Dit schooljaar volgen 200.000 Vlaamse jongeren en volwassenen deeltijds kunstonderwijs. Dat is een record. Wie iets creëert, wil dat wellicht ook graag tonen. Wat moet dat kosten, een eigen expo?

Locatie

Als u uw eigen schilderijen, beelden of kunstfoto’s helemaal tot hun recht wilt laten komen, moet u op zoek naar de perfecte locatie. Het SMAK of het MHKA zijn misschien wat hoog gegrepen, maar er zijn voldoende alternatieven, weet Katrien Boogaerts van Kunstwerkt, een organisatie die beeldende kunstenaars ondersteunt. ‘Wij hebben een online database met exporuimtes waar ook niet-professionele kunstenaars kunnen tentoonstellen. In lokale cultuurcentra kan dat vaak gratis of heel goedkoop, al is er dan soms wel een lange wachtlijst of een selectie door een jury. Daarnaast zijn er veel privé­galerijen. Maar je kunt natuurlijk ook op zoek naar een leegstaand pand of winkelvitrine. Het kan trouwens ook interessant zijn – zowel inhoudelijk als qua prijs – om een duo- of groepstentoonstelling te organiseren.’

De prijzen van locaties verschillen sterk. Bij Arttilia in Mortsel betaalt u 250 euro voor een week, maar ze geven dan ook hulp bij de opbouw en afbraak en bij het ontwerp van affiches, flyers of uitnodigingen. Bij CC Mol betaalt u 20 tot 30 euro voor een weekdag en 30 tot 45 euro voor een weekenddag (inwoners krijgen het laagste tarief). Bij de Pastorie in Ressegem bedraagt de huur 300 à 400 euro voor twee weekends. En bij Kunstkring Gesigneerd (Baal) is een expo gratis. Het Koetshuis in Waregem vraagt 50 tot 75 euro per week (het laagste tarief is voor inwoners). Bij Galerij 3K in Berchem betaalt u 250 euro per week. En bij Galerie Rivierenhof in Deurne 300 euro voor twee weken. Voor een korte expo van een week betaalt u gemiddeld 180 euro.

Verzekering

Het is aangewezen om je kunstwerken te laten verzekeren, zegt Boogaerts. ‘Bij Kunstwerkt hebben wij een groepspolis ‘Alle risico’s – Tentoonstellingen’. Daardoor kunnen wij aan kunstenaars een voordelig tarief aanbieden. Wij kunnen alle expo’s verzekeren op Belgisch grondgebied, op voorwaarde dat ze binnen plaatsvinden en er permanentie voorzien is. Het basisbedrag is 60 euro per expo, al kan dat wel oplopen als de tentoonstelling lang duurt, als de werken zeer veel waard zijn of van fragiele of kostbare materialen zijn gemaakt en als je het transport ook mee laat verzekeren. Dat laatste kan nodig zijn bij heel grote of kwetsbare werken. Je werk op de juiste manier inpakken en vervoeren is sowieso de boodschap.’

Materiaal en permanentie

In veel galerijen en culturele centra zijn ophangsystemen, sokkels en vitrinekasten aanwezig om uw werk mooi tentoon te stellen. Als die er niet zijn, kunt u creatief aan de slag gaan met eigen materiaal. Of u kunt via Kunstwerkt ook sokkels kopen, vertelt Boogaerts. ‘Die zijn heel populair, omdat ze relatief goedkoop zijn. Voor 9 euro per stuk heb je een sokkel uit hoogwaardig karton, die dankzij een kruisversteviging heel veilig is: hij kan tot 50 kg dragen.’ Voor een expo met twintig werken zou u dus 180 euro aan sokkels moeten rekenen.

De meeste culturele centra en galerijen verwachten dat er tijdens de openingsuren permanentie is: uzelf of iemand anders die aanwezig is en uw werk vertegenwoordigt. ‘In de praktijk zijn de openingsuren vaak beperkt. De kunstenaar zelf is dan meestal aanwezig, of er wordt met vrijwilligers gewerkt: vrienden of familie bijvoorbeeld’, zegt Boo­gaerts. Bij Arttilia in Mortsel kunt u ook iemand inhuren voor 25 euro per dagdeel van drie uur. Bij Galerij 3K in Berchem kost permanentie 8 euro per uur. Als de galerij zes uur per dag open is, kost professionele permanentie voor een week 336 euro.

Marketing en verkoop

Zo’n expo is natuurlijk pas geslaagd als er ook wat volk komt kijken. Verschillende galerijen bieden zelf hulp bij de promotiecampagne, door bijvoorbeeld een affiche te ontwerpen. Voor de drukkosten staat u wel zelf in. Wij vergeleken de prijzen bij twee bedrijven: Printbirdie en Max Event. Voor 10 affiches op A2-formaat betaalt u gemiddeld 43 euro. Voor 250 flyers op A5-formaat 40,5 euro. Samen kost die marketingcampagne u dus 83,50 euro. Boogaerts raadt aan om daarnaast ook digitaal reclame te maken: via de website van Kunstwerkt en sociale media is dat helemaal gratis.

Een hoog bezoekersaantal is mooi meegenomen, maar het is natuurlijk helemaal top als zij ook werken willen kopen. Niet alle galerijen staan dat toe, maar de meeste wel (al gaat op sommige plaatsen, zoals bij CC Mol, de huurprijs dan wel fors omhoog). Soms wordt wel een commissie van 5 à 10 procent gevraagd. Boo­gaerts raadt aan om in geval van verkoop een overeenkomst met duidelijke afspraken op te maken met de exporuimte. In principe hebt u ook een btw-nummer nodig als u werken wilt verkopen. Dat kunt u aanvragen voor 60 euro.

Vernissage en/of finissage

Als u de expo helemaal áf wilt maken, hoort daar natuurlijk een feestelijke toets bij. Op de meeste locaties is het mogelijk om de expo te beginnen met een vernissage of te eindigen met een finissage. Meestal is daarvoor voldoende materiaal aanwezig: glazen, schaaltjes, hoge tafels en een kleine keuken. In sommige galerijen of culturele centra bent u verplicht om de catering ter plaatse te gebruiken, maar vaak kunt u dit zelf voorzien. Voor 203 euro kunt u bij Colruyt twaalf flessen witte wijn, twaalf flessen rode wijn, twaalf flessen sinaasappelsap, tien zakken chips en tien potjes olijven kopen: voldoende voor een basisreceptie.

Besluit

Een eigen expo met alles erop en eraan kost u gemiddeld 766 euro. Als u ook professionele permanentie wilt, komt het totale budget op 1.102 euro. Op de website kunstwerkt.be vindt u een checklist met alle informatie rond tentoonstellen.