Avond

  1. De tien nieuwsfeiten van de dag

    Nationale staking begint om 22 uur

    De nationale staking van de drie vakbonden komt vanavond om 22.00 uur op gang met 24 urenstakingen bij het spoor (waar een minimale dienstverlening geldt) en bij de luchtverkeersleiders. Daardoor gaat het luchtruim voor 24 uur dicht.

    Aanleiding voor de nationale staking is het mislukken van het loonoverleg voor dit en volgend jaar. De vakbonden vinden de 0,8 procent waar de lonen in de periode 2019-2020 mee mogen stijgen bovenop de index onvoldoende. De werkgevers wijzen naar de loonwet, die zegt dat die maximale marge niet mag worden overschreden.

    Woensdag wordt de nationale staking algemeen. Openbaarvervoermaatschappij De Lijn, MIVB en TEC verwachten zware hinder.

    Politie schiet man neer in Zemst

     belga

    Een 34-jarige man is neergeschoten door de politie en is aan zijn verwondingen overleden. De feiten begonnen bij de man thuis waar hij ruzie kreeg met zijn vrouw en haar verwondde. Daarop sloeg hij op de vlucht. In zijn vlucht verwondde hij drie andere mensen. Toen de politie tussenbeide wou komen, zijn er meerdere schoten gevallen. De man werd dodelijk geraakt door een politiekogel.

    Tijdens zijn vlucht was de man een Spar-supermarkt in Zemst binnengegaan, gewapend met een mes.

    Op het appartement van de man werd een afscheidsbrief gevonden. De man is bekend bij gerecht en politie, maar over welke feiten het gaat, kon in het belang van het onderzoek niet gezegd worden.

    VS vermijden nieuwe shutdown

    Republikeinse en Democratische senatoren zijn tot een principeakkoord gekomen over de begroting. Zo kan een tweede shutdown vermeden worden.

    Voor 15 februari moest er een akkoord zijn over de begroting en daarin moest tegemoetgekomen worden aan de eis van de Amerikaanse president Donald Trump om geld vrij te maken voor de bouw van een muur aan de grens met Mexico.

    Volgens de eerste berichten zou er 1,375 miljard worden vrijgemaakt voor een ‘hek’. Trump wilde 5,7 miljard voor de muur.

    Catalanen steunen ook in Brussel hun politici

    Een honderdtal Catalanen heeft aan het Brusselse Schumanplein zijn steun betuigd aan de separatistische Catalaanse politici die terechtstaan voor het Spaanse Hooggerechtshof in Madrid. De manifestanten eisen hun onmiddellijke vrijlating.

    ‘Deze rechtszaak is een schande voor Spanje en voor heel Europa, want de mensen die terechtstaan zijn onschuldig en vreedzaam. Het is de Spaanse staat die berecht moet worden. Als een staat de wil van twee miljoen mensen negeert, dan is er pas een gebrek aan democratie’, zei de Catalaanse ex-minister Antoni Comin. Hij vluchtte samen met ex-minister-president Carles Puigdemont en twee andere ex-ministers naar België.

    Zeker 17 doden bij brand in hotel in India

     ap

    Zeker zeventien mensen zijn om het leven gekomen bij een brand in een hotel in het centrum van de Indiase stad New Delhi. Onder de slachtoffers zijn een vrouw en een kind.

    Op beelden van de brand was te zien hoe de bovenste verdieping van het hotel in lichterlaaie stond. De vrouw en het kind zouden gestorven zijn toen ze uit het raam sprongen om aan de vlammen te ontkomen.

    De veiligheidsregels in India zijn niet erg streng en worden vaak niet gevolgd. In december kwamen nog acht mensen om en vielen er meer dan honderd gewonden bij een brand in een ziekenhuis in Mumbai.

    Antwerps gerecht rolt misdaadbende op

    Het Antwerpse gerecht heeft bij 46 huiszoekingen in totaal 15 verdachten opgepakt. Zij zouden mogelijk banden hebben met een ‘omvangrijke criminele organisatie’ die verdacht wordt van onder meer drugshandel, wapenbezit, het witwassen van geld, valsheid in geschrifte en corruptie.

    Het gerecht voert sinds november 2017 een onderzoek naar de criminele organisatie. Via onder meer telefoontaps en bijzondere opsporingsmethodes kon ze in kaart gebracht worden.

    De bende trachtte mogelijk invloed te verwerven bij de politie, stadsdiensten, de haven, de politiek, het bankwezen en religieuze organisaties, maar er zijn ook contacten ontdekt met prominente en invloedrijke personen in Turkije. Er zou ook een link zijn met het onderzoek naar Melikan Kucam.

    Kucam pas volgende week voor KI

    De verschijning van Melikan Kucam voor de Antwerpse kamer van inbeschuldigingstelling (KI) is opnieuw uitgesteld, ditmaal naar 19 februari. Het Mechels N-VA-gemeenteraadslid wordt verdacht van mensensmokkel, criminele organisatie, passieve omkoping en afpersing in het onderzoek naar gesjoemel met humanitaire visa.

    Kucam zit al vier weken in de cel. Hij ging in beroep tegen de bevestiging van zijn aanhouding door de raadkamer, waardoor het aan de KI is om te oordelen of hij in voorhechtenis moet blijven. Zijn advocaten vroegen nogmaals om de zaak uit te stellen.

    ‘Er moeten nog stukken uit Turkije vertaald worden. We hebben ook gevraagd om een confrontatie tussen mijnheer Kucam en de mensen die verklaringen tegen hem hebben afgelegd. Dat werd toegestaan’, zeggen advocaten Frank Coel en Walter Damen.

    Legendarische doelman Gordon Banks overleden

     ap

    De legendarische Engelse doelman Gordon Banks is op 81-jarige leeftijd overleden. Banks veroverde met de nationale ploeg in 1966 de enige Engelse wereldtitel tot dusver.

    Banks stond in zijn loopbaan lange tijd tussen de palen van Leicester en Stoke. Op het WK van 1970 hield hij tegen Brazilië een kopbal van Pelé bijzonder knap van de lijn – volgens de Engelsen de knapste parade aller tijden.

    Hema en Albert Heijn openen gezamenlijke winkels

    Hema en Albert Heijn openen dit jaar samen twee pilot-winkels waar klanten zowel hun Hema- als Albert Heijn-boodschappen kunnen doen. Dat hebben de twee bekende Nederlandse ketens aangekondigd.

    De specifieke locaties worden nog onderzocht, de details en exacte invulling worden de komende maanden verder uitgewerkt. In twee stedelijke winkels van Hema komt een Albert Heijn met een volledig assortiment verse en houdbare producten.

    Hema probeert al langer te groeien door partnerschappen aan te gaan met andere partijen. De winkelketen werkt in het buitenland ook al samen met derden.

    ‘Over 50 jaar geen arctisch zee-ijs meer in de zomer’

    Het arctische zee-ijs neemt niet alleen af in oppervlak, maar ook in dikte. Bij het huidige tempo waarmee volgens satellietmetingen de zee-ijsdikte afneemt, is er over 50 jaar geen zee-ijs meer over in de zomer, zegt het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI).

    Het instituut heeft voor het onderzoek satellietmetingen gebruikt vanaf 1992. Er is een daling merkbaar van ongeveer drie centimeter per jaar.

    Wetenschappers van het KNMI gebruikten de weerkaatsing van radiostraling van het ijs om te meten hoe dik het was. Zo weerkaatst dun, jong zee-ijs minder radiostraling dan ouder, dikker zee-ijs. Met deze gegevens kan over het hele poolgebied een schatting van de ijsdikte gemaakt worden.

  2. algemene staking

    Ongetwijfeld ook morgen te zien: stakingsposten met vakbondskleuren. belga

    Belgen staken graag en dat loont nog ook

    België is een van de landen waar veel arbeidsdagen verloren gaan aan sociale actie. Onder de regering-Michel nam het sociaal protest nog toe. ‘In België wordt meer gestaakt dan het Europese gemiddelde’, zegt Kurt Vandaele van het ETUI.

    Pascal Dendooven

    Waarom zien we zoveel sociale actie? ‘Het probleem is de snelheid van verandering in de maatschappij’, zegt Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder van de werkgeversfederatie VBO. ‘Voor de vakbonden is het niet gemakkelijk daarin mee te gaan. Dat zie je vooral in de groep die zich tussen de vloer en de top bevindt. Ze proberen vooral het status quo te bestendigen en dat botst met de snelheid van verandering van een digitaliserende en globaliserende wereld. Een digitale en geglobaliseerde omgeving vraagt om snel, efficiënt en flexibel te kunnen ingrijpen. Dat botst met bepaalde principes die de vakbonden verdedigen.’

    Het ongenoegen van de vakbonden uit zich vooral in allerlei debatten over de koopkracht. ‘Er zijn vandaag meer mensen aan de slag, wat zich uit in een hoger beschikbaar inkomen, maar toch wordt een discussie gevoerd alsof de koopkracht gedaald is. Men heeft bepaalde verwachtingen gecreëerd die men niet kan realiseren en dat leidt tot frustratie’, vervolgt Timmermans.

    Breder ongenoegen

    Erwin De Deyn, hoofd van de socialistische bediendencentrale BBTK, spreekt van een breder ongenoegen tegen de regering-Michel. De regering heeft volgens hem het sociaal overleg onderhevig maakte aan allerlei randvoorwaarden en te eenzijdig naar de belangen van de werkgevers geluisterd.

    Timmermans vindt het spijtig dat het hele debat verengd wordt tot een discussie over loonmarge. ‘Het moet over veel meer gaan, bijvoorbeeld over hoe er meer aan vorming en opleiding kan gedaan worden met het oog op de digitale transitie.

    De Deyn zegt dat hij eveneens vindt dat het interprofessioneel akkoord over meer moet gaan dan alleen het loon. ‘Maar de werkgevers geven op cruciale thema’s niet thuis of zijn niet bereid toegevingen te doen’, zegt De Deyn. Dit zowel over thema’s als eindeloopbaantraject, flexibiliteit, het minimumloon of opleiding. De BBTK-topman blijft er overigens bij dat 0,8% meer loon (bovenop de loonindex) onvoldoende is.

    In de top 5

    Wordt er in België meer gestaakt? Manou Doutrepont, oprichter van het Social Dialogue network en expert in arbeidsverhoudingen zegt dat België in regel alleen Frankrijk moet laten voorgaan inzake stakingen. Al hangt dat natuurlijk van de beschikbare cijfers af. Voor landen als Italië en Griekenland zijn niet voor alle periodes cijfers beschikbaar. Maar duidelijk is dat België qua stakingen zich aan de Latijnse kant van het spectrum bevindt.

     

    ‘België staakt meer dan het Europees gemiddelde’, zegt Kurt Vandaele, onderzoeker van het European Trade Union Institute (ETUI). ‘We zitten in de top vijf.’ Griekenland scoort ook sterk, maar daar is men gestopt statistieken ervan bij te houden, omdat dat niet goed was voor het imago van het land.

    Hoe komt het dat België deel is van de club van meest stakende landen? ‘We hebben een hoge syndicalisatiegraad (circa 55 procent) en een zeer hoge mobiliteitsgraad’, zegt Doutrepont. Maar een hoge syndicalisatiegraad leidt niet automatisch tot meer stakingen. Frankrijk heeft een erg lage syndicalisatiegraad en staakt veel meer dan de Zweden waar de syndicalisatiegraad hoog is.

    Volgens Doutrepont speelt de politiek een rol. In België zijn er meer politieke stakingen dan elders. Zowel de regering-Dehaene, -Verhofstadt, -Di Rupo als -Michel kregen met stakingen te maken telkens als ze wilden besparen. ‘De vakbonden hebben zich een maatschappelijke politieke rol toegeëigend. De bonden willen de regering en het politiek beleid beïnvloeden.’

    België staat daar niet alleen. Vandaele (ETUI) zegt dat er verschillende landen zijn waar algemene stakingen deel uitmaken van het ‘repertoire van de vakbonden’. Frankrijk en Griekenland bijvoorbeeld. In Duitsland en Nederland is dat niet het geval. ‘In Duitsland zijn interprofessionele stakingen bij wet verboden alhoewel de ILO in Genève zegt dat dit wel moet kunnen’, zegt Doutrepont.

    Verdeling van de rijkdom heeft altijd hoog op de agenda gestaan van de Belgische vakbonden. Maar achter de staking van morgen zit nog meer, zegt Doutrepont. ‘Met de regering-Michel kreeg je onder impuls van de N-VA een regering die het regeringsbeleid deed primeren op het sociaal overleg. De vakbonden willen terug naar het vroegere Belgische model.

    De huidige regering in lopende zaken, die bovendien nog een minderheidsregering heeft, is politiek zwak. Doutrepont meent dat de vakbonden willen tonen dat het sociaal overleg een rots in de branding is en een akkoord afsluiten. ‘Het zal een beetje meer moeten zijn dan de 0,8 procent loonopslag bovenop de index. De vraag is wat de werkgevers in ruil zullen vragen om geen gezichtsverlies te leiden.’

    Tegen de N-VA?

    Dat de bonden toch staken, past volgens Doutrepont in een bredere boodschap die de vakbonden willen geven. ‘Ze verkondigen de stelling dat de regering-Michel I onrechtvaardig is en viseren vooral de N-VA. Met de staking willen ze ook de stembusgang van mei beïnvloeden.’

    Vandaele beaamt dat. ‘Een zittende coalitie wordt afgestraft bij een algemene staking.’ Een staking heeft volgens hem ook tot effect dat een aantal sectoren of kleinere bedrijven waar minder een stakingstraditie bestaat, meegetrokken worden in de beweging.

    Erwin De Deyn (BBTK), gelooft alvast dat de staking van morgen tot resultaat kan leiden. ‘Anders zou ik het ook niet doen.’ Het moet dienen om de deur van het IPA-overleg opnieuw open te krijgen. ‘Het is belangrijk om zo snel mogelijk na de staking opnieuw te overleggen en geen tijd verloren te laten gaan. Anders zal het weer verzuren en zal het alleen maar moeilijker worden.’

    De staking van morgen is er gekomen omdat partijen naast elkaar zaten te praten en men de druk van op het terrein onderschat heeft. ‘De werkgevers hebben de deur te lang dichtgehouden. Ze hadden niet begrepen dat de bonden op het punt stonden de stekker eruit te trekken en dat ze dringend een opening moesten creëren.’ De bonden zelf hadden volgens De Deyn misschien eerder moeten aangeven dat men meer verwachtte.

    De afgelopen jaren zijn er meer arbeidsdagen verloren gegaan door sociale actie tegen de regering. Maar De Deyn wijst erop dat er na de initiële algemene staking vooral betoogd werd. Hij pleit ervoor een onderscheid te maken tussen beide vormen van sociale actie. ‘Bij een betoging gaan er arbeidsdagen verloren, maar ligt het bedrijf niet plat.’

    Ook ambtenaren

    De staking van morgen gaat officieel over een loonakkoord in de privésector, terwijl er ook heel wat ambtenaren gaan staken. ‘Er is het diepere ongenoegen over het beleid van de jongste jaren’, zegt De Deyn. De vakbonden hebben het gevoel dat het sociaal overleg te veel in een dwangbuis is terechtgekomen. De loonwet die twee jaar geleden gestemd werd is daar een voorbeeld van. ‘Het is de eerste keer dat die loonwet speelt bij de IPA-onderhandelingen. De wet is zeer ingewikkeld en moeilijk uit te leggen aan de basis. Het is een extra drempel die het overleg in een soort keurslijf stopt en de zaken bemoeilijkt.’

    Of vakbonden veel binnenhalen door te staken? Voor De Deyn bestaat daar geen twijfel over. ‘Misschien niet altijd direct, maar elke belangrijke sociale vooruitgang, kwam er na sociale actie.’ Vandaele stelt dat ook vast. ‘De stakingen hebben een positieve impact op de loonevolutie en ze beïnvloeden ook het beleid.’

  3. Belastingdruk

    Een gemeente waar de bevolking sterk is toegenomen, is niet noodzakelijk beter af. boumediene belbachir

    Hoger belastingtarief blijft taboe voor gemeenten

    Slechts een minderheid van de Vlaamse gemeenten heeft de afgelopen tien jaar het tarief van de personenbelasting of onroerende voorheffing verhoogd, blijkt uit een studie van ING. Gemeenten mikken op financieel sterkere burgers om de financiën op peil te houden.

    Christof Vanschoubroek

    Belgische gemeenten halen zowat 30 procent van hun inkomsten uit belastingen. Het gros van de gemeente-inkomsten komt nog altijd uit dotaties van andere overheden, zoals het gemeentefonds. Van die gemeentelijke belastinginkomsten komt het grootste deel van de aanvullende belasting op de personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing.

    1. Slechts vijfde Vlaamse gemeenten verhoogde personenbelasting

    De vrees voor de kiezer is groot. Volgens een studie van de bank ING blijft de meest directe en efficiënte manier voor gemeenten om hun belastinginkomsten op te krikken het optrekken van de aanvullende belasting op de personenbelasting. Gemeenten mogen een procentje heffen op de inkomstenbelastingen die al haar burgers betalen. Maar in de periode 2006-2016 lieten 350 van de 589 Belgische gemeenten dat tarief ongewijzigd. 68 gemeenten kozen zelfs voor een verlaging. Slechts 171 gemeenten of 29 procent van koos voor een tariefverhoging. In Vlaanderen is dat zelfs slechts een vijfde. ‘Dit is politiek gezien de minst populaire maatregel, die dan ook waarschijnlijk alleen als laatste redmiddel wordt gebruikt’, luidt het bij ING.

    De druk op gemeenten wordt nochtans almaar groter, want door de verlaging van de personenbelasting die de federale overheid besliste, brengt het procentje van de gemeenten op die belasting almaar minder in het laatje. Om die inkomsten op peil te houden, is het dus zaak voor gemeenten om veel werkende mensen naar de gemeente te lokken en dan nog liefst burgers met een goed loon. Grote steden zijn er vooral in geslaagd om de globale belastingbasis op peil te houden of te verhogen dankzij de bevolkingsaangroei. Maar dat betekent niet dat de belasting per inwoner stijgt. Want een bevolkingstoename kost een gemeente ook geld. ‘Een gemeente waar de bevolking sterk is toegenomen, is dus niet noodzakelijk beter af’, klinkt het in de studie.

    2. Onroerende voorheffing brengt alle gemeenten meer op

    Alle Belgische gemeenten hebben in de periode 2006-2017 de inkomsten uit de onroerende voorheffing alleen maar zien stijgen. Gemeenten heffen opcentiemen op die onroerende voorheffing. Die belasting is gebaseerd op het kadastraal inkomen (KI). Voor bijna driekwart van de gemeenten bracht de onroerende voorheffing in 2017 tussen de dertig en vijftig procent meer op dan tien jaar eerder. Voor de andere gemeenten ligt de stijging zelfs hoger.

    Maar ook hier is die stijging maar voor een fractie te wijten aan een stijging van het tarief. Slechts 9 procent van de extra inkomsten die de gemeenten uit de onroerende voorheffing halen, komt uit een tariefverhoging. In Vlaanderen trok in die tienjarige periode slechts een op de drie gemeenten het tarief op. In Wallonië was dat wel in 44 procent van de gemeenten en in Brussel zelfs in 63 procent van de gemeenten.

    Bijna de helft van de extra inkomsten is het gevolg van de automatische indexering van het KI. De overige 42 procent komt er omdat in de gemeente extra woningen zijn bijgekomen of opgeknapt zijn waardoor het KI werd verhoogd. Omdat in grote steden als Antwerpen en Brussel relatief minder ruimte is voor extra woonruimte, stegen de inkomsten uit de onroerende voorheffing daar minder snel dan in meer landelijk gebied.

    3. Geen communicerende vaten

    Wie denkt dat een gemeente met een hogere aanvullende belasting op de personenbelasting lagere opcentiemen op de onroerende voorheffing aanrekent, heeft het mis. ‘Integendeel zelfs’, zegt ING. ‘In Vlaanderen en Wallonië is er zelfs een positieve relatie tussen de twee belastingtarieven. Die relatie is trouwens niet afhankelijk van het niveau van het inkomen of de omvang van de bevolking. Dit lijkt meer afhankelijk te zijn van waar de gemeente precies gelokaliseerd is, met bepaalde regio’s waar het algemene peil van de belastingtarieven hoger of lager is. Daardoor kunnen we voor de meerderheid van de gemeenten besluiten dat er geen echte politieke keuze is gemaakt over wat moet belast worden.’

  4. kama voorspelt

    dS VIDEO - Kama voorspelt. De Standaard

    ‘Moet België niet om meer dan zijn koloniaal verleden ‘sorry’ zeggen?’

    Een VN-werkgroep dringt erop aan dat België zich excuseert voor zijn koloniale verleden. Ook het vernieuwde AfricaMuseum krijgt kritiek. Volgens Kamagurka is een nationaal museum voor excuses geen slecht idee.

  5. Verkeerscontroles

    Privébedrijven die snelheidscontroles doen? ‘Zolang de politie maar de eindverantwoordelijke blijft.’ bart dewaele

    ‘Politie moet eindverantwoordelijkheid behouden’

    Om meer en efficiëntere verkeerscontroles uit te voeren, pleit VIAS, het Belgische verkeersveiligheidsinstituut, ervoor om privébedrijven in te zetten. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde loopt er niet warm voor. ‘Het is veel logischer om privébedrijven in te zeten om het gebruik van alcohol, drugs en gsm achter het stuur op te volgen. Daar ligt de subjectieve en objectieve pakkans veel lager.’

    Marthe Saelens

    Vias, het Belgische verkeersveiligheidsinstituut, pleit er in haar tienpuntenprogramma onder meer voor om mobiele flitscontroles uit te besteden aan privébedrijven. ‘Zo komt er tijd en mankracht vrij om andere verkeersonveilige situaties aan te pakken’, zegt Stef Willems, woordvoerder van Vias. In Frankrijk zijn dergelijke mobiele controles al realiteit. ‘Daar stippelt de politie verschillende trajecten uit die vervolgens worden gevolgd door een anonieme wagen van een privébedrijf. De chauffeur flitst auto’s die hem kruisen met een geijkt toestel.’ Het systeem wordt nauw opgevolgd door de politie. ‘Als de chauffeur afwijkt van zijn traject, wordt hij teruggefloten.’

    Dergelijke mobiele controles zouden ook bij ons een goede zaak zijn voor de verkeersveiligheid, vertelt Willems. ‘De mobiele controles vinden niet ‘at random’ plaats, wel op plaatsen waar veel ongevallen gebeuren. De privéfirma zou niet betaald worden per boete, maar volgens een vast bedrag.’

    ‘Al veel automatisch’

    De vzw Ouders van Verongelukte Kinderen steunt het idee ‘als dat het werk kan verlichten’. ‘Als het politieagenten toestaat om belangrijkere zaken uit te voeren, zoals controles op gsm-gebruik achter het stuur, vinden we het een goed voorstel’, zegt Koen Van Wonterghem, gedelegeerd bestuurder van de vzw. Van Wonterghem voegt eraan toe dat het bedrijf wel beëdigd en geagiteerd moet zijn.

    Op dit moment is er nog geen juridisch en technisch kader voor de mobiele flitscontroles door privébedrijven. ‘Maar alle voorstellen die iets met verkeersveiligheid te maken hebben, nemen wij in overweging. Het lijkt ons iets om mee te nemen naar de volgende regeringsonderhandelingen’, zegt Erik Eenaerts, woordvoerder van de minister van Binnenlandse Zaken, Pieter De Crem (CD&V).

    VSV, de Vlaamse Stichting Verkeerskunde, loopt niet warm voor het voorstel van VIAS. ‘De afhandeling van snelheidsboetes gebeurt vandaag helemaal automatisch. De politie moet alleen checken of de nummerplaat correct is ingelezen en daarna komt de boete in een automatische flow terecht. Dat de politie te weinig manschappen heeft, lijkt dus achterhaald. De logica in dit voorstel is zoek’, zegt woordvoerder Werner De Dobbeleer.

    Risicoperceptie

    Federaal parlementslid Jef Van den Bergh (CD&V) beaamt: ‘Voor mij biedt dit voorstel geen meerwaarde voor de verkeersveiligheid. De jongste jaren hebben we enorme sprongen voorwaarts gezet met de digitale camera’s en de nummerplaatherkenning. Er wordt vandaag dus al meer mankracht uitgespaard en er gebeuren al veel zaken efficiënter. Of het idee bovendien ook effectief mankrachten zal uitsparen, is nog maar de vraag. Het is belangrijk dat de politie de eindverantwoordelijkheid blijft hebben.’ Van den Bergh vreest dat de discussie over wie de mobiele controles op zich moet nemen, de aandacht voor de kern van de zaak – ‘dat er meer controles nodig zijn’ – zal afleiden.

    ‘Te snel rijden is vandaag het meest gemonitorde gedrag op de weg. In Vlaanderen zijn er al heel wat trajectcontroles, flitspalen en mobiele controles. De objectieve pakkans is vrij groot en ook de subjectieve pakkans, het risico dat de bestuurders zelf inschatten, zit op peil wat betreft overdreven snelheid’, zegt De Dobbeleer nog. ‘Het is dus veel logischer om privébedrijven in te zeten om het gebruik van alcohol, drugs en gsm achter het stuur op te volgen. Daar ligt de subjectieve en objectieve pakkans veel lager. Waarom voor snelheid wel, als andere, nog gevaarlijkere overtredingen, zo weinig worden beboet?’

    Vias countert: ‘Er wordt vandaag nog altijd veel te snel gereden. We kunnen inderdaad niet ontkennen dat we flinke vooruitgang hebben geboekt, maar niet alle plaatsen ontlenen zich tot trajectcontroles. Daar blijven toch andere manieren van controles nodig. Ook in Engeland is er al een gelijkaardig systeem werkzaam. Daar worden bedrijven ingezet als een soort buurtwacht en hebben ze eerder een ontradende functie. Via deze systemen willen we meer en efficiëntere snelheidscontroles invoeren.’

  6. Corruptie

    Laura Codruta Kövesi is de voormalige chef van het Roemeense anticorruptieagentschap. afp

    Roemenen bang voor Europees aanklaagster uit Roemenië

    Een Europees openbaar ministerie moet miljardenfraude in de EU stoppen. Lidstaten waar corruptie het meest verbreid is, liggen het meest dwars.

    Roeland Termote

    Een kwantumsprong in de strijd tegen gesjoemel met EU-subsidies en internationale BTW-carrousels. Dat moet de oprichting betekenen van een Europees Openbaar Ministerie (EOM), dat vanaf 2020 in werking treedt. De aanklagers van het EOM krijgen de macht om over staatsgrenzen heen fraude te vervolgen die de EU of haar lidstaten jaarlijks tientallen miljarden kost. Dat is nu nog de bevoegdheid van nationale autoriteiten, maar die kunnen of willen niet altijd doortastend optreden.

    Wie het best leiding kan geven aan de Europese aanklagers is helder, volgens een selectiecomité van topmagistraten uit de hele Unie. Zij plaatsten Laura Codruta Kövesi, de voormalige chef van het Roemeense anticorruptieagentschap DNA, bovenaan een shortlist waaruit het Europese Parlement en EU-lidstaten samen een hoofdaanklager moeten kiezen. De ambassadeurs van de 22 deelnemende lidstaten buigen zich woensdag over die driekoppige lijst, waarop ook een Fransman en een Duitser staan.

    Geen van de twee andere kandidaten heeft de internationale reputatie van Kövesi. De inmiddels 45-jarige ex-basketbalspeelster was niet alleen de jongste en eerste vrouwelijke hoofdaanklager in Roemenië. Onder haar leiding vervolgde het DNA honderden leden van de Roemeense elite, inclusief toppolitici uit de socialistische en centrumrechtse regeringspartijen.

    Machtsmisbruik

    Tudorel Toader. afp

    Juist haar palmares als verwoed anticorruptiestrijder blijkt nu een obstakel in het selectieproces voor een Europese anticorruptiechef. In een ongewone demarche voert de regering in Boekarest, die ook het EU-voorzitterschap vervult tot eind juni, fel campagne tegen een topfunctie voor hun landgenote. ‘Ik geloof dat de leden van het selectiecomité niet op de hoogte zijn van de misbruiken die begaan zijn door Kövesi’, verklaarde de Roemeense minister van Justitie Tudorel Toader vorige week. Hij beloofde de andere Europese justitieministers in te zullen lichten over de redenen van haar ontslag als DNA-chef vorig jaar.

    Dat ontslag zette Toader zelf in gang, naar eigen zeggen omdat Kövesi haar macht misbruikte en de reputatie van Roemenië in het buitenland schaadde met interviews in de internationale pers. Critici van de regering draaien die aantijging om. Volgens hen schonden juist Toader en zijn socialistische regeringspartij PSD het nationale blazoen door Kövesi buiten te werken en er alles aan te doen om de vervolging van corrupte partijprominenten te verhinderen.

    Een stille hoop bij Europese anti-corruptiestrijders is dat een Europese aanklager wel doortastend kan zijn in lidstaten waar nationale aanklagers nu nog vleugellam gemaakt worden door de politiek. Net door haar ervaring in Roemenië is Kövesi een uitstekend kandidaat, zegt europarlementariër Monica Macovei, die als voormalig Roemeens minister van Justitie corruptiebestrijding tot speerpunt maakte. ‘De fraude in West-Europese lidstaten is niet zo gesofisticeerd als in Midden- en Oost-Europa.’

    Contraproductief

    ‘De verklaringen van de Roemeense regering werken contraproductief’ in Brussel, zegt een EU-bron. Dat suggereerde ook de reactie van Gunter Krichbaum, voorzitter van de commissie Europese Zaken van de Duitse Bundestag voor regeringspartij CDU. ‘De competentie van mevrouw Kövesi is boven alle twijfel verheven’, verklaarde Krichbaum bij een bezoek aan Boekarest vorige week. ‘Ze is bijna voorbestemd voor dit ambt.’ Hij zei zich goed te kunnen voorstellen dat Duitsland en Frankrijk een compromis bereiken en zich achter de Roemeense kandidaat scharen.

    Ook in het parlement, dat deze maand een auditie organiseert met de drie kandidaten, maakt Kövesi een goede kans. Maar dat de benoeming van een aanklager onderwerp is van een politiek proces, vindt Europarlementariër Macovei toch een beetje zuur. ‘Kövesi is hier geraakt op basis van haar eigen merites en dan moeten we plots politieke onderhandelingen gaan voeren over een juridische functie.’

    22 landen nemen deel
    22 landen nemen deel aan het EOM. Ierland, Denemarken en het vertrekkende Verenigd Koninkrijk hebben een opt-out voor juridische aangelegenheden. Zweden, Hongarije en Polen hebben naar eigen zeggen genoeg eigen instrumenten om fraude te bestrijden. Zeker in het geval van Hongarije bestaan daar ernstige twijfels over. De Hongaarse autoriteiten kregen de afgelopen jaren geregeld kritiek voor hun terughoudendheid in het vervolgen van vermeende corruptie met EU-fondsen in de entourage van premier Viktor Orban.

  7. verjaardag

    President Hassan Rohani hield een grote feestrede. afp

    Grootse viering verbloemt Iraanse problemen

    Veel machtsvertoon gisteren bij het veertigjarige jubileum van de Iraanse revolutie. Maar een zwakke economie en defensie temperen de feestelijkheden.

    Floris van Straaten, NRC

    In de stromende regen hebben honderdduizenden Iraniërs maandag de veertigste verjaardag van de omwenteling gevierd, die het huidige fundamentalistische regime aan het bewind bracht. Zoals de Iraanse revolutionaire traditie wil, gingen de optochten overal gepaard met doodswensen aan het adres van de ‘grote en de kleine Satan’, te weten de Verenigde Staten en Israël.

    Triomfantelijk toonden de machthebbers bij een militaire parade in Teheran onder meer ballistische raketten van het type Zolfaqar en Qiam. Die hebben een reikwijdte van zo’n 700 tot 800 kilometer en vormen een doorn in het oog van de Verenigde Staten en Israël.

    ‘We vragen en zullen ook geen toestemming vragen om welk type raketten dan ook te produceren’, kondigde president Hassan Rohani aan tijdens een grote feestrede op het Vrijheidsplein in Teheran.

    Niet zo feestelijk

    Erg feestelijk is het jubileum ondertussen niet. Iran maakt een zware periode door van economische ontberingen, waarvan vooral arme Iraniërs de dupe worden. Rohani zelf erkende vorige maand dat Iran de afgelopen veertig jaar nooit zo’n ernstige economische crisis kende als nu.

    De prijzen van brood, olie om op te koken en andere eerste levensbehoeften zijn sterk gestegen. Deels is dat te wijten aan de sancties die president Trump vorig jaar aan het land oplegde nadat hij eenzijdig het internationale nucleaire akkoord met Iran had opgezegd. Maar ook economisch wanbeleid en corruptie zijn verantwoordelijk voor de huidige malaise. De machtige Revolutionaire Garde controleert bijvoorbeeld zo’n 20 tot 30 procent van de Iraanse economie.

    Ondanks het martiale vertoon van de laatste dagen in Teheran en elders in het land, is ook Irans militaire vermogen beperkter dan het doet voorkomen. Het rakettenprogramma kan weliswaar wel degelijk een bedreiging vormen voor bijvoorbeeld Israël, maar deskundigen zijn niet onder de indruk van de nauwkeurigheid ervan. De Australische Iran-expert Amin Saikal wijst er in zijn onlangs verschenen boek Iran rising ook op dat de raketten enigszins dienen ter compensatie van een zwakke luchtmacht, die sterk verouderd is en deels zelfs nog dateert uit de tijd van de sjah.

    Op de verjaardag werden Amerikaanse en Israëlische vlaggen verbrand. afp

    Nieuwste wapens

    Het verarmde Iran kan zich ook niet meten met de tientallen miljarden die Arabische rivalen in het Golfgebied, met name Saudi-Arabië en de Verenigde Emiraten, jaarlijks aan defensie uitgeven, vaak om de nieuwste wapens van Amerikaanse makelij aan te schaffen. In 2017 spendeerde Saudi-Arabië bijvoorbeeld ruim 69 miljard dollar aan zijn defensie, tegen de ruim 14 miljard dollar van Iran.

    Desondanks slaagt Iran erin – mede via zogenoemde proxy’s, zoals Hezbollah in Libanon, sjiitische milities in Irak, Syrië en Jemen en het soennitische Hamas in de Gazastrook – een relatief grote invloed uit te oefenen op de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Ondanks Amerikaanse en Israëlische druk peinst Iran er dan ook niet over om zich uit deze gebieden terug te trekken.

    Het Iraanse regime wil tot elke prijs voorkomen dat het vanuit een buurland opnieuw wordt aangevallen. Dat gebeurde in 1980 kort na de revolutie, toen Irak Iran in een verwoestende oorlog stortte, die het regime bijna de kop kostte. Ook Amerika zal dat niet lukken, voorspelde Rohani. ‘We zullen de VS niet laten winnen (…) De Iraniërs hebben enige economische problemen, maar die zullen we overwinnen door elkaar te helpen.’

  8. Het beeld

     afp

    Instagramspot

    (kdw)

    Op zich is het natuurlijk zo oud als de fotografie. Hordes toeristen die fotograferen of zich laten fotograferen rond historische plaatsen. Maar het verschijnsel Instagram heeft er iets veranderd. Er zijn nieuwe plekken waar toeristen met een Instagramaccount voor een selfie moeten langsgaan, niet om de historische waarde van de plaats, maar gewoon omdat het nu eenmaal hoort op Instagram. Hong Kong ligt vol met dat soort Instagram spots. De bewoners hebben er ondertussen genoeg van. De normale gang van zaken wordt er sinds kort verstoord door lange rijen mensen die zich net op dat ene plekje laten zien. Ze zijn op reis en dat moeten de volgers geweten hebben. En volgen doen ze, die volgers.

  9. bewondering

    Kijkt u even naar de dame rechts op het beeld: dat heet bewondering. jimmy kets

    Waarom we als een blok vallen voor de kok

    De personencultus heeft zich helemaal doorgezet tot in de keuken. Van Meus tot Ottolenghi: allemaal willen we een deeltje van de chef zien/zijn. Interessant ook voor marketeers natuurlijk.

    Eveline Vergauwen

    Lange rijen op de boekenbeurs voor Jeroen Meus en Pascale Naessens. Zevenhonderd tickets voor een gesprek met Yotam Ottolenghi uitverkocht in acht minuten. Chefs zijn hot. We kopen hun boeken, willen hun handtekening en zien hen graag bezig. Zelfs als ze alleen praten. Want meer deed Yotam Ottolenghi gisteren niet in de Vooruit, voor zevenhonderd enthousiaste fans.

    Wat zien we eigenlijk in ‘de chef’? Waarom wordt hij of zij méér dan iemand die lekker kan koken? Koken is voor de ene niet meer dan een noodzakelijk kwaad, voor de andere een hobby. Voor sommigen is het ook een ‘way of life’. Koks zijn daar het gezicht van een levensstijl. Zo is Jeroen Meus de ‘humoristische levensgenieter met de voetjes op de grond’, Pascale Naessens de ‘evenwichtige gezondheidsgoeroe’. Hun recepten liggen in het verlengde van hun persoonlijkheid. Of dat is toch wat we denken. Kook je zoals hen, dan bén je ook een beetje zoals hen.

    ‘Die personencultus hoort bij deze tijd en zie je dus ook in het kookboekenvak: als een uitgever een kookboek goed verkocht wil krijgen, moet hij ook de persoon achter dat kookboek zo veel mogelijk uitspelen – of dat lijkt toch vaak de aanname’, vertelt Dorien Knockaert, de culinaire kenner van De Standaard. Op dit ogenblik is Ottolenghi de ster, wereldwijd. Het geheim van zijn succes? ‘Hij is echt creatief in zijn recepten: alles draait bij hem om verleidelijk koken. Hij is geen showbeest: daarvoor moet je niet naar zijn optredens gaan. Maar hij brengt wel mensen samen omdat hij zoveel enthousiasme losmaakt; dat zag je gisteren. Als je van Ottolenghi houdt, zegt dat iets over jou en geeft dat een klik met andere mensen die van Ottolenghi houden. Het is net zoals met bepaalde muziekgroepen of films.’

    Ottolenghi demonstreert. jimmy kets

    Sexy als IJsland

    ‘Hoe succesvol ook, Ottolenghi blijft niche’, vindt Knockaert. ‘Het is niet zo dat heel Vlaanderen voor Ottolenghi valt.’

    Daarom valt zijn succes niet te vergelijken met die andere superster, Jamie Oliver, die mensen eenvoudig leerde koken en de ouderwetse keuken opfriste. Oliver spreekt een breed publiek aan met zijn toegankelijke recepten, in tegenstelling tot Ottolenghi. ‘Ja, dat is toch meer uitsloverij’, merkt Knockaert op. ‘Je moet voor zijn recepten veel ingrediënten in huis halen en een extra inspanning doen. Hij geeft extra prikkels aan wie al erg graag kookt. Voor avontuurlijk aangelegde thuiskoks is het heel inspirerend.’

    Ottolenghi heeft niet alleen zijn stijl, maar ook de tijdgeest mee. ‘Hij creëert kookervaringen, stelt je bloot aan nieuwe uitdagingen en prikkels. Mensen halen vandaag meer dan vroeger voldoening en status uit nieuwe ervaringen. Het is een beetje zoals reizen naar IJsland: dat doe je ook niet alleen om te ontspannen, maar om iets nieuws te beleven, het platgetreden pad te verlaten. En je doet het misschien ook omdat het sexy is – iets wat je zeker ook over het eten van Ottolenghi kunt zeggen.’

    Heel Instagram

    Voor de leken in de keuken lijkt Ottolenghi uit het niets te komen. Klopt niet, hij schreef jarenlang een culinaire column voor The Guardian en ‘Simple’, zijn laatste kookboek, is al zijn zevende werk. ‘Hij is helemaal niet “de nieuwe rockgod”’, vindt Wouter Cajot. De zaakvoerder van de Antwerpse boekhandel ‘’t Stad Leest’ ontving gisteren vijftig mensen voor een workshop met de kok. ‘Zijn succes is al twee à drie jaar een feit. Hij heeft de culinaire wereld op een bepaalde manier veranderd. Het is geen verrassing meer als de eerste drie gerechten op restaurant groenten zijn. Dat hebben we aan Ottolenghi te danken.’ Volgens Cajot heeft Ottolenghi het potentieel om van niche tot mainstream uit te groeien. ‘Al blijft het wel heel ‘Instagram’. We zullen morgen niet allemaal als Ottolenghi koken.’

  10. Televisie

    Olga Leyers, Koen De Graeve en Laura Tesoro: een stuk van de indrukwekkende cast. vtm

    ‘Studio Tarara’ surft op nostalgie

    ‘Studio Tarara’ kondigt zich beloftevol aan. Het zou wel eens kunnen dat VTM vanaf vanavond een nieuwe ‘Clan’ te pakken heeft. Zes redenen waarom ‘Studio Tarara’ vanavond om 20.35 uur op VTM de moeite is om te bekijken.

    Valerie Droeven

    1. Het is gemaakt door Tim Van Aelst

    Na Benidorm Bastards, Wat als?, Safety first en Hoe zal ik het zeggen? is Tim Van Aelst uitgegroeid tot een klinkende naam in de Vlaamse tv-wereld. Hij is het goudhaantje van VTM. Zijn productiehuis Shelter heeft intussen al drie Internationale Emmy’s in de vitrinekast staan. Op hooguit één valse noot na – de film van Safety first – weet Van Aelst kijkcijfersuccessen in de markt te zetten en in één klap kritische kijkers te overtuigen. Van Aelst verslikt zich zelden in zelfoverschatting. Als hij iets maakt, kán hij het maken. Zijn geheim? Hard werken, zich omringen met talentvolle mensen en stapje voor stapje groeien. Van Aelst begon met een verborgencameraprogramma dat er vormelijk bovenuit stak (Benidorm Bastards). Daarna maakte hij met Wat Als? fictie in kleine porties om met Safety first te groeien naar een komische reeks met afleveringen van ongeveer een half uur. Pas na al die stappen komt Van Aelst nu met een volwaardige dramareeks. Hij schreef Studio Tarara samen met compagnon de route, David Vennix, die ook al betrokken was bij Wat als? en Safety first.

    2. De cast is top

    Koen De Graeve speelt de aan drank en drugs verslaafde acteur Ricky, Ruth Beeckmans zijn aan seks verslaafde collega Sandra. Peter Van den Begin is de machtsgeile pervert Jean. Maar ook Frances Lefebure en Geert Van Rampelberg spelen de pannen van het dak. Enkele nieuwe tv-gezichten wekken nieuwsgierigheid: theateractrice en stand-upcomedian Janne Desmet, bijvoorbeeld. Een mens vraagt zich ook af hoe Lauren Versnick (dochter van Lynn Wesenbeek en liefje van Jens Dendoncker) het er vanaf zal brengen.

    Koen De Graeve speelt de aan drank en drugs verslaafde acteur Ricky. vtm

    3. Het is niet om mee te lachen (of toch)

    Studio Tarara is géén komische reeks, maar een whodunit. Alles begint met een mysterieuze zelfmoord op de Medialaan 1. Wie er dood is, wat er precies gebeurd is en waarom: die vragen zijn de motor van de reeks. Maar toch ziet het er tegelijkertijd naar uit dat we ons tijdens die helse rit zullen amuseren. Er is flauwe humor, want alles speelt zich af achter de schermen van een fictieve sketchshow anno 1993. Maar een BV die zich in coma zuipt bij een drankspelletje in het decor van Het rad van fortuin? Het doet vermoeden dat er bij al dat drama ook genoeg humor gemoeid is.

    4. Er ligt een kwak nostalgie overheen

    Nostalgie is hip in tv-land. We neigen stilaan naar een overdosis, maar als het echt goed gedaan is – zoals bij Stranger things – kunnen ook wij er niet genoeg van krijgen. En ja, Studio Tarara lijkt meer dan een oppervlakkige ode aan de perfect geföhnde koppen, pofmouwen en felgekleurde losse chemisiers te zijn. Om te beginnen verheugen we ons op de muziek: Van Aelst staat erom bekend uitstekende muzikale keuzes te maken in zijn tv-programma’s. En met deze dramareeks wil VTM ook iets over zichzelf vertellen. De serie past in de programmering rond de dertigste verjaardag van de commerciële zender. Studio Tarara vindt plaats in de beginjaren van dat commerciële avontuur: 1993. Dat levert in het beste geval een scherp portret van een vervlogen tv-periode op.

    Leuk is ook hoe de marketingafdeling van VTM ingespeeld heeft op die hippe heimweekramp naar de jaren negentig, die populaire cultuur (muziek, mode en tv) op dit moment ook overheerst. Journalisten en influencers kregen een oude VHS-cassette opgestuurd met de eerste aflevering. Dertigers en veertigers kijken vanwege de tijd van toen, tieners omdat de jaren negentig en de esthetiek van toen weer helemaal terug zijn.

    5. Het is achter de schermen

    Als één hoofdpersonage verslaafd is aan drank en drugs en een ander aan seks, vermoeden we dat Tim Van Aelst zijn research goed gedaan heeft. Oké, alles is fictief, maar met een beetje geluk schetst Studio Tarara eindelijk eens een tekenend beeld van de Vlaamse tv-wereld en zijn beroemdheden – die tegelijk kneuterig en glamoureus zijn. Tv-makers die de psyche van Vlaamse beroemdheden weten te vatten: wij wachten er al jaren op. De vraag is of Van Aelst de artistieke vrijheid heeft gekregen om het scherp te stellen.

    6. Er is een #Metoo-verhaal

    Studio Tarara is de eerste Vlaamse fictiereeks waarin Metoo een expliciet thema is. Dat terwijl VTM en vrouwen in het verleden al te vaak geen perfect huwelijk gebleken zijn. Onlangs nog verzamelde Het Nieuwsblad in zijn magazine vier VTM-vrouwen die vroegtijdig afgeserveerd werden wegens te oud voor het scherm. Onder meer Lynn Wesenbeek en Nadine De Sloovere bedekten in het magazine hun ongelukkige exit bij VTM alweer met de mantel der liefde. Het had pijn gedaan, maar was intussen wel weer verwerkt. Beleefde dames zijn het.

    Steekt VTM met Studio Tarara eindelijk de hand in eigen boezem? Toen tv-maker Bart De Pauw in 2017 bij de VRT aan de deur gezet werd en de Amerikaanse discussie ook Vlaanderen overspoelde heeft Van Aelst fors stelling ingenomen tegen machtsmisbruik op en naast de set. Hij gaf toen ook aan dat hij het in Studio Tarara over grensoverschrijdend gedrag zou hebben. Het debat is intussen zo gepolariseerd geraakt, dat zo’n gedrag tonen in een fictiereeks, misschien wel de perfecte manier is om het terug te brengen tot zijn ware proporties. Er niet meer van maken, maar ook niet minder. We zijn in elk geval razend benieuwd.

  11. Topdokter KAREL Decaestecker

    Karel Decaestecker, topchirurg en pionier in robotische niertransplantaties. vier

    ‘Ik moest breken met mijn ouders om chirurg te worden’

    Karel Decaestecker is op zijn 37ste topchirurg en pionier in robotische niertransplantaties. Om daar te geraken, moest hij wel breken met het leven dat hij altijd gekend had, zo vertelde hij gisteravond in ‘Topdokters’. ‘Mijn ouders waren fanatieke getuigen van Jehova. Ik kon kiezen: de Bijbel lezen of mijn wiskundeboek. Ik koos voor de wetenschap.’

    Jesse Van Regenmortel en Wim Dehandschutter

    Vóór zijn naam horen de aanspreektitels ‘professor’ en ‘doctor’. Karel Decaestecker is kliniekhoofd urologie aan het UZ Gent, hoofddocent uro-oncologie aan de UGent en een van de eersten in Europa om een niertransplantatie uit te voeren met robotchirurgie. Hij is daar best trots op. En terecht, want Decaestecker is nog maar 37, en dat is jong om al zo hoog op de ladder te staan in een snijdende discipline, zoals dat in zijn wereld heet. En vooral, hij heeft harder dan een ander zijn best moeten doen om daar te komen. Veel harder.

    Karel Decaestecker moest het in zijn studietijd hebben van studietoelagen, leeflonen en vakantiejobs. Niet dat er ten huize Decaestecker geen geld was om Karel geneeskunde te laten studeren. Maar vader en moeder waren fanatiek religieus. Getuigen van Jehova. Zij vonden het uitdragen van Het Geloof belangrijker dan het najagen van een wereldse carrière.

    ‘Mijn ouders verwachtten dat ik een eenvoudige job ging doen, liefst parttime, om zo veel mogelijk tijd te kunnen besteden aan het verkondigen van dat geloof’, zei Decaestecker gisteren in Topdokters op Vier. ‘Tijdens mijn jeugd heb ik niets anders gekend. Er was geen sint, geen Kerst, geen Pasen, geen voetbal, geen sport en geen muziek. Ik mocht niet meegaan op bosklassen of tijd doorbrengen met vrienden. Eigenlijk willen ze dat je alle contact buiten de groep mijdt. En aangezien ik niks anders te doen had dan ofwel in de Bijbel te lezen, ofwel in mijn wiskundeboeken, koos ik toch liever voor wetenschap.’

    Decaestecker brak met zijn ouder en ging vol voor de geneeskunde. vier

    Schending van de mensenrechten

    Op zijn achttiende is hij er uitgestapt. Decaestecker brak met zijn ouders, hij werd opgevangen in het gezin van zijn middelbareschooldirecteur en ging vol voor de geneeskunde. Eigenlijk was hij ook niet van plan om nog veel te toeteren over zijn Jehova-jeugd. Karel Decaestecker wil vooral de lof zingen van zijn vak: de urologie. ‘Meer dan piemels en ballen’, zegt hij. Hij wil het hebben over de nier- en blaastumoren die hij te lijf gaat met robots. Over de vervangblazen die hij tijdens lange operaties maakt van stukken dunne darm. Over zijn pionierswerk in het transplanteren van nieren. En hij wil een lans breken voor levende nierdonatie. ‘Nieren van levende donoren geven de beste resultaten voor de ontvanger. De donor neemt maar een klein risico en krijgt veel voldoening, omdat hij een goede daad stelt.’

    Maar nu spreekt hij dus toch over zijn verleden, mét een doel. ‘Ik weet dat er meer jongeren zijn in dezelfde situatie. Die geen contact hebben buiten hun geloofsgemeenschap, die tegenkanting krijgen om te studeren. Ik wil hen zeggen: geloof in jezelf. Kom uit je isolement en je kan de wereld veroveren.’ De broer van de professor heeft destijds de andere keuze gemaakt. Hij ziet hem nog heel sporadisch, net als zijn ouders, maar het contact verloopt stroef.

    En Decaestecker windt zich op, als hij het heeft over die ouders die hun kinderen de kansen ontnemen om zich te ontplooien. ‘Die leven niet in de realiteit, maar in hun eigen denkwereld. Kijk, ik geloof niet in God, alleen nog in de wetenschap en de liefde. Ik heb wel respect voor andere levensbeschouwingen. Maar het is kleingeestig om je levenswijze op te dringen en al wie het niet eens is uit te sluiten. En als je je kinderen belet om zich te ontplooien, dan komt dat dicht bij het schenden van hun mensenrechten. In zo’n stramien wil ik mijn kinderen absoluut niet steken. Ik heb twee dochters, Anna en Martha, acht en tien. Ze mogen alle visies verkennen, zolang ze hun blik wijd openhouden.’

  12. (on)gelijkheid

    Als het project wordt beoordeeld, maken vrouwen minder kans op subsidies.  belga

    Vrouwelijke wetenschapper maakt minder kans op subsidie

    In een zeldzaam activistisch themanummer wijdt ‘The Lancet’ elf artikelen aan gender in de wetenschap.

    Ellen de Bruin, NRC

    Voor mannelijke wetenschappers die een subsidieaanvraag doen, maakt het niet hoe ze worden beoordeeld – op grond van hun projectvoorstel of op hun kwaliteit als onderzoeker. Voor vrouwen wel, blijkt uit Canadees onderzoek, dat werd gepubliceerd in het medisch-wetenschappelijke tijdschrift The Lancet. Sinds 2014 bestaan in Canada beide beoordelingssystemen naast elkaar; gemiddeld werd over vijf jaar 15,8 procent van de aanvragen gehonoreerd. Werd het project beoordeeld, dan hadden vrouwen 0,9 procentpunt minder kans op subsidie dan mannen; werd de persoon beoordeeld, dan hadden vrouwen liefst 4,0 procentpunt minder kans dan mannen.

    De oorzaak van het verschil is niet onderzocht, maar uit eerder onderzoek weten we bijvoorbeeld dat mannen minder administratief belast worden en meer geld krijgen om een eigen lab op te zetten dan vrouwen en dus makkelijker een goed cv opbouwen, schrijven de onderzoekers.

    Discriminatie en geweld

     sergi reboredo

    Hun onderzoek is een van de elf artikelen over gender in de wetenschap, met name de medische en gezondheidswetenschappen, dat The Lancet publiceerde in een zeldzaam activistisch themanummer. Dat bevat verder nog twintig commentaren, opiniestukken en brieven over gender – een selectie uit de ruim 300 inzendingen uit meer dan 40 landen na een oproep voor bijdragen over dit onderwerp.

    Vrouwen in de wetenschap en gezondheidszorg zijn ondervertegenwoordigd op leidinggevende posities, ze worden ondergewaardeerd en ze hebben te maken met discriminatie en geweld op basis van gender, schrijft het blad in een hoofdredactioneel commentaar getiteld ‘Feminisme is voor iedereen’. Die problemen worden al tientallen jaren erkend maar zijn zeer hardnekkig, aldus het redactioneel, en iederéén in het veld is er verantwoordelijk voor: ‘ja, ook medische tijdschriften’.

    Economische groei

    Gendergelijkheid is niet alleen een mensenrecht, betoogt een internationaal team onderzoekers in een overzichtsartikel: het leidt ook tot betere gezondheid, voeding en economische groei, onder meer doordat genderdiversiteit op de werkvloer goed is voor de productiviteit van organisaties. Maar aan de vijftien beste universiteiten op het gebied van sociale wetenschappen en volksgezondheid bezetten witte mannen bijna de helft van de hoogleraarsposities, witte vrouwen ongeveer een kwart en vrouwen uit een etnische minderheidsgroep nog geen tiende deel, meldt een ander team onderzoekers. Dat mensen uit de ontwikkelingslanden ondervertegenwoordigd zijn in de wetenschap, ziet The Lancet ook als probleem.

    Een heel ander onderwerp is de – niet altijd zichtbare – ondervertegenwoordiging van vrouwelijke proefpersonen en proefdieren in medisch onderzoek. Van de tien medicijnen die tussen 1997 en 2001 van de Amerikaanse markt werden teruggehaald, hadden er acht grotere gezondheidsrisico’s voor vrouwen dan voor mannen. Maar in medische en gezondheidswetenschappen wordt het geslacht van proefdieren en -personen nog steeds maar in twee derde van de artikelen vermeld, schrijven Amerikaanse en Canadese onderzoekers en in biomedisch onderzoek maar in ongeveer een derde van de artikelen. Het neemt wel toe en als de eerste of laatste auteur een vrouw is, gebeurt het vaker.

    Assertiever

    Een Amerikaanse en een Canadese onderzoeker beschrijven wat er volgens hen moet gebeuren om vrouwen gelijke kansen te geven: onder meer erkennen dat je niet alleen op kwaliteit let als je een ‘Brian’ met een bepaald cv beter vindt dan een ‘Karen’ met hetzelfde cv, dat je niet moet proberen om vrouwen assertiever te maken, maar organisaties inclusiever. Zie het als innovatie, schrijven ze opgewekt. En: een quick fix bestaat niet.

    The Lancet steekt ook de hand in eigen boezem. Weliswaar is driekwart van de redacteuren van alle Lancet-tijdschriften en meer dan de helft van de hoofdredacteuren een vrouw, maar bij de reviewers is dat slechts 25 tot 30 procent. Dat moet beter, vindt de redactie.

  13. Fotoverhaal

    U merkt: het is een wedstrijd, de kwasten worden ter plekke bovengehaald. Geen sprake van iemand anders die vooraf de stier bewerkte. epa-efe

    Uit liefde voor de stier

    Vietnam viert feest, ‘Tich Dien’ meer bepaald, een feest dat het belang van de landbouw en de Vietnamese boer onder de aandacht brengt. Een van de vaste onderdelen van ‘Tich Dien’ is een grote schilderwedstrijd. Niet op canvas, maar op de stier.

    Een beetje oogschaduw nog misschien? epa-efe

    De stieren worden genummerd om het voor de jury iets gemakkelijker te maken. epa-efe

    Het valt misschien niet op te maken uit de beelden, maar de wedstrijd lokt duizenden toeschouwers. epa-efe

    Het is natuurlijk wel handig als de stier even gaat liggen, terwijl hij onder handen wordt genomen. epa-efe

    Wat er wordt geschilderd, heeft niet zoveel belang. epa-efe

    Deelnemers komen uit heel Vietnam. epa-efe

    En uiteraard, tijd voor de stier-selfie. epa-efe

  14. het kookpunt

     rr

    Zoete-aardappelfriet met lauwwarme hummus

    Meer groenten toevoegen aan je dagelijkse maaltijden? Dat probeert ‘Veggie in 30 minuten’ uit te leggen. Uitgangspunt is dat alles binnen het halfuur op tafel kan staan. Dat kunnen vegetarische of veganistische recepten zijn, basisrecepten voor ietwat moeilijker bereidingen en tips om van restjes nieuwe gerechten te maken.

    Ylva Bergqvist: ‘Als je nog nooit warme hummus hebt gegeten, dan is dit je kans. Door de kikkererwten te verwarmen, wordt de hummus romiger en krijgt hij een minder sterke knoflooksmaak. Maak gerust een dubbele portie, want je kunt de overgebleven hummus tot 1 week bewaren in de koelkast.’

    ‘Hummus is ook lekker bij een mezze-maaltijd, op brood of in een salade. Als je geen magnetron hebt, dan kun je de kikkererwten ook opwarmen in een pannetje. Ik gebruik graag granaatappelpitjes uit de diepvries, snel en handig voor als je haast hebt.’

    Ingrediënten

    (voor 4 personen)
    - 2 grote zoete aardappelen
    - olijfolie of een andere plantaardige olie
    - zout
    Lauwwarme hummus
    - ca. 400 g kikkererwten uit blik
    - 2 teentjes knoflook
    - 4 el tahin
    - 2 el versgeperst citroensap
    - 1 tl gemalen komijnzaad
    - zout
    Rodekoolsalade
    - 250 g rodekool
    - 140 g granaatappelpitjes, bij voorkeur uit de diepvries
    - 1 el versgeperst citroensap
    - 1 el ahornsiroop
    - 2 el olijfolie
    Voor erbij
    - 4 el gerookte amandelen
    - verse koriander
    - pitabrood of Libanees platbrood

    Bereiding

    - Verwarm de oven voor op 225 °C.
    - Was de zoete aardappelen en snijd ze in dunne frieten (je hoeft ze niet te schillen). Leg de frieten op een met bakpapier beklede bakplaat. Besprenkel met een ruime hoeveelheid olijfolie en breng op smaak met zout. Bak de frieten ongeveer 20 minuten in de oven tot ze knapperig en goudbruin zijn. Schep ze tijdens het bakken af en toe om. Je kunt de bakplaat gerust in de oven zetten voordat hij opgewarmd is – verleng zo nodig de baktijd.
    - Doe de kikkererwten met het vocht in een magnetronbestendige kom. Pel de teentjes knoflook, hak ze fijn en voeg ze toe aan de kikkererwten. Verwarm ongeveer 4 minuten in de magnetron op de hoogste stand. Pureer vervolgens het geheel met een staafmixer of in een blender. Voeg het citroensap, de tahin en het gemalen komijnzaad toe en meng tot een gladde massa. Voeg een beetje water toe als de hummus te stevig is en breng op smaak met zout.
    - Snijd de rodekool in lange, dunne repen, bij voorkeur met een mandoline of kaasschaaf. Voeg de granaatappelpitjes toe. Meng het citroensap, de ahornsiroop en olie tot een dressing en meng met de rodekool.
    - Hak de amandelen grof.
    - Verdeel de hummus over individuele borden, leg de zoete-aardappelfrieten erop, gevolgd door de rodekoolsalade. Bestrooi met de amandelen en verse koriander. Serveer met het pitabrood of Libanees platbrood.

  15. DE MENING

    Christophe Vekeman is schrijver

    Raar volkje, die Gentenaren

     mieke de ley

    Gent, dat kleine fijne stadje aan de samenvloeiing van de Leie en de Schelde, is echt een formidabele plek. Je moet er wonen om het te kunnen geloven, zou ik bijna zeggen, maar af en toe de krant lezen wil uiteraard ook al flink helpen. Zo schijnt er nu, las ik, een Isabel te bestaan die in ons aller Arteveldedorp ‘een wolwinkel en ecologische boekbinderij’ uitbaat en die de wereld heeft verrijkt met een gloednieuwe actiegroep, bestaande uit mensen die heel februari lang zonder supermarkt zullen leven. Hoeveel mensen juist? Wel, na een tweetal weken zijn ze met honderd. Bij Delhaize zit men met de handen in het haar.

    De relatie tussen Delhaize en de doorsnee – of laten we liever zeggen: typische – Gentenaar wás al een tijdje niet smetteloos meer, uiteraard. Dat laatste heeft met de Sint-Annakerk te maken, die door de genoemde warenhuisketen gekocht is en dus tevens in gebruik zal worden genomen, met de driftigste protesten, bijvoorbeeld in de vorm van openbare vioolsolo’s, tot gevolg.

    Want ook op die manier zit de onnavolgbare Gentenaar – die het nooit moe wordt om zichzelf een uitzonderlijk rebels individu te vinden vanwege een aantal dingen die gebeurd zijn ten tijde van Keizer Karel – in elkaar: verder dan het inzicht dat alle godsdiensten, en zéker de christelijke, met sprookjes moeten worden vergeleken, welke sprookjes in de loop der tijden bovendien een hoop ellende met zich mee hebben gebracht die zeer eenvoudig had kunnen worden vermeden, reiken zijn religieuze sentimenten niet. Of de figuur van Jezus Christus in het Oude dan wel in het Nieuwe Testament dient te worden gesitueerd, het zal hem aan de reet roesten.

    Zulke dingen, die hij ooit geweten heeft nadat hij op de lagere school gehersenspoeld was, tracht hij nu zelfs doelbewust en met inspanning van al zijn krachten te vergeten. Mentale ballast noemt hij dat. Elk wijwatervat is hem een kwispedoor, en de paus is een soort Hitler. Maar o wee als er een ontwijd kerkgebouw in het geding is! Dan schiet de Gentenaar vol, dan voelt hij dat hij leeft, dan stormt hij de straten op en schreeuwt hij moord en brand! Daar moeten ze met hun vuile tengels van afblijven, hoor.

    Ontwijde kerken, werkelijk, zijn de Gentenaar heilig. Gek hè? Raar volkje toch, niet? Echt schattig, vind ik zelf. Ik meen het. Sympathieke mensen ook. Goedhartig, warm, behulpzaam. Milieubewust. Maar rebels? Nee, wat ze van zichzelf ook mogen vinden, rebellen zijn het niet, de Gentenaars.

    Hooguit rebellen van de Aldi.

  16. Serieus?

    verhalen die bizar genoeg echt waar zijn

    Wat doet die tv in mijn koffer?

    Een inwoner en de politie van het Nederlandse Coevorden zitten met een groot mysterie. Want waar komt de televisie vandaan die een man in de kofferbak van zijn auto aantrof?

    De auto-eigenaar trof het toestel op 25 januari aan. De televisie zat in de originele doos en de handleidingen en afstandsbediening waren bijgesloten. Alleen de pootjes en de stroomkabel ontbraken.

    Via Facebook is de politie op zoek naar een eigenaar. ‘We hebben de tv nog niet kunnen linken aan een inbraak of iets dergelijks’, zegt een woordvoerder van de politie.

    Het toestel werd vermoedelijk in juli 2017 gekocht. Er is een sterk idee in welke winkel dat is gebeurd, maar niet van wie de televisie is, laat staan hoe die in de auto raakte.

    Wat doet dat toilet in de Reien?

     getty images/istockphoto

    HLN.be zag een opmerkelijk voorwerp gisteren op de Brugse reien: een mobiel toilet. Twee weken geleden haalden stadsmedewerkers nog heel wat fietsen en verkeersborden uit de kanaaltjes, maar blijkbaar kan het dus nóg gekker. Hoe het toilet in het water terechtkwam, is onduidelijk. Dat het om een sluikstorter of vandaal gaat, is geen zekerheid. Het stormweer van vorig weekend kan simpelweg de oorzaak zijn.

    Barbie, nu ook in rolstoel en met beenprothese

    Toen Barbie in 1959 werd gelanceerd, was dat een blondje op hoge hakken en met meer dan ideale maten. De voorbije jaren kwam daar veel kritiek op: Barbie moest zich maar eens aan het leven van een normale vrouw gaan spiegelen. Zo ging ze werken, kwamen er niet-blanke versies op de markt en kreeg ze wat meer rondingen.

    Mattel doet nu een nieuwe stap: er komen modellen op de markt van een Barbie in een rolstoel en van een Barbie met een beenprothese. Blijkbaar gebeurt dat op vraag van de consument. Een twaalfjarige die mee het idee mocht uitwerken, vond dat de prothese ‘verwijderbaar’ moest zijn. Ook daar is gehoor aan gegeven.

    Sponsor eens een olijfboom

     getty images/istockphoto

    Nog ergens vijftig euro liggen? In Spanje kan u die nuttig besteden. In Oliete worden 2.500 mensen gezocht die een olijfboom willen sponsoren voor dat bedrag. In ruil voor het geld krijgt u geen attest voor de belastingen, maar wel foto’s van uw boom (ja, uw boom, want die krijgt uw naam) en twee liter olijfolie per jaar.

    Er is ook een nobel doel: door de bomen te sponsoren, pompt u meteen geld in de lokale economie en blijft het dorp hopelijk bestaan. Oliete telde een eeuw geleden 2.500 inwoners, nu nog 364. De meesten zoeken hun geluk elders. Oliete is trouwens geen uitzondering: volgens de Spaanse overheid zijn zo’n 3.900 dorpjes met minder dan 500 inwoners met uitsterven bedreigd.

  17.  rr

    Geen plaats voor een excuus-allochtoon

    De N-VA heeft gisteren haar Oost-Vlaamse lijsten voor de parlementsverkiezingen voorgesteld. Opvallend genoeg staan er uitsluitend witte gezichten op.

    ‘We wilden geen excuus-allochtoon’, zegt Kamerlijsttrekster Anneleen Van Bossuyt.

    ‘We hadden er een, hoor, maar we hebben hem weer moeten laten lopen’, licht Siegfried Bracke toe, Kamervoorzitter en Gents gemeenteraadslid. ‘Die gasten zijn er weer vandoor voor je het weet.’

    ‘We zijn voor een inclusieve samenleving, dat mag en zal ook in ons beleid zitten, maar om daar nu mee uit te pakken op een lijst?’

    ‘Te gemakkelijk. Pas op, we waren ook niet principieel tégen een excuus-allochtoon, maar wellicht zou die zich uiteindelijk toch niet helemaal thuis hebben gevoeld tussen al die witte gezichten.’

    ‘Het is dus eigenlijk ook een beetje voor het comfort en goed gevoel van de excuus-allochtoon dat we hem of haar buiten beeld hebben gehouden.’

    ‘Verder moet daar niets achter gezocht worden. Als een excuus-allochtoon voor ons wil stemmen, dan zijn die zeer welkom. Turk, Noord-Afrikaans, Oezbeek, we doen daar niet moeilijk over.’

    ‘Marokkaan, bleke Algerijn, allemaal geen probleem. Waarmee we niet gezegd willen hebben dat alle allochtonen per definitie excuus-allochtonen zijn. Maar als er opeens eentje op onze lijst opduikt, dan natuurlijk wel. We moeten daar eerlijk in zijn.’

    Opeens schiet Bracke iets te binnen: ‘Wacht eens! We hébben toch een halve allochtoon op onze lijst? Die Thantra van de Walle uit Sint-Niklaas die heeft toch een Thaise moeder?’

    ‘Met alle respect, je kan het er bijna niet aan zien’, vindt Van Bossuyt. ‘Ze is daarom niet écht een excuus-allochtoon. Echt niet.’

    ‘Hoogstens een halve. Mocht daar toch verwarring over ontstaan, onze excuses.’

  18. EN NU IETS TOTAAL ANDERS

     

  19. Televisie

    <p>Actua</p>

    Actrice Natali Broods draaft op in De Ideale Wereld. patrick de roo

    Canvas, 20.00 uur

    Terzake

    Nieuws- en actuamagazine met aandacht voor het proces tegen de Catalaanse politici. In de studio zit Meritxell Serret, de Catalaanse vertegenwoordiger bij de Europese Unie.

    In de Commissie Financiën werd vandaag gepraat over de plannen van minister Koen Geens over de goksector en de hele lobby daarrond.

    Tot slot een item rond de vijftien aanhoudingen bij een actie tegen een criminele organisatie in Antwerpen. Yasmine Kherbache (SP.A) geeft toelichting.

     

    Canvas, 20.30 uur

    De afspraak

    Journalist en Congo-kenner Marc Reynebeau discussieert met opiniemaakster en schrijfster Dalilla Hermans over het koloniale verleden van België. Moet ons land zijn verontschuldigingen aanbieden?

    Reinhilde Decleir praat over het gezelschap Tutti Fratelli dat Bloemen van een Autist herneemt en over de sociaalartistieke problematiek errond.

     

    Canvas, 22.05 uur

    De ideale wereld

    Jan Jaap van der Wal en Stijn Van de Voorde hebben actrice Natali Broods als gaste.

     

  20. <p>WEER</p>

    Vanavond en vannacht

    Het blijft droog met vrij veel bewolking, zeker in het noorden van het land. In het zuiden verwachten we brede opklaringen met vorming van lokaal aanvriezende mist. De minima liggen tussen 5 graden aan de kust en -2 in de Ardennen. De wind waait matig uit het zuidwesten.

    Morgen

    Het blijft droog. Vooral over het noorden kunnen er nog lage wolken voorkomen. Elders worden de opklaringen breder met in de loop van de dag hoge wolkensluiers. We krijgen maxima van 3 of 4 graden in de Hoge Venen tot 9 graden in Vlaanderen. Het is rustig met een zwakke tot matige zuidelijke wind.

    Volgende dagen

    Van donderdag tot maandag bepaalt een hogedrukgebied ons weer gunstig. Het wordt overwegend zonnig en overdag zeer zacht met maxima van 8 of 9 graden in de Hoge Ardennen tot 12 of 13 graden in Laag- en Midden-België. Hier en daar kan het kwik vrijdag en zaterdag klimmen tot 14 graden. ’s Nachts vriest het plaatselijk nog licht. Er waait een zwakke of af en toe een matige zuidenwind.

  21. Raadsel