard pleitte voor streng EU-toezicht op de begrotingen. Vorig jaar kreeg klein EU-land Ierland wel al een verwitting aangesmeerd.
Een politiek belangrijke factor in het advies over Duitsland is dat er ook op de rol van de Länder wordt gewezen bij het beheer van de overheidsfinanciën. Dat kan het advies van Solbes politiek verteerbaar maken voor de federale regering van kanselier Schröder, heet het in Commissiekringen. Met die passage komt immers ook zijn tegenkandidaat bij de verkiezingen van september, Edmund Stoiber, onder vuur. Stoiber is minister-president van Beieren.
De kabinetschefs lieten het eindoordeel aan de commissarissen over.
